تفسیر نمونه جلد 20

" معبودى جز او نيست" (لا إِلهَ إِلَّا هُوَ).

در حقيقت وجود نعمتهاى فراوان الهى دليل بر ربوبيت و مدبريت او است.

و خالق همه چيز بودن دليل ديگرى بر يگانگى او در ربوبيت است، چرا كه خالق موجودات مالك و مربى آنهاست، زيرا مى‏دانيم خالقيت خداوند به اين معنى نيست كه موجودات را بيافريند و كنار رود، بلكه لحظه به لحظه فيض وجود از ناحيه او بر همه موجودات عالم هستى افاضه مى‏شود، و چنين خالقيتى از ربوبيت جدا نخواهد بود.

بديهى است تنها چنين كسى شايسته پرستش و الوهيت است بنا بر اين جمله" خالِقُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ" به منزله دليل براى" ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ" مى‏باشد و" لا إِلهَ إِلَّا هُوَ" بمنزله نتيجه آن (دقت كنيد).

و در پايان آيه مى‏افزايد:" با اين حال چگونه از راه حق منحرف مى‏شويد"؟

(فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ) «1».

و چرا از پرستش خداوند يگانه يكتا به سوى بتها روى مى‏آوريد؟! توجه داشته باشيد كه" تؤفكون" به صورت صيغه مجهول است، يعنى شما را از مسير حق منحرف مى‏سازند، گويى بت پرستان چنان بى‏اراده‏اند كه در اين مسير از خود اختيارى ندارند.

در آخرين آيه مورد بحث به عنوان توضيح و تاكيد مطالب گذشته مى‏فرمايد:

" كسانى كه آيات خدا را انكار مى‏كردند اينگونه از طريق حق بازگردانده مى‏شوند" (كَذلِكَ يُؤْفَكُ الَّذِينَ كانُوا بِآياتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ).

(1) قبلا نيز گفته‏ايم" تؤفكون" از ماده" افك" به معنى انحراف و بازگشت از مسير حق است، و اگر" بادهاى مخالف" را" مؤتفكات" مى‏گويند به همين جهت است و تعبير از" دروغ" به" افك" نيز بخاطر انحراف آن از بيان حق است.