لطفا منتظر باشید ...
ح: تشرف به مكّه
جايگاه شهر مكّهمكه حرم امن الهى، اولين سرزمين امتحان حضرت ابراهيم(عليه السلام) و قربانگاه اسماعيل است. محل تولد پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله)، فاطمه(عليها السلام) و على(عليه السلام) است. بعثت رسول خدا، معراج آن حضرت، نزول آيات قرآن، فتح مكه، شكسته شدن بت هاى جاهليت، اذان بلال بر بام كعبه از خاطرات شيرين اين شهر و آزار و اذيت پيامبر(صلى الله عليه وآله) و شكنجه ياران آن حضرت در دوران غربت اسلام از خاطرات بسيار تلخ آن است. نابودى سپاه ابرهه نيز از معجزات به يادماندنى مكّه و قيام حضرت مهدى(عج) از مقابل كعبه، از اميدها و آرزوهاى مسلمانان و مظلومان است.
الهام از حرم امن الهى
در حريم امن الهى همه موجودات از آزار و اذيت ديگران در امانند. ورود به اين مكان مقدس تمرينى است تا زائر بيت الله الحرام مصداق حقيقى كلام پيامبر(صلى الله عليه وآله) شود كه فرمودند: «مسلمان كسى است كه مسلمانان ديگر از دست و زبان او در امان باشند.»يادآورى هاى ويژه شهر مكّه
1 ـ توجه به توصيه هاى روحانى كاروان براى انجام اعمال.2 ـ پرهيز بانوان از شكافتن صفوف نماز گزاران و عبور از ميان صف ها به هنگام نماز.3 ـ پرهيز از استلام حجر و مقام ابراهيم به هنگام شلوغى بالاخص براى بانوان.4 ـ پرهيز از كندن يا قيچى كردن پرده خانه كعبه.5 ـ پرهيز از وضو گرفتن با آب آشاميدنى منبع هاى موجود در مسجدالحرام.6 ـ پرهيز از خوابيدن در طبقات مسجدالحرام.7 ـ به خاطر سپردن وعده گاه در مسجد الحرام و مراجعه به مأموران امداد گمشدگان در مقابل ناودان طلا، كوه صفا و مقابل چاه زمزم در صورت گم شدن.
طواف
طواف عاشقانه طوافى است كه با پاى جسم و دل به دور خانه و صاحب خانه انجام گيرد و مانند فرشتگان اطراف عرش به تسبيح، تحميد، تكبير، تهليل و استغفار براى ديگران مشغول شود. با طواف تمرين مى كنيم تا در زندگى نيز بر محور خدا حركت كنيم و چيزى غير خدا را مدار و محور زندگى قرار ندهيم.حجر الأسود، نقطه آغاز و پايان طوافحجرالاسود، به منزله دست خدا و لمس آن بيعت با او است و به اين معنى است كه از اين پس بر مدار و محور او و خانه او و خواست و اراده و رضاى او حركت خواهيم كرد.همان طور كه طواف عمره و حج از حجر الأسود آغاز و بدان ختم مى شود، زندگى بر محور اراده و مشيت الهى نيز از او آغاز و به او منتهى مى شود { انا لله و انا اليه راجعون}.بر اساس برخى روايات «حجر الأسود» ابتدا سفيد بود و در اثر استلام گنهكاران سياه گشت. قلب انسان نيز در ابتدا پاك و سفيد است و بر اثر گناه سياه و آلوده مى شود.طواف، هفت دور است
زائر به هنگام طواف علاوه بر آنكه دعاهاى مخصوصى را زمزمه مى كند، به غل و زنجيرهايى كه در زندگى به دست و پاى روح خود بسته، توجه دارد و با هر گردشى به دور خانه خدا زنجيرى را از دست و پاى جان خويش مى گشايد تا با پايان يافتن طواف بتواند به حريم ربوبى راه يابد و پيشانى در پيشگاه دوست بر خاك بسايد.در دور اول از حجاب كفر، در دور دوم از وجود شرك، در دور سوم از زنجير نفاق، در دور چهارم از آلودگى هوس، در دور پنجم از ديو طمع، در دور ششم از چاه عميق خودبينى و در دور هفتم از كبر و احساس بى نيازى رها مى شودو آزاد مى گردد. كعبه را «بيت عتيق» خوانده اند; چرا كه تنها آزادگان و ره يافتگان بر گرد آن طواف مى كنند. بايد از هر تعلّقى آزاد شد تا بتوان برگرد خانه اى چرخيد كه از هر تعلّق و تملّكى آزاد است.
