لطفا منتظر باشید ...
نماز اوّل وقت
در اسلام براى انجام همه عبادات مثل نماز، روزه، خمس، زكات، حج و جهاد زمان خاصى معين شده، انجام به موقع عبادات، به ويژه نماز نشانه احترام به امر الهى و زيبنده هر مسلمان پيرو اهل بيت(عليهم السلام) است، از اين رو امام صادق(عليه السلام) فرمود: «شيعيان ما را به انجام نماز در اول وقت آزمايش كنيد».يك هشدار
ترك نماز در اول وقت، اگر از روى بى اعتنايى باشد، خطرناك و باعث سقوط انسان است. پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: «... بر يهود امت من سلام نكنيد، از حضرتش سؤال شد: منظور شما چه كسى است؟ فرمود: كسانى كه صداى اذان را مى شنوند و به نماز اعتنا نمى كنند.»اهميت قرائت در نماز
نماز در ميان عبادات، از اهميت و ارزش خاصى برخوردار بوده و شرط قبولى ساير اعمال، قبول شدن نماز است، از سوى ديگر نمازى كه بدون قرائت صحيح بجا آورده شود، باطل است و چون بطلان نماز در حج، اعمال و مناسك حج را با مشكل روبرو مى كند، از اين رو حاجى قبل از سفر حج بايد نمازش را تصحيح كند و در ميان اجزا و شرايط نماز، «قرائت» اهميت ويژه اى دارد.تحمّل سختى هاى سفر
حج در ميان عبادات به جهت محدوديت زمانى و مكانى، شرايط جوّى، شكل اعمال و مناسك،ازدحام جمعيت و لزوم جابجايى هاى مكرّر، باسختى ها و دشوارى هايى همراه است. چنانكه جمعىبودن سفر با همه محاسنى كه دارد، مشكلات و محدوديت هايى را بر مسافر تحميل مى كند. بر اين اساس تحمل مشكلات و دشوارى هاى سفر و صبر و استقامت تا پايان اعمال موجب رضايت الهى و اجر و پاداش اخروى خواهد بود; چرا كه اجر و پاداش الهى به ميزان سختى و آسانى اعمال متفاوت است. «أفضل الاعمال أحمزها».از اين رو توقع آسايش و راحتى در سفر حج، دور از واقع بوده و با فلسفه حجّ ناسازگار است فلسفه حج آزمايش بندگان خدا در مراحل سخت و دشوار است تا ميزان بندگى و تسليم آنان آشكار شود.رسيدگى به نيازمندان
رسيدگى به نيازمندان در تعاليم اسلامى داراى ارزش و اهميت فراوانى است. به طورى كه امام صادق(عليه السلام) آن را با حج مقايسه كرده و مى فرمايد:برآوردن حاجت مؤمن از ده حج برتر و بالاتر است. روشن است كه مراد حضرت، حجّ استحبابى است و چه بهتر كه زائر بيت الله الحرام با توجه به اين توصيه اخلاقى و اجتماعى در رفع مشكلات ديگران بكوشد و دعاى خير نيازمندان را بدرقه راه خويش قرار دهد.اگر حج، حجّ مستحبى است بايد به اين نكته توجّه كرد كه شايد وظيفه در بعضى از شرايط خاص اجتماعى، برطرف كردن نياز فقرا و مستمندان باشد و بر انجام حج مستحبى مقدّم باشد. بنابراين بايد به تكليف عمل شود.نظم و هماهنگى
اسلام دو گونه عبادت دارد: فردى; مانند نماز شب و اجتماعى; مانند نماز جمعه و عيد فطر. در عبادات فردى انسان در چگونگى انجام آن تا حدودى مختار است، اما در عبادات جمعى هماهنگى با ديگران ضرورت دارد. از اين رو تك روى در عبادات جمعى، گذشته از اينكه باعث انگشت نما شدن انسان مى شود، نظم و هماهنگى را نيز بر هم مى زند. در حالى كه نظم و هماهنگى در نمازهاى جماعتِ اهل سنت جايگاه خاصّى دارد لذا بر پيروان اهل بيت(عليهم السلام) لازم است در اين زمينه پيشتاز باشند و با شركت گسترده در نمازهاى جماعت وحدت اسلامى را به نمايش بگزارند. حج نيز از عبادات جمعى است و هماهنگى با ديگران در اين سفرِ عبادىِ جمعى، ضرورى است.استفاده از تجارب ديگرانمشورت با زائرانى كه قبلا به مكه و مدينه مشرف شده و حج بجا آورده اند و استفاده از تجارب سودمند آنان، براى كسى كه اولين بار عازم سفر حج است، مفيد و مغتنم است.
