گستره ميدان خدمت - فرهنگ خدمت و احسان نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

فرهنگ خدمت و احسان - نسخه متنی

جواد محدثی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

گستره ميدان خدمت

وقتى طرف حساب انسان‏هاى خدوم، پروردگار كريم است، در زمينه احسان و خدمت، مجالى گسترده گشوده مى‏شود.

خداوند، حتّى به نيّت هم پاداش مى‏دهد. از اين رو، پيوسته بايد در انديشه خير رسانى به ديگران بود، كه خود اين اجر دارد و اگر توفيق جامه پوشانيدن بر اندام اين نيت فراهم شد، چه بهتر.

در حديثى از حضرت رضا ـ عليه السلام ـ روايت است:

«روز قيامت، مؤمن را در پيشگاه خدا نگه مى‏دارند تا از او حساب بكشند، عهده‏دار حسابرسى خداست. پرونده عملش را بر او عرضه مى‏كنند. با اولين نگاهى كه به گناهانش مى‏افكند، رنگش از چهره مى‏پرد و به لرزه مى‏افتد، آنگه حسناتش را مى‏بيند و شادمان مى‏شود و چشمش روشن مى‏گردد. وقتى به پاداش‏هاى الهى چشم مى‏دوزد، خوشحال‏تر مى‏شود. آنگاه خداوند به فرشتگان دستور مى‏دهد: پرونده‏هايى را بياوريد كه مربوط به كارهايى است كه انجام نداده‏اند. آن‏ها را مى‏خوانند. مى‏گويند: خدايا، به عزّتت سوگند، خودت مى‏دانى كه هيچ يك از اين كارهاى خير را انجام نداده‏ايم. خداوند مى‏فرمايد: درست است و راست مى‏گوييد، ولى نيّت انجام آن‏ها را داشتيد، ما هم در پرونده اعمالتان نوشتيم. آنگاه بر همان نيّت‏ها هم پاداششان مى‏دهند.»[10]

چه چيزى از اين بهتر كه انسان، در نيت و در دل، در انديشه خدمت‏رسانى و گره‏گشايى باشد. تا از پاداش همين نيت هم بى‏بهره نماند.

پس، دامنه «صالحات و خيرات» بسى گسترده است. از خدمتِ به ظاهر ناچيز و كوچك هم نبايد چشم پوشيد، كه همان نزد خداى متعال، عظيم است.

حضرت رسول ـ صلى الله عليه و آله و سلم ـ مى‏فرمايد:

«مَنْ اَماطَ اَذىً عن طريقِ المسلمينَ كُتِبَ لَهُ حَسَنةٌ وَ مَنْ تُقُّبِلَتْ لَهُ حَسَنةٌ دَخَل الجَّنَة.»[11]

«هر كس چيزى را كه مايه رنج و آزار مسلمانان است، از سر راهشان بردارد، براى او يك «حسنه» نوشته مى‏شود و هر كس يك كار نيك از او قبول شود، به بهشت مى‏رود.»

اين حديث نيز، به گونه ديگرى، گستره خدمت‏رسانى و صدقات و خيرات را نشان مى‏دهد. از اين رو براى هر كس امكان خوشه چينى از خرمن نيكى‏ها وجود دارد، حتّى با برداشتن سنگى از سر راه، يا خارى از مسير روندگان، يا غمى از دلى اندوهگين، يا بارى از دوش مستمند و ناتوان.

در پايان مقال ابياتى از شاعرى معاصر (على بقا) مى‏آوريم كه الهام بخش اين مفاهيم انسانى است:




  • خوش آن كسان كه از احوال هم خبر دارند
    چو شبنم از نظرِ باصفاى پاكدلان
    زفيض صحبتشان كام خلق شيرين است
    فكنده سايه رحمت به خشك وتر چون ابر
    نويد صبح سعادت به خاص و عام دهند
    نهند آب «بقا» بهر خضر، زآنكه چو من
    گهى به محفل آزادگان گذر دارند[12]



  • خبر ز شادى و اندوه يكدگر دارند
    دلى به روشنى چهره قمر دارند
    هميشه خاصيت نخل بارور دارند
    رهين دست و دل باز، بحر و بردارند
    هميشه حال نسيم خوش سحر دارند
    گهى به محفل آزادگان گذر دارند[12]
    گهى به محفل آزادگان گذر دارند[12]



بارى... در بندِ «داشته‏ها» بودن و اسير «خواسته‏ها» شدن، نوعى بردگى آشكار است. زهد، «نداشتن» نيست، بلكه «در بند داشته‏ها نبودن» است.

كسى كه تعّلقات مادى و دلبستگى‏ها او را به اسارت كشانده است، چگونه مى‏تواند دست يارى به سوى ديگران بگشايد، يا پاى خدمتگزارى به آستان نيازمندان كشاند؟

خوشا پيشتازان ميدانِ اين مسابقه!

خوشا آنان كه گوى خدمت به مردم را از رقيبان مى‏ربايند و در دفتر خدا، امتياز بيشترى براى خود، ثبت مى‏كنند.

[1] . ميزان الحكمه، ج 4، ص 578.

[2] . بحارالانوار، ج 74، ص 137.

[3] . كنز العّمال، ج 6، ص 588.

[4] . كافى، ج 2، ص 142.

[5] . من لا يحضره الفقيه، ج 4، ص 381.

[6] . غررالحكم، حديث 8642.

[7] . دعائم الاسلام، ج 2، ص 320.

[8] . معانى الاخبار، ص 141؛ بحارالانوار، ج 75، ص 42.

[9] . كنزالعمّال، حديث 16150.

[10] . بحارالانوار، ج 4، ص 289.

[11] . كنزالعمّال، ج 6، ص 430.

[12] . شعر و زندگى، ص 67.

/ 7