تفسیر نمونه جلد 20

ولى بارها گفته‏ايم الفاظ در آنجا مفهوم عميقترى به خود مى‏گيرد كه گاه تصور مفاهيم آنها براى ما زندانيان دنيا مشكل، و گاهى غير ممكن است، ولى هر گاه اشاراتى را كه در آيات قرآن و روايات پيشوايان معصوم وارد شده مورد توجه قرار مى‏دهيم حقايقى براى ما كشف مى‏شود كه از عظمت و عمق زندگى در آن جهان اجمالا پرده بر مى‏دارد، و نشان مى‏دهد كه دادگاه رستاخيز چه دادگاه عجيبى است.

مثلا هنگامى كه گفته مى‏شود" ميزان عمل" ممكن است اين تصور پيدا شود كه اعمال ما در آن روز به صورت اجسام سبك و سنگينى در مى‏آيد كه در ترازوهاى دو كفه‏اى وزن مى‏شود، اما هنگامى كه در روايات معصومين مى‏خوانيم على (ع) ميزان اعمال است، يعنى ارزش اعمال و شخصيت افراد با مقياس وجودى اين بزرگمرد عالم انسانيت سنجيده مى‏شود، و هر اندازه به آن شبيه و نزديك است وزن بيشترى دارد، و هر قدر بى شباهت و دور است وزن كمترى دارد، متوجه مى‏شويم كه ميزان عمل در آنجا يعنى چه؟! در مورد مساله" گواهان" نيز آيات قرآن پرده از روى حقايقى برداشته، و پاى گواهى امورى را به ميان كشيده كه در دادگاههاى دنيا مطلقا مطرح نيستند، ولى در آنجا نقش اساسى را دارند.

به طور كلى از آيات قرآن استفاده مى‏شود كه شش نوع گواه براى آن دادگاه وجود دارد.

1- از همه برتر و بالاتر" ذات پاك خداوند" است: وَ ما تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَ ما تَتْلُوا مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَ لا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُوداً إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ:" در هر حال كه باشى و هر آيه‏اى از قرآن كه بخوانى و هر كارى را انجام دهيد ما گواه بر شما هستيم هنگامى كه در آن وارد مى‏شويد" (يونس- 61).

البته همين گواهى براى همه چيز و همه كس كافى است، ولى لطف خداوند