چند نكته در طواف
1 ـ توجه به توصيه هاى روحانى نسبت به زمان، مكان و شيوه طواف.2 ـ انجام طواف همانند ديگران و پرهيز از وسواس هاى بى مورد. خواندن دعاهاى هر دور ـ شوط ـ ، شما را از دچار شدن به شك و ترديد در تعداد دورها باز مى دارد.3 ـ نازك نبودن لباس احرام به جهت نمايان نبودن بدن هنگام طواف.4 ـ خوددارى از انجام طواف مستحبى به هنگام ازدحام جمعيت.5 ـ حفظ آرامش و تنه نزدن به ديگران.6 ـ وارد حِجْر اسماعيل نشدن در حين طواف.7 ـ توجه به فتواى مرجع تقليد خود در مسأله محدوده طواف.8 ـ مراجعه به روحانى پس از اتمام طواف براى اطمينان از صحت طواف يا پرسيدن مسائل پيش آمده بدون هيچ گونه شرم و خجالت.نماز در پشت مقام ابراهيم
پس از پايان طواف، حاجى در پشت مقام ابراهيم(عليه السلام)دو ركعت نماز بجا مى آورد. مستحب است در ركعت اول بعد از حمد سوره توحيد و در ركعت دوم، سوره كافرون را بخواند و بدين وسيله درس توحيد و سازش ناپذيرى با كفر و شرك را براى هميشه از قهرمان توحيد بياموزد و به او اقتدا كند.دو نكته درباره نماز طواف1 ـ خوددارى از نماز خواندن در مسير طواف كنندگان، كه موجب آزار و اذيت آنان و برهم خوردن نماز مى شود.2 ـ خوددارى از مشاجره با مأموران سعودى و اقامه نماز در نزديكترين مكان ممكن به مقام.
در كنار زمزم
يكى از مستحبات بعد از نماز طواف، نوشيدن آب زمزم و نيز صفا دادن سر و صورت با آن است كه موجب شفاى امراض جسمى و روحى است. خوشا به حال آنان كه با سيراب شدن از زمزم اسماعيل، زمينه سيراب گشتن از حوض كوثر بدست امام على(عليه السلام) را در خود فراهم سازند.سعى بين صفا و مروه
هر يك از اعمال و مناسك حج يادآور خاطره اى ارزشمند از زندگى ابراهيم و هاجر و فرزندش اسماعيل است. سعى بين دو كوه صفا و مروه نيز يادآور خاطره مادرى است كه در اوج تشنگى و نااميدى با عنايت به رحمت الهى، در جستجوى آب براى فرزند تشنه و بى رمقش ميان اين دو كوه دويد تا سرانجام زمزم براى او جوشيد.زائر خانه خدا نيز با اميد به فضل و رحمتالهى و نيز خوف و ترس از عواقب گناه، راه رسيدنبه كمال را پيموده، حاجات خود را از خداوندمى طلبد.سه نكته درباره سعى
1 ـ سعى بين صفا و مروه هفت دور ـ شوط ـ است، رفتن از صفا به مروه و بازگشت از مروه به صفا هر كدام يك دور محسوب مى شود. از اين رو، سعى از صفا شروع و به مروه پايان مى پذيرد.2 ـ «هروله» به معناى تند راه رفتن به مردان اختصاص دارد و براى زنان مستحب نيست.3 ـ استراحت براى رفع خستگى هنگام سعى بلامانع است.تقصيرتقصير ـ به معناى چيدن مقدارى از موى سر يا ناخن براى رضاى خدا ـ بعد از انجام سعى، يكى از واجبات عمره است. با انجام تقصير از احرام خارج شده و بدين وسيله مرحله اول اعمال; يعنى عمره تمتع به پايان مى رسد.
