امور خارجه شوروى به آسانى صورت پذير نيست.
الين دختر او از عهده
وظايفش در دانشگاه بخوبى برآمده و پس از خاتمه كلاسها و امتحانات
انتظار مى رود كه همراه يك گروه باستان شناس جهت حفارى به
نزديكيهاى نوگارديا كرميه اعزام گردد.
پسرش كه دانشجوى خوبى نيست
دارد خود را براى امتحانات آماده مى كند كه نتيجه اين امتحانات نشان
خواهد داد كه آيا او قادر به ادامه تحصيل هست يا خير. در 4 ماه مه همسر
ولاسف به شوروى خواهد رفت تا در اين موقعيت خطير با فرزندش باشد.
02 شماره سند
28 آوريل- 18 -1973 ارديبهشت 2531 تاريخ:
كنفرانس روساى نمايندگيهاى آمريكا- روابط ايران/ هند...
سند شماره 02خيلى محرمانه
صورت مذاكره
تاريخ: 28 آوريل - 18 - 1973 ارديبهشت 2531
موضوع:
1- كنفرانس روساى نمايندگيهاى آمريكا2- روابط ايران /هند
3- برخوردهاى بين عراق و كويت
شركت كنندگان: ولايميرولاسف، دبير اول سفارت شوروى استانلى
اسكودرو، مقام سفارت
مكان: رستوران چاتانوگا به هنگام صرف نهار.
1- كنفرانس روساى نمايندگيهاى آمريكا:
ولاسف طبيعتاہ سوالات بسيارى را در رابطه با كنفرانس روساىنمايندگيهاى آمريكا در تهران مطرح ساخت ليكن مقام گزارشگر از
جواب دادن به آنها طفره رفت و اظهار داشت كه او تنها در زمينه ستادى و
تهيه و تدارك لوازم و شرايط مورد نياز ماموريت داشته و از محتواى اين
اجلاس خبرى ندارد. ولاسف اظهار داشت كه شايد اين كنفرانس
تصميماتى در زمينه خط مشى سياسى اتخاذ نكرده باشد ولى حتماہ
توصيه ها و پيشنهاداتى به واشنگتن نموده است وى خاطر نشان ساخت
كه سفارت شوروى در تهران پيشنهاداتى چند براى كشور متبوع خود
فرستاد است تا بلكه كنفرانسى از سفراى روسها در خاورميانه تشكيل
گردد. محل
برگزارى اين كنفرانس نيز به جاى تهران يا مسكو خواهد بود و يا يكى
ديگر از پايتختهاى خاورميانه اى، ولاسف و سفيرش از اين نظريه
حمايت مى كنند ليكن ديگر سفراى روسى همان روش جارى يعنى
مشاورتهاى فردى در هنگام بازگشت به شوروى جهت مرخصى و يا
تعويض ماموريت را ترجيح ميدهند تاكنون از طرف وزارت امور خارجه
شوروى درباره برگزارى يك چنين كنفرانسى خبرى دريافت نشده است.
امكان رقابت بيشتر بين ايران و هند قبلا" توسط ولاسف مطرح شده بود
ليكن او در اين انديشه است كه ادامه روابط بين اين دو قدرت منطقه اى در
آينده چگونه خواهد شد. اصولاہ او اين دو كشور را بصورت دو رقيب
مى نگرد ولى بعدا با مقام گزارشگر موافقت نمود كه بهتر است آمريكا و
شوروى ايران و هند را وادار به همكارى نمايند وى خاطرنشان ساخت
كه هند نگران تجهيز روز افزون نظامى ايران است و بنظر او هنديها درباره
ماجراجوئيهاى ايران در عمان نيز حتما نگران خواهند شد بنظر ولاسف
شركت ايران در عمان بيشتر جنبه سياسى دارد تا جنبه نظامى. يعنى
آزمايشى است از توانايى نظامى ايران و نيز زمينه اى است براى آموزش
عملى نظاميان سلطنتى ليكن بنظر او تهران اين مداخله را به عنوان يك
حركتى مى نگرد كه مى تواند نشانگر بعد حركت آنها باشد بدون اينكه
انتقاد دهلى و يا ديگر پايتختهاى عربى را عليه خود برانگيزد او بطور
مختصر گفت كه ايرانيانى كه درباره پايگاه كوچكى در خليج فارس
نزديكيهاى عمان و در تنگه هرمز توسط او مورد سوال سوختگيرى
كشتيهاكه در آنجا نظاميان جديد پياده شده و نظاميان دگر را براى
مراجعت به ايران سوار مى كنند به ولاسف گفته شده است كه تهران
سربازان خود را بيش از 6 هفته يا دو ماه در عمان نگاه
نمى دارد بهمين دليل عمليات جايگزين سازى مكرر بسيار ضرورى ميگردد.
در همين رابطه ولاسف را رابطه بين ياران و پاكستان سخن بميان
آورد. ولاسف كه همه چيز را توطئه ميداند چنين فرض كرد كه اقايان
روش و سيسكو پس از صحبت با شاه به پاكستان خواهند رفت تا با
پرزيدنت بوتو به گفتگو نشسته و نقطه نظرهاى شاه و نتايج كنفرانس
تهران را با اين كشور مورد بحث و بررسى قرار دهند او تقريبا داشت به
اين نتيجه مى رسيد كه ممكن است در آينده بين شاه و بوتوقرار دادى
امضا شود تا در صورتيكه خصومتهاى ديرينه بين ايران و پاكستان دوباره
بروز كند ايران كمكهايى ارسال دارد وى اظهار داشت كه اكنون ايران مانند
يك قدرت بزرگ عمل مى كند بنابراين ما بايد منتظر يك چنين حركاتى
باشيم. او بيان داشت كه از نظر ژئوپليتيك " كه او هميشه براساس
ژئوپليتيك سخن مى گويد " اين موافقت نامه بسيار منطقى خواهد بود
چون اين دو كشور به اين ترتيب خواهند توانست نه تنها خليج فارس
بلكه درياى عمان و بخشى از درياى عربى را نيز كنترل نمايند ليكن
ولاسف نمى داند كه آيا شاه حاضراست خود را در موقعيتى قرار دهد كه
باعث شود خصومتهاى هند نسبت به او تحريك شود يا خير. ليكن
توضيح نداد كه منظور او از حاضر بودن شاه آمادگى نظامى بوده و يا
شرايط سياسى داخلى.
3- برخورد بين عراق و كويت:
در رابطه با اوج مشاجرات مرزى عراق و كويت، ولاسف تعجب كردهاست كه چرا ايران طرف كويت را نگرفته است چون بنظر او سخنرانى
اخيز نخست وزير هويدا در لندن به اين معنى بود كه كويت مى تواند از
ايران كمك بخواهد.اينكه كويتيها اينكار را نكرده اند نشانگر عمق عدم
اعتماد آنها نسبت به ايرانيهاست ولى ممكن است كه آنها تصميم
گرفته باشند به اين اختلافات با عراق از طريق مذاكره پايان بخشند طبيعى
است كه ولاسف حضور كشتيهاى جنگى روسى را در بنادر عراق در
رابطه با حمله عراق نميداند وى در واقع اصرار داشت كه اعمال عراقيها
در نظر شوروى بسيار شرم آور بوده است.
استانلى اسكودرو