احسان كردن به مؤمنين - غدیر، عید دعا و محبت نسخه متنی

احسان كردن به مؤمنين

[ خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. وسائل: جلد 7 باب 14. ]

از نامهاى روز غدير ''يوم صلة الاخوان'' است.

از سنتهاى حسنه احسان نمودن اعم از هديه دادن و انفاق كردن است، كه فرموده اند: احسان و نيكى مال و عمر را زياد مى كند. [ اقبال: ص 463. ] گاهى با تبسم به صورت برادر دينى خود به او احسان كرده اى، و گاهى عبور دادن شخصى از خيابان نوعى احسان است، و گاهى قرض دادن به برادر دينى احسان محسوب مى شود. گاهى گوش دادن به مشكل برادر دينى احسان است، و گاهى قدم برداشتن براى رفع گرفتارى برادر دينى احسان به اوست.

در اين روز شريف كه بهترين زمان براى احسان است و ثواب آن مضاعف بر روزهاى ديگر است، ائمه معصومين عليهم السلام ما را امر به احسان فرموده اند.

يكى از موارد احسان، نيكى به برادر دينى در روز غدير است بدون آنكه او درخواستى داشته باشد. اگر قبل از درخواست برادر دينى به او احسان و اكرام و انفاق كند مانند كسى است كه اين روز را روزه بگيرد و شب آن روز هم به عبادت مشغول باشد.

شاد كردن مؤمنين

[ خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. ]

از نامهاى روز غدير ''يوم السرور'' است.

ايجاد فرح و سرور در برادر دينى ثواب بسيار دارد و وسعت روزى مى آورد، و اثرات اخروى نيز دارد مثل اينكه قبر او يكى از روضه هاى بهشت قرار مى گيرد.

اسباب شادى بسيار است مثل هديه دادن، مشكلات شخصى را برطرف كردن، مهمانى كردن، و اشعار در مدح و منقبت اهل بيت عليهم السلام قرائت كردن و سرودن و ذكر قضايايى كه واقعيت است و ديگران را در وقت شنيدن به فرح و سرور كشاند.

در روايت وارد شده كه اين روز روز نفى غمها است و مهربانى كردن رحمت الهى را به دنبال دارد. [ اقبال: ص 463. ]

انفاق و صدقه

[ خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. ]

از نامهاى روز غدير ''يوم الانفاق'' است. انفاق در هر حالى در زندگى انسان و سلامتى و عاقبت به خيرى در خود صدقه دهنده و نسل او و توفيق در انجام كارهاى خير تأثير دارد.

نمونه هاى انفاق را مى توان در مهمانى، آب دادن، تهيه ى لباس براى مستمندان، موعظه و نصيحت دلسوزانه، و از مال و جان و آبرو براى ديگران مايه گذاشتن مشاهده كرد.

در روز عيد غدير كه بهترين ايام براى انفاق است ثواب اين نيكيها مضاعف مى شود. يك درهم انفاق در آن روز دويست هزار درهم محسوب مى شود، و در روايتى يك درهم را به يك ميليون درهم برابر دانسته است. [ تهذيب: ج 3 ص 144. ] اميرالمؤمنين عليه السلام مى فرمايند: ''شيعتنا يفرحون لفرحنا و يحزنون لحزننا و يبذلون اموالهم و انفسهم لنا'' يعنى: ''شيعيان ما در خوشحالى ما خوشحال و در حزن ما محزون مى شوند و مال و جانشان را براى ما بذل مى نمايند''. شيعيان و دوستان اهل بيت عليهم السلام اين كلام امام عليه السلام را نصب العين خود قرار دهند تا مجالس ائمه عليهم السلام با عظمت گردد، و در آن روزها از دادن صدقه و انفاق و خوشحال كردن فقراى شيعه كوتاهى ننمايد. [ غرر الحكم: ج 2 ص 549 تا 668. ]

صله رحم

[ خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. وسائل: ج 7 باب 14. ]

صله ى رحم و ديد و بازديد ارحام آثار زيادى نظير زياد شدن روزى و طول عمر و عاقبت به خيرى دارد.
از ما خواسته اند كه در ايام مخصوصى مثل بزرگترين عيد ائمه عليهم السلام يعنى عيد كبير غدير، به ديدن پدر و مادر و برادر و خواهر برويم، و با سلام و تبريك و تهنيت گفتن هم اسباب خوشحالى ائمه عليهم السلام را فراهم نماييم و هم باعث سرور فاميل شويم.

