صفات سلبى مشاوران از نظر ايشان - معیارهای گزینش در قرآن و نهج البلاغه نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

معیارهای گزینش در قرآن و نهج البلاغه - نسخه متنی

مجدالدین مدرس‏زاده

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

صفات سلبى مشاوران از نظر ايشان

1. ترسو نباشند كه تو را در كارها سست و ناتوان كنند;

2. بخيل نباشند كه تو را از بخشش بازدارند و از نادارى بترسانند;

3. حريص نباشند كه افزون‏خواهى ستم‏كارانه را در نگاهت‏بيارايند.

صفات ايجابى مشاوران را در كلام امام صادق‏عليه السلام مى‏بينيم كه مى‏فرمايند: «شاور في امورك مما يقتضى الدين من فيه خمس خصال: عقل و حلم و تجربه و نصح و تقوى‏»; [13]

در كارهايت كه اقتضاى دينى دارد، با كسى كه داراى اين پنج ويژگى است مشورت كن:

1. عقل;

2. حلم;

3. تجربه;

4. نصح (ناصح بودن);

5. تقوا.

در بخش چهارم، معيارهاى گزينش فرماندهان و لشكريان چنين آمده است:

«فول‏من جنودك انصحهم في نفسك لله و لرسوله و لامامك و انقاهم جيباوافضلهم‏حلماممن‏يبطى‏ءعن‏الغضب و يستريح الى‏العدرويراف بالضعفاء و ينبوعلى الاقوياء و ممن لا يثيره العنف و لا يقعد به الضعف ثم الصق بذوى الاحساب و اهل البيوتات الصالحة و السوابق الحسنة ثم اهل النجدة و الشجاعة و السخاء و السماحة فانهم جماع من الكرم و شعب من العرف.»

ارتشيان و نيروهاى نظامى و انتظامى از نگاه آنحضرت

1. خيرخواه و دلسوز در اجراى احكام خداوند و اوامر پيامبر و اولى‏الامر;

2. داراى سعه صدر و آرامش روحى;

3. پاك‏دامن و پارسا;

4. برخوردار از سابقه درخشان;

5. پايدار در برابر مشكلات و ناملايمات;

6. حليم و خويشتندار در وقت عصبانيت و مسلط بر نفس‏خود;

7. بهره‏مند از روحيه عفو و گذشت;

8. شجاع و پيشتاز در ميدان نبرد;

9. با رحم و عاطفه نسبت‏به محرومان و ضعيفان;

10. بلندنظر كه هر آنچه را غير خداست كوچك بشمارد.

همان‏گونه كه ملاحظه گرديد، حضرت على‏عليه السلام درباره هر شغل و منصبى، معيارهاى لازم را ارائه مى‏دهند; معيارهايى كه بازگشت همه آن به ملاك‏هاى قرآنى است، اما با تفصيل همچنان كه در بحث آيات قرآنى معلوم شد شرط شايستگى و برترى برخوردارى از علم و فضيلت و يا به تعبيرى، تخصص و تعهد است، على‏عليه السلام نيز بر اين مهم در بيانات خود اشاره دارند، ولى با اين تفصيل كه علم قاضى با علم فرمانده نظامى و نيز تعهد و بهره‏مندى قاضى از فضيلت‏هاى اخلاقى با كارگزار متفاوت است; هر كس نسبت‏به مقام و پستى كه اشغال كرده بايد از تخصص لازم برخوردار باشد و ازضريب ايمنى اخلاقى كه لازمه آن شغل است، برخوردار باشد; مثلا قاضى نبايد به يك طرف دعوا نظر كند، فرمانده در ميدان نبرد ترسو باشد و در پشت جبهه، بى‏رحم و ... . بر اين اساس، داشتن «تعهد» نيز به مثابه «تخصص‏» در پست‏هاى گوناگون از سطوح متفاوتى برخوردار است.

اما يافتن افرادى با ويژگى‏هاى لازم براى احراز تصدى مقام، كار بسيار دشوار و حساسى است; كارى كه بايد با آزمون‏هاى گوناگون در مراحل مختلف به آن پى برد.

حضرت على‏عليه السلام در اين زمينه، مالك را سفارش مى‏كنند كه مبادا با سهل‏انگارى وخودرايى، كسى را به مقامى بگمارد: «انظر في امور عمالك فاستعملهم اختبارا و لا تولهم محاباة و اثرة فانهما جماع من شعب الجور و الخيانة‏»; در امور كارگزارانت نيك‏بنگر و آنان را پس از آزمون به كار گمار و نه با سهل‏انگارى و خودرايى; زيرا سهل‏انگارى و خودرايى موجب ستم و خيانت است.

ساير منابع

1- بنياد نهج‏البلاغه، سيماى كارگزاران، نامه على‏عليه السلام به مالك اشتر

2- آية‏الله فاضل لنكرانى، آئين كشوردارى

3- اسفنديار سعادت، مديريت منابع انسانى، انتشارات سمت

4- سيدرضاسيدجوادين،برنامه‏ريزى‏نيروى انسانى، انتشارات دانشگاه تهران



[13] - محمدباقر مجلسى، بحارالانوار، ج 75، ص 103



/ 8