تفسیر نمونه جلد 20
لطفا منتظر باشید ...
تعبير به آثاراً فِي الْأَرْضِ- همانگونه كه در تفسير آيه 21 همين سوره كه شبيه آن است گفتهايم- ممكن است اشاره به پيشرفت گسترده كشاورزى آنها باشد (چنان كه در آيه 9 سوره روم آمده) و يا اشاره به ساختمانهاى عظيم و بناهاى محكم اقوام پيشين در دل كوهها و بر صحنه دشتها (چنان كه در آيات 128 و 129 شعرا بيان شده است).ولى به هر حال" نيروهايى را كه به دست مىآوردند هرگز به هنگام وزش طوفان بلا و عذاب الهى نتوانست آنها را بىنياز سازد و نجات دهد" (فَما أَغْنى عَنْهُمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ) «1».بلكه تمام اين قدرتها در لحظاتى كوتاه در هم كوبيده شدند، كاخها رويهم ريختند و ويران گشتند، و لشكريان عظيم و قدرتمند همچون برگ خزان بر زمين افتادند، و يا در ميان امواج كوه پيكر دفن شدند! جايى كه آنها با آن همه قدرت چنين سرنوشتى پيدا كردند، اين مشركان ضعيف و ناتوان مكه كه در برابر آنها چيزى به حساب نمىآيند چه مىانديشند؟! در آيه بعد به چگونگى برخورد آنها با پيامبران و معجزات و دلائل روشن انبياء اشاره كرده مىگويد:" هنگامى كه رسولان آنها با معجزات و دلائل روشن به سراغ آنها آمدند از آنان روى گرداندند، و تنها به معلوماتى كه خود داشتند دل بستند و خوشحال بودند، و غير آن را هيچ شمردند" (فَلَمَّا جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَرِحُوا بِما عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ).و همين امر سبب شد تا" آنچه را از عذاب و تهديدهاى الهى به باد استهزا
