تفسیر نمونه جلد 20

است، و در قدرتش نيز بلند مرتبه، تمام اوصاف كمال و جمالش آن قدر مرتفع و بالا است كه هماى بلند پرواز عقل و دانش بشرى هرگز به اوج آن نمى‏رسد.

و از آنجا كه" رفيع" در لغت به هر دو معنى آمده است آيه فوق به هر يك از دو معنى ممكن است تفسير شود، ولى از آنجا كه تناسب بحث در آيات با مساله پاداش به اعطاى درجات عالى به بندگان صالح است معنى اول مناسبتر به نظر مى‏رسد هر چند به عقيده ما كه استعمال لفظ را در بيش از يك معنى جايز مى‏دانيم جمع ميان هر دو تفسير بى‏مانع است، مخصوصا در مورد آيات قرآن كه الفاظ آن مفاهيم وسيع و گسترده‏اى دارد.

سپس مى‏افزايد:" او صاحب عرش است" (ذُو الْعَرْشِ).

سرتاسر عالم هستى تحت قدرت و حكومت او است، و حكومتش بلامنازع است، و اين خود دليلى است بر اينكه تعيين درجات بندگان بر حسب شايستگيها به دست قدرت او است.

و چون در آيه قبل پيرامون" عرش" مشروحا سخن گفتيم، در اينجا نيازى به تكرار نمى‏بينيم.

در سومين توصيف مى‏گويد:" او كسى است كه روح را به فرمانش بر هر كسى از بندگانش بخواهد القا مى‏كند" (يُلْقِي الرُّوحَ مِنْ أَمْرِهِ عَلى‏ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ).

اين روح همان قرآن و مقام نبوت و وحى است كه مايه حيات دلها و همانند روح در پيكر انسانى است.

قدرت او از يك سو، و رفيع الدرجات بودنش از سوى ديگر، ايجاب مى‏كند كه برنامه تشريح و تكليف را از طريق وحى اعلام دارد، و چه تعبير جالبى از آن كرده است: تعبير به روح، روحى كه مايه حيات و حركت و جنبش و جهاد و پيشرفت است.

گرچه مفسران در توضيح معنى" روح" در اينجا احتمالات مختلفى داده‏اند،