ط: آغاز حجّ تمتّع
احرام در مكه
پس از فراغت از مرحله اول اعمال، مرحله دوم; يعنى حج تمتع آغاز مى شود. معمولا حاجيان، روز هشتم ذى الحجه يا شب نهم در شهر مكه مُحْرِم و سپس عازم عرفات مى شوند.احرام حج تمتع مانند احرام عمره تمتع است با دو تفاوت: اول در نيت و دوم در مكان احرام. احرام عمره در ميقات بود و احرام حج در شهر مكه.وقوف در عرفات
صحراى عرفات يكايك وقوف كنندگان را مى شناسد و از رفتار و گفتار و نيات آنان آگاه است، چنان كه امام زمان (عجّل الله تعالى فرجه) كه حضورش در اين سرزمين قطعى است، از رفتار و نيات حجاج با خبر است.روز عرفه براى آمرزش گناهان، همچون شب هاى قدر است. دعاى عرفه امام حسين(عليه السلام)، در اين سرزمين روح را صفامى دهد. در سرزمين عرفات حجاج به ارزشهدف قيام امام حسين(عليه السلام)بيشتر واقف مى گردند. عرفات يادآور اعلان برائت از كفار و مشركان نيز هست كه به امر رسول خدا(صلى الله عليه وآله) و به وسيله على(عليه السلام) به مردم ابلاغ شد.وقوف در مشعر الحرام
مشعر سرزمين شعور و آگاهى است. در اين سرزمين كه يادآور محشر است، براى نابودى شيطان ها با جمع كردن ريگ هاى هفت گانه رمى جمرات، آماده و مهيا مى شويم. تمرينى است تا خود را براى مقابله با شيطان هاى كوچك و بزرگ آماده كنيم.در سرزمين منامنا سرزمين رسيدن انسان به آرزوهاى خويش است; زيرا زائر خانه خدا با رمى شياطين و بريدن حلقوم طمع و پرهيز از دنياپرستى، از شرّ دشمنان درونى و بيرونى رها مى شود و هم رديف بندگانى مى گردد كه خداوند در وصفشان فرموده: «اى شيطان، تو بر بندگان من سلطه ندارى».سرزمين منا يادآور پيامبر(صلى الله عليه وآله) و ائمه معصومين(عليهم السلام)است، يادآور وصيت امام باقر(عليه السلام) است كه فرمود: تا ده سال در اين سرزمين براى ما گريه كنيد.
اعمال منا
رمى جمرات، حلق يا تقصير، قربانى و بيتوته، جزو اعمال واجب حج در اين سرزمين است.نكاتى درباره منى
1 ـ پرهيز از تك روى و جدا شدن از مدير و روحانى كاروان در روز اول ـ عيد قربان.2 ـ دقت در انجام اعمال با توجه به سفارش هاى روحانى و مدير كاروان.3 ـ پرهيز از پراكنده كردن مو به هنگام حلق يا تقصير.4 ـ استفاده از ماسك در عرفات، مشعر و منا در صورت لزوم.5 ـ به خاطر سپردن محل استقرار چادر.6 ـ مصرف مايعات بيشتر.7 ـ پرهيز از به همراه داشتن پول هنگام رمى جمرات.8 ـ همراه داشتن آب و كارت شناسايى.9 ـ خوددارى افراد سالخورده و ناتوان از رفتن به قربانگاه.10 ـ همراهى با نيروهاى خدماتى كاروان به دليل دشوارى خدمات دهى در عرفات، مشعر و منا.
