تفسیر نمونه جلد 20

سوره قصص مى‏خوانيم: إِذْ قالَ لَهُ قَوْمُهُ لا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْفَرِحِينَ:" به خاطر بياور هنگامى را كه قومش به او گفتند اينهمه شادى مغرورانه مكن كه خداوند شادى كنندگان مغرور را دوست نمى‏دارد".

البته اين تفاوت بايد از قرائن شناخته شود، و پيداست كه در آيه مورد بحث" فرح" از نوع دوم منظور است.

" تمرحون" از ماده" مرح" (بر وزن فرح) به گفته جمعى از ارباب لغت و مفسران به معنى شدت فرح، و گستردگى آن است.

و بعضى آن را به معنى شادى به خاطر مطالب بى‏اساس دانسته‏اند.

در حالى كه بعضى ديگر آن را به معنى شادى توام با يك نوع طرب و به كار گرفتن نعمتهاى الهى در مسير باطل شمرده‏اند.

ظاهر اين است كه همه اين معانى به يك مطلب باز مى‏گردد، زيرا شدت شادى و افراط در آن سر از همه اين مسائل در مى‏آورد، و با انواع گناهان و آلودگيها و عياشى و هوسرانى توام مى‏شود «1».

آرى اينگونه شاديهاى توام با غرور و غفلت و بيخبرى، و همراه با هوسرانى و شهوت، انسان را به سرعت از خدا دور مى‏كند، و از درك حقايق باز مى‏دارد، واقعيتها را شوخى، و حقايق را مجاز جلوه مى‏دهد، و چنين كسانى سرنوشتى جز آنچه در آيات فوق گفته شد ندارند.

اينجاست كه به آنها خطاب مى‏شود كه:" وارد شويد از درهاى جهنم، و جاودانه در آن بمانيد" (ادْخُلُوا أَبْوابَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها).

" و چه بد جايگاهى است جايگاه متكبران" (فَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ).

(1)" راغب" در" مفردات" مى‏گويد: الفرح انشراح الصدر بلذة عاجلة و اكثر ما يكون ذلك فى اللذات البدنية و المرح شدة الفرح و التوسع فيه.