تفسیر نمونه جلد 20

بعلاوه مطالعه اسرار نظام آفرينش از يك سو نياز به صبر و حوصله و پشت كار و صرف وقت دارد، و از سوى ديگر انگيزه شكر منعم.

هر گاه اين دو دست به دست هم مى‏دهند انسان را آماده براى مطالعه اين آيات مى‏سازند، و اصولا مطالعه اسرار آفرينش خود يك نوع شكر است.

از سوى سوم به هنگامى كه انسان سوار بر كشتى مى‏شود اين دو وصف در او از هر زمان ديگر نمايان‏تر است، صبر در برابر حوادث و مشكلات دريا و شكر به هنگام رسيدن به ساحل مقصود! باز در آيه بعد براى مجسم ساختن عظمت اين نعمت الهى مى‏افزايد:" يا اگر بخواهد اين كشتيها را به خاطر اعمالى كه مسافران و سرنشينانش مرتكب شده‏اند نابود و هلاك مى‏سازد" (أَوْ يُوبِقْهُنَّ بِما كَسَبُوا).

همانگونه كه در آيات گذشته نيز خوانديم بلاهايى كه بر سر انسان وارد مى‏شود غالبا نتيجه اعمال خود او است.

ولى با اينحال لطف خداوند شامل حال انسان است" و بسيارى را مى‏بخشد" (وَ يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ).

كه اگر نبخشد هيچكس جز معصومين و خاصان و پاكان از مجازات الهى مصون و بركنار نخواهند بود، چنان كه در آيه 45 سوره فاطر مى‏خوانيم: وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِما كَسَبُوا ما تَرَكَ عَلى‏ ظَهْرِها مِنْ دَابَّةٍ وَ لكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلى‏ أَجَلٍ مُسَمًّى:

" هر گاه خداوند مردم را به آنچه انجام داده‏اند مجازات مى‏كرد جنبنده‏اى را بر پشت زمين باقى نمى‏گذاشت (ولى به لطفش) آنها را تا سر آمد معينى مهلت مى‏دهد".

آرى او مى‏تواند بادها را از حركت باز دارد تا كشتيها در دل اقيانوسها بى‏حركت بمانند، و هم مى‏تواند بادها را تبديل به طوفانهاى درهم پيچيده سازد