توسعه بر عيال

[ خطبه ى حضرت على عليه السلام روز غدير. وسائل: ج 7 باب 14. ]

يكى از سفارشات ائمه معصومين عليهم السلام براى ايجاد هر چه بيشتر محبت در كانون خانواده رفتار و كردار خوش با اهل خانه است. بخيل نبودن در خرج خانه و با روى باز برخورد كردن با اهل و عيال از نمونه هاى آن است كه خداوند به مال او بيش از پيش بركت عنايت مى فرمايد، وگرنه اسباب فقر او بيشتر مى شود.

درباره ى توسعه به اهل و عيال در روز غدير خم در فرمايشات معصومين عليهم السلام تأكيد شده كه براى همسر و فرزندان و در بعضى روايات برادران اسباب آسايش و راحتى به هر طريقى كه ميسّر باشد فراهم آورد كه ثواب آن نسبت به بقيه ى ايام مضاعف است.

زيارت مؤمنين

[ خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. ]

در كلمات ائمه معصومين عليهم السلام براى ديد و بازديد برادران دينى ثوابهاى كثيرى ذكر شده تا آنجا كه زائر مؤمن زائر خدامحسوب شده است، و حتى اگر براى ديدن برادر دينى تا در منزل برود ولى او در منزل نباشد باز ثواب براى او حساب مى شود و در رفت و برگشت گناهان او آمرزيده مى شود.

در اين روز شريف به خاطر اين نعمت عظيمى كه خداوند متعال بر بندگان خود عنايت فرموده و تعظيم اين روز كه تعظيم شعائر اللَّه است، در احاديث و روايات و خطبه ى اميرالمؤمنين عليه السلام ما را امر به زيارت مؤمنين نموده اند.

امام رضا عليه السلام مى فرمايد: ''من زار فيه مؤمناً ادخل اللَّه قبره سبعين نوراً و وسّع فى قبره و يزوره فى قبره كل يوم سبعون الف ملك و يبشرونه بالجنة''، يعنى: ''هركس مؤمنى را در اين روز زيارت كند خداوند بر قبر او هفتاد نور وارد مى كند و قبر او را وسيع مى نمايد، و هر روز در قبرش او را هفتاد هزار ملك زيارت مى كنند و او را به بهشت بشارت مى دهند''. [ اقبال: ص 465. ]

شكر و حمد الهى

[ خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير. ]

حمد و شكر الهى در تمام احوال نيكو و پسنديده است و طبق روايات هر اندازه شكر و حمد الهى به جا آوريم باز ذره اى از نعمتهاى خداوند متعال را سپاس نگفته ايم، چه رسد به افضل نعمتها و بزرگترين و بهترين نعمتها كه ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام است.

آنچه نعمت در دنيا هست به خاطر وجود حضرات معصومين عليهم السلام مى باشد، حتى زمينى كه روى آن قدم برمى داريم طبق فرموده حضرت صادق عليه السلام از نعمى است كه به واسطه ى ولايت به ما عنايت شده است.

در روز غدير خم اين حمد و شكر بايد بيشتر باشد حتى رواياتى كه امر به روزه نموده اند فرموده اند كه نيت آن روزه ى شكر بر نعمت عظماى الهى يعنى امامت و ولايت حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام باشد.

در اكثر ادعيه كلمه ى ''الحمد اللَّه'' به چشم مى خورد، مثل ''الحمد للَّه الذى جعل كمال دينه ...'' و يا در ملاقات برادر دينى ''الحمد للَّه الذى جعلنا من المتمسكين بولاية ...'' آورده شده است.

