تفسیر نمونه جلد 20

پرداخته، مى‏گويد:" آن كس كه اين زمين مرده را زنده كرد هم او مردگان را نيز در قيامت زنده مى‏كند"! (إِنَّ الَّذِي أَحْياها لَمُحْيِ الْمَوْتى‏).

آرى" او بر همه چيز توانا است" (إِنَّهُ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ).

دلائل قدرتش در همه جا نمايان است و همه سال نشانه‏هاى آن را با چشم خود مى‏بينيد، با اين حال چگونه در مساله معاد ترديد مى‏كنيد؟

و آن را جز محالات مى‏شمريد؟ زهى نادانى و غفلت و بيخبرى!" خاشعة" از ماده" خشوع" در اصل به معنى تضرع و تواضع توام با ادب است، و به كار بردن اين تعبير در مورد زمين خشكيده در حقيقت يك نوع كنايه است. آرى زمين به هنگامى كه خشكيده و فاقد آب مى‏شود از هر گونه گل و گياه خالى مى‏گردد، و به صورت انسان افتاده و يا مرده بيجانى در مى‏آيد، اما نزول باران حيات جديدى به آن مى‏بخشد آن را به حركت و نمو و رشد وا مى‏دارد.

جمله" ربت" از ماده" ربو" (بر وزن غلو) به معنى افزايش و نمو است و ربا نيز از همين ماده است، چرا كه ربا خوار طلب خود را با افزايشى مى‏گيرد.

" اهتزت" از ماده" هز" (بر وزن حظ) به معنى تحريك شديد است، در باره طرق اثبات معاد جسمانى و چگونگى استدلال از جهان گياهان بر اين مساله در پايان سوره يس (اواخر جلد هيجدهم) بحث مشروح‏ترى داشته‏ايم.