ضرورت نظم در نيروهاى نظامى - نظم و انظباط نسخه متنی

مى كردند: در احد پيامبر به تيراندازان چنين سفارش ‍ كرد: شما مواظب پشت سرِ ما باشيد، چه مى ترسم كه
از پشت سر حمله كنند، بنابراين شما در جاى خود استوار بـمـانـيـد و تـكـان نـخـوريـد؛ اگر ديديد كه
ما آنها را هزيمت داديم و حتى وارد لشكر گاه آنها شديم ، باز هم از جاى خود حركت نكنيد.(56)

على (ع ) در صفين چنين سفارش فرمود:

(فـَسـَوُّوا صـُفـُوفـَكـُمْ كـَالْبُنْيانِ الْمَرْصُوصِ وَ قَدِّمُواالدِّراعِ وَ اَخِّرُوا
الْحاسِرْ وَ عَضُّوا عَلَى اْلاَضْراسِ ... وَاَميتُوا اْلاَصْواتْ... وَالْتَووا فى اَطْرافِ
الرِّماحِ) (57)

صـفـهـايـتان را چون ديوارى سربى منظم كنيد، زره پوشها را جلو و سپرداران را پشت سر آنها قرار دهيد و
دندانها را بر هم بفشاريد... و صداها را خاموش كنيد... و اطراف نيزه داران و نيزه ها گرد آييد.

وطىّ نامه اى به نيروهاى اعزامى ، اينگونه سفارش به نظم مى كند:

... ديـدبـانـان را بـر بـلنـدى كوهها و شكاف تپه ها بگماريد تا دشمن از جاهاى مشكوك و ناامن
غافلگيرتان نسازد ... از تفرقه وبى نظمى جداً بپرهيزيد. هنگام توقف جملگى توقف كنيد. و گـاه حـركـت ،
هـمـه حـركت كنيد. شب هنگام نيزه ها را در اطراف خود قرار دهيد و خواب را به مقدار اندك بچشيد.(58)

سالار شهيدان ، حضرت ابا عبداللّه الحسين (ع )، در حادثه كربلا، گروه 72 نفرى سپاه خود را بـا نـظـم و
آرايـش وارد كـار زار كـرد وبـه طـور دقـيـق و مـنـظـم ، تـاكـتـيـكـهـاى نـظـامـى و اصول جنگى را
اجرا مى كرد.(59)

هـمـچـنين آن حضرت (ع ) روى نظم خاصّى از صحنه نبرد به خيمه ها مى آمد و از زنان و كودكان دلجويى مى
كرد، به جاى مخصوصى كه مى رسيد، ذكر مى گفت و بر بالين شهدا نيز مرتّب حضور مى يافت .(60)

ضرورت نظم در نيروهاى نظامى

چنانچه از واژه (نظامى ) برمى آيد، نظم و انضباط از شرايط حياتى و اساسى نيروهاى مسلّح اسـت . و يـك
نـيـروى مـسـلّح بـى نـظم نمى تواند وجود و ماهيت خود را حفظ كند، تا چه رسد به اينكه حافظ كشور در
مقابل بى نظميهاى داخلى و خارجى باشد. به راستى چگونه مى توان از نـيروى فاقد نظم و برنامه انتظار
داشت كه آشوب طلبى و دست درازى بيگانه يا هرج و مرج داخلى را نابود كند و نظام مملكت را حفظ كند؟

اهـمـيـّت نـظـم نـظـامـى بـه حـدى اسـت كـه عـلاوه بـر رعـايت دقيق آن در ارتشهاى بزرگ جهان ،
گـروههاى چريكى و پارتيزانى نيز اصولى مربوط به خود دارند كه نظم و انضباط در آنها منظور شده است .

كـارشـنـاسـان نـظـامـى تـلاش مـى كـنـنـد كـه رفـتارهاى نظامى و حسابشده را به نيروهاى خود
بـيـامـوزنـد و حـتـّى سـعـى فـراوان دارنـد كـه افـكـار و عقايد نيروى نيز طبق اهداف تشكيلات ،
كـنـتـرل و هدايت شود. از اينرو براى اندازه موى سر تابند پوتين و براى حركت دست و پا تا
تـصـمـيـمـات فـكـرى و عـقـيـدتـى او بـرنـامه تنظيم كرده و به اجرا مى گذارند؛ زيرا در غير
ايـنصورت نمى توانند خود را در راستاى اهداف قرار دهند. صرف نظر از صحيح يا غلط بودن سـيـاستهاى حاكم
بر جهان ، نقطه مشترك و مورد اتفاق همه ملّتها، نظم پذيرى و تحت ضابطه بودن نظاميان است .

ضرورت نظم را در همه صحنه هاى زندگى پيامبر، بويژه در جنگها و مبارزات مشاهده مى كنيم .

هـمين مطلب كه پيامبر(ص ) براى فرماندهى سپاهش در موته ، سه نفر يعنى ، زيدبن حارثه ، جـعـفـربـن ابـى
طـالب و عبداللّه بن رواحه را تعيين كرد تا در صورت شهادت هر يك ، ديگرى فـرمـانـدهـى را عـهـده دار
شـود؛ بـيانگر آن است كه بى نظمى درسپاه براى آن حضرت هرگز قابل تحمل نبوده است .

روايـت كـرده انـد كه پيامبر(ص ) در جنگ بدر صفها را مرتّب مى فرمود. سواد بن غزيّه جلوتر از صـف
ايـستاده بود. پيامبر(ص ) با چوبه تيرى به شكم او زد و فرمود: اى سواد! در صف و رديـف بـايـسـت . گـويـند
پيامبر(ص ) در آن روز صفها را چنان مرتب و هموار فرمود كه گويى صافى تير را باآنها