ترك عادت ها
ترك عادت سخت است، ولى محال و غيرممكن نيست. ترك عادات ناپسند در هر شرايطى پسنديده است، ولى در سفر حج كه تمرين مبارزه با نفس و بندگى خداست، از اهميت خاصى برخوردار است. از اين رو بايد قبل از سفر حج زائر در عادات ناخوشايندى همچون سيگار كشيدن، شوخى هاى زننده، بى نظمى و ... بازنگرى كرده و عزم خود را براى ترك آنها جزم كند تا هم باعث رنجش هم سفران نشود و هم از بند عادات ناپسند رها گردد، خودخواهى را از خود دور كند و به حقوق ديگران احترام بگذارد. آنچه را براى خود نمى پسندد براى همسفرانش نيز روا ندارد. به جاى آنكه خود را محور قرار دهد، با حسن رفتار و سلوك خويش خاطره خوشى از خود در همسفرانش بجا بگذارد.در انديشه سفر آخرت
از آنجا كه سفر حج از جهات مختلف شبيه سفر آخرت است و در واقع تمرين سفر به ديار باقى است، شايسته است كه حاجى در همه مراحل سفر از آغاز تا انجام، تهيه لباس احرام و ارز و ترك دوستان و آشنايان تا حضور در حجاز و مكان هاى بازرسى مأموران و تا وقوف در مشعر و عرفات و... به ياد مراحل سفر آخرت همچون رها كردن همه كس و همه چيز، سؤال و جواب با مأموران الهى و روز محشر و تنهايى و بى كسى در روز حساب باشد. مى توان در سفر حج توشه سفر آخرت را فراهم كرد و بازگشت از سفر حج با الهام از آيه شريفه «خدايا! مرا برگردان تا عمل صالح انجام دهم» به منزله مهلتى ديگر براى انجام عمل صالح است.حاجى، نماينده معنوى ديگرانگر چه فرد مستطيع براى انجام تكليف الهى راهى اين سفر مى شود، ولى در حقيقت او نماينده معنوى دوستان، آشنايان و همشهريان خويش است و نشانه اش آن است كه از او التماس دعا دارند، او نيز به ياد همه كسانى كه به دعاهاى او در سرزمين وحى چشم دوخته اند، به ياد گرفتارى هاى مسلمانان جهان، مسؤولان و خدمتگذاران نظام اسلامى، و به ياد شهيدان و حق داران و امام راحل عظيم الشأن دعا مى كند. به ياد دوستان و آشنايان بودن بهترين هديه براى ايشان است.پذيرفتن عريضه و نذورات ديگران، گذشته از اينكه با مقررات دولت فعلى حجاز ناسازگار است و آن را نوعى شرك و حرام مى دانند، چه بسا موجب زحمت حجاج و خدشه دار شدن چهره جهانى تشيع باشد. از اين رو، به همان دعا و زيارت و طواف مستحبى به نيت آنان بايد اكتفا كرد. در روايات نقل شده كه گاه به خاطر حضور يك حاجى از يك خانه، فاميل، روستا يا شهر، خداوند تبارك و تعالى همه اعضاى آن خانواده، فاميل، روستا يا شهر را مورد آمرزش قرار مى دهد.
فلسفه حج
يكى از اهداف بعثت پيامبران، آراسته شدن انسان ها به ارزش هاى اخلاقى است. دستورات دينى نيز براى تأمين همين هدف صادر شده، حج نيز از جمله عباداتى است كه اين هدف را تأمين نموده تأثير فراوانى در تهذيب و تزكيه اخلاقى انسان دارد. از سوى ديگر آراستگى به ارزش هاى اخلاقى در بعد فردى نيز بسيار حائز اهميت است. توجه به اين حكمت و فلسفه، قدم اوّل در رسيدن به اين مقصود است.سفرى با طهارت
نظافت در مكتب ما جزو ايمان است، وضو و غسل براى رضاى پروردگار ـ چه واجب و چه مستحب ـ موجب قرب و نزديكى به خداوند است و عبادت به حساب مى آيد. لذا سعى كنيد در طول سفر با وضو باشيد و با طهارت به ميهمانى خداوند وارد شويد.چه بهتر كه زائر بيت الله الحرام سفرش را با قلبى نورانى و با بدن و لباسى پاك و پول حلال و پاكيزه آغاز كند و راهى ديار پاكان شود.صدقه نيز باعث طهارت روح و تزكيه نفس است و بلا و گرفتارى را بر طرف مى كند و قدمى در راه رفع نياز فقرا و نيازمندان است.وعده سوغاتى
از آنجا كه وفاى به عهد لازم بوده و بى اعتنايى به آن گناه است و با توجه به محدوديت هاى ارزى و مشكلات گمركى، نبايد وعده خريد هر چيزى را به فرزندان داد، به علاوه در صورت عدم توانايى در انجام وعده ها، روح لطيف فرزندان آزرده خواهد شد. اگر به طور سربسته وعده سوغاتى داده شود، بهتر است.خواهران و حجاب برتر
پوشش براى زن از ضروريات دين است. البته پوشش اختصاص به زنان ندارد، اما زنان حجاب و پوشش خاصى دارند. فرهنگ ما ايرانيان چادر را به عنوان حجاب برتر برگزيده و لباس ملّى آنان به شمار مى رود. از اين رو استفاده از چادر در سرزمين وحى از سوى زنان ايرانى نمايانگر فرهنگ دينى آنها و نشانه وقار وعظمت زن ايرانى است.تأمين نيازهاى خانواده
خاطرات تلخ و شيرين در زندگىِ همه مردم وجود دارد، شايسته است كه در آستانه سفر، نيازهاى خانواده و هزينه هاى مورد نياز آنان تأمين شود تا خاطره خوبى از سفر حجّ در ذهن آنها باقى بماند.ياد خداحاجى دل رسته از همه كس و همه چيز و دل بسته به حق، مانند ابراهيم خليل با زمزمه { وجّهت وجهى للذى فطر السموات و الارض حنيفاً مُسلماً و ما انا من المشركين}(4) سفر را آغاز و با كلماتى چون «بسم الله» و «بالله» و «فى سبيل الله» و«على ملّة رسول الله» گام هاى اوليه را بر مى دارد و جسم و جانش بر بال ملائكه به سوى مكه و مدينه پرواز مى كند.
ب: نكات عمومى سفر
1 ـ لزوم مشورت در مورد كاروان مورد نظر، جهت ثبت نام و عدم امكان تغيير كاروان پس از نام نويسى.2 ـ دقت در انتخاب افرادى كه با آنان هم اتاق مى شويد.3 ـ رعايت نظم و انضباط در طول سفر و مراعات حال همسفران.4 ـ سعى در حفظ و نگهدارى از پول، مدارك و اثاثيه در طول سفر.5 ـ تهيه لباس هاى مناسب با توجه به وضعيت هوا.6 ـ به خاطر سپردن شماره كاروان، نام مدير و روحانى و عوامل خدماتى كاروان.7 ـ توجه وعمل به سفارشات مدير و روحانى كاروان.8 ـ تهيه به موقع پول مورد نياز براى تهيه ارز و هزينه هاى ديگر.9 ـ تماس مستمر با مدير كاروان به ويژه در روزهاى نزديك به حركت.10 ـ خوددارى از به همراه آوردن لباس و لوازم بيش از حد نياز.11 ـ خوددارى از آوردن مدارك غير لازم مانند: شناسنامه، دفترچه بيمه و ... .12 ـ پرهيز از آوردن اشياء ممنوعه مانند مواد مخدر كه احتمال زندان و يا بازگرداندن شخص خاطى به ايران وجود دارد و از مدير كاروان و ستاد حج مستقر در فرودگاه در اين رابطه كارى ساخته نيست.13 ـ در اختيار قرار دادن شماره تلفن و آدرس ساختمان محل اسكان در مكه و مدينه و تاريخ پرواز و زمان بازگشت به خانواده.14 ـ عذرخواهى از عدم امكان حضور بدرقه كنندگان در فرودگاه و اكتفا كردن به بدرقه تا محل تجمع كاروان.15 ـ قرار دادن لباس احرام و لوازم آن در ساك دستى براى زائران مدينه بعد.16 ـ پرهيز از پذيرش سفارشات ديگران در مورد خريد اجناس با توجه به محدوديت هاى گمركى.17 ـ همراه داشتن كارت شناسايى ويژه زائر در طول سفر.18 ـ پرهيز از عكس بردارى و فيلم بردارى از اماكن زيارتى در حجاز به دليل ممنوعيت.ج: نكات بهداشتى سفر1 ـ خوددارى از كشيدن سيگار در اماكن و انظار عمومى و تصميم بر ترك كلى آن.2 ـ استفاده از غذاى سبك و ساده در روز و نيز قبل از پرواز براى جلوگيرى از عوارض احتمالى.3 ـ تزريق واكسن قبل از سفر به خاطر احتمال شيوع بيمارى هاى مسرى در عربستان.4 ـ رعايت بهداشت و استفاده نكردن از ليوان ها و ظروف مشترك و بهره گيرى از ظروف يكبار مصرف و شستن دست ها با صابون قبل و بعد از غذا و پس از استفاده از سرويس بهداشتى.5 ـ استحمام و شست و شوى بدن در هر روز.6 ـ مصرف ميوه جات و سبزى و مايعات براى تأمين نيازهاى بدن.7 ـ مراجعه مبتلايان به بيمارى هاى مزمن به پزشك مخصوص و به همراه داشتن دارو به مقدار نياز.8 ـ پرهيز از زياده روى در مصرف نوشابه، چاى پر رنگ و امثال آن جهت پيشگيرى از برخى بيمارى ها.9 ـ رعايت پرهيز غذايى از سوى بيماران ديابتى، قلبى و گوارشى و آگاه نمودن پزشك هنگام معاينه در ايران.10 ـ فراگيرى روش تزريق انسولين و همراه داشتن وسائل آن از سوى افراد نيازمند به انسولين.11 ـ همراه داشتن لوازم بهداشت فردى مانند: مسواك، حوله و خمير دندان.12 ـ تميز شستن قاشق و چنگال و ليوان همراه.13 ـ بيرون گذاردن سطل زباله از اتاق.14 ـ تميز نگاه داشتن لباس و ملافه.15 ـ رعايت مسائل بهداشتى ويژه توسط بانوان.16 ـ خوددارى بانوان از استفاده از قرص يا آمپول هايى كه براى به تأخير افتادن ايام عادت ماهانه تجويز مى شود، به خاطر شرايط جوّى عربستان و پرهيز از دلهره و اضطراب.