ما در واقع شكر مى كنيم كه در اين دنيا با اين همه مسائل و مصائبش و با اديان و مذاهب مختلف، مسلمانيم و شيعه ى دوازده امامى هستيم. شامل كسانى هستيم كه خداوند نعمتش را به بركت وجود اميرالمؤمنين و اولاد معصومينش عليهم السلام به ما عنايت فرموده است. [ القطرة: ج 1. ] اين شكر نمودن هم با لسان و كلمه ى ''الحمد للَّه'' و ''شكراً للَّه'' و قرائت ادعيه و نماز و روزه و زيارت امامان معصوم عليه السلام يا امامزادگان عظيم الشان و مؤمنين ميسّر مى شود.

زينت كردن

[ خطبه حضرت على عليه السلام در روز غدير.

از نامهاى روز غدير ''يوم الزينة'' است. نظافت و پاكى از سنتهاى الهى است كه در هر حال توصيه به آن شده است. در رواياتى امر شده كه انسان با تميزترين لباس نماز بخواند و يا هنگام خروج از منزل به آينه نگاه كند. احاديثى درباره ى شانه زدن، حمام كردن و بوى خوش استعمال كردن در كتب مختلف شيعه آمده كه سفارش به تميز بودن و زينت ظاهرى شده است.

لباسهاى روشن كه در ايام شادى و عيد و سرور و وجد و فرح به چشم مى خورد، نسبت به مردان در روايات اسلامى سفارش شده كه ظاهر بدن را طورى آرايش دهند كه موافق اخلاق همسر باشد، و به بانوان سفارش شده كه براى همسر خود در منزل زينت نمايند.

در متون روايى و تاريخى مى بينيم در روزهاى عيد رسول خدا صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام از لباسهايى استفاده مى نمودند كه داراى رنگ باز و روشن مانند لباس سفيد بود.

امام رضا عليه السلام در حديث مفصلى در اهميت غدير فرمودند: ''من تزيّن ليوم الغدير غفر اللَّه له كل خطيئة عملها صغيرة او كبيرة، و بعث اللَّه اليه ملائكته يكتبون له الحسنات و يرفعون له الدرجات الى قابل مثل ذلك اليوم، فان مات مات شهيداً و ان عاش عاش سعيداً''.

در بعضى روايات آمده است كه روز غدير روز بيرون آمدن از لباس مشكى يعنى لباس عزا است.

تبسم كردن

[ خطبه ى اميرالمؤمنين عليه السلام در روز غدير. ]

از نامهاى روز غدير ''يوم التبسم'' است. يكى از حالات خوشحالى تبسم است كه در بعضى كلمات معصومين عليهم السلام خوش برخوردى و متبسم بودن را يكى از اسباب زيادى رزق و روزى ذكر فرموده اند و در روايتى مى فرمايند: ''ضحك المؤمن تبسم'': خنده ى مؤمن تبسم است.

تبسم عمل رسول خدا صلى الله عليه و آله و على مرتضى عليه السلام است. يكى از آداب روز غدير خم تبسم به صورت برادر دينى است. يعنى دلالت مى كند بر اينكه اين روز اسباب خرسندى و شادى ما را فراهم آورده و از نعمت و بركت اين روز ما متبسم هستيم. اضافه بر اينكه اسباب الفت بين شيعيان و دوستان اميرالمؤمنين عليه السلام است. لذا حضرت رضا عليه السلام در فضيلت غدير مى فرمايند: ''فمن تبسّم فى وجه اخيه يوم الغدير نظر اللَّه اليه يوم القيامة بالرحمة و قضى له الف حاجة و بنى له قصراً فى الجنه من درة بيضاء و نظَّر وجهه. [ اقبال: ص 464. ] يعنى: هركس در روز غدير به روى برادر خود تبسم كند خداوند روز قيامت به او با نظر رحمت مى نگرد و برايش قصرى از در سفيد در بهشت بنا مى كند و صورت او را نورانى مى نمايد.