"تساهل و تسامح در انديشه امام خميني" عنوان پايان نامه كارشناسي ارشد آقاي محمد حسن روزبه است كه استاد راهنماي آن آقاي دكتر حسين سليمي و استاد مشاور آن آقاي دكتر محمدباقر خرمشاد هستند. اين پايان نامه در رشته علوم سياسي دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه علامه طباطبايي تهيه و از آن دفاع شده است. خلاصهاي از پايان نامه مزبور در پي به نظر خوانندگان گرامي ميرسد.اين پايان نامه در سه فصل تنظيم شده است: "فصل اول كليات نظري راجع به تساهل مورد بررسي قرار گرفته است در فصل دوم مباني و خاستگاه تساهل در انديشه امام و در فصل سوم انواع تساهل و حدود و محدوديتهاي آنها در نظر امام بررسي شدهاند و درآخر جمع بندي و نتيجهگيري آمده است كه ذيلاً به معرفي اجمالي اين فصول مي پردازيم.
فصل اول
در اين فصل سه محور در رابطه با تساهل مورد توجه بوده است محور اول بررسي مفهومي و واژگاني تساهل و تسامح مي باشد. در اين محور ابتدا مفهوم تساهل و تسامح از نظر لغوي مورد بحث قرار گرفته است و الفاظ مترادف و نزديك به آن نظير مدارا، دگرپذيري و مفاهيم متضاد آن از قبيل خشونت تعريف شدهاند از جمله مهمترين واژگاني كه با آنها در اين پژوهش سرو كار داريم واژه تولرانس ميباشد. برخي با توجه به مفهوم تولرانس سعي كرده اند برابر نهاد يا معادلي مناسب براي آن از زبان فارسي يا عربي بيابند لذا عدهاي تساهل و برخي تسامح و برخي ديگر مدارا و كساني دگرپذيري را براي اين معادل يابي برگزيدهاند. اما بايد گفت در خود اين واژه در بستر فرهنگياش ابهام وجود دارد بنابراين معادل يابي براي آن مشكل است. آنچه مهم است محتوا و مقصودي است كه از اين لفظ يا الفاظ اراده ميگردد. ما واژگان تساهل و تسامح را براي اين پژوهش مناسبتر مي دانيم زيرا هم قرابت نزديك تري با انديشه هاي امام دارد و هم با انديشه هاي ديني كه خاستگاه انديشه امام است و هم مي تواند تا حدودي مفهوم تولرانس را برساند.پس از روشن شدن معناي لغوي الفاظ مطرح در پژوهش به بررسي معناي اصطلاحي اين واژه گان ميپردازيم. دو تعريف عمده از اين واژه صورت گرفته است: 1 ـ پذيرش آنچه را قبول نداريم 2 ـ تحمل عقايد يا اعمالي از روي قصد و آگاهي كه با عقايد يا اعمال ما مخالف است.