استفتائات آیت الله صانعی نسخه متنی

س 312 - هـياءت امناى قبرستانى تصميم دارد در مقدارى از زمين قبرستان - كه درمسير جاده اصـلـى روسـتا
به شهر قرار دارد - تعدادى مغازه احداث نموده و درآمد حاصل ازسرقفلى و اجاره مـغـازه هـا را صـرف
عـمران و ساختمان سالن اجتماعات آن مكان نمايد
باتوجه به اينكه با ايجاد مـغـازه ها هيچ گونه هتك
حرمت و نبش قبرى صورت نمى گيرد
وقبورى كه در محل مغازه ها قـرار دارد
داراى آثـار و عـلايـم نـيـسـت
(به جز دو قبر كه بيش از20 سال از بناى آن گذشته ) مستدعى است حكم شرعى را بيان فرماييد؟

ج - تصرف در اين گونه قبرستانها كه وقف بر قبرستان بودن مشكوك - بلكه ظاهر امر در مثل اين مـوارد از
روسـتـاها و قبرستانهاى قديمى
عدم وقفيت است -
مانعى ندارد
و شرعا جايز است
و مـساءله نبش هم چون
فرض بر عدم است
نيازى به پاسخ ندارد
لكن آن هم با فرض پوسيده شدن مـيت و نماندن چيزى از او
جايز است
و اگر نبش حرامى هم در مورد محقق شود
مانعى ازجواز تـصـرف نيست
و چه بهتر كه مسلمانان از اين گونه
زمينها براى امور خيريه استفاده كنند
تا هم مردگان ثوابى ببرند
و هم بازماندگان محترم و مسلمانان
نفعى بدست آوردند.17/7/70

س 313 - آيا مى توان جنب ديوار قبرستانى كه قبرى در آن وجود ندارد و نداشته
وحدود 5 الى 6 متر از قبر
مؤمنين فاصله دارد
جهت رفاه اشخاصى كه براى قرائت فاتحه وغيره در قبرستان رفت و آمد مى نمايند
دستشويى و توالت احداث نمود يا خير؟

ضمنا چاه فاضلاب خارج از قبرستان است .
ج - در صـورتـى كـه وقـفـيـت زمـين براى قبرستان معلوم نباشد
و هتك محسوب نشود
مانعى ندارد.12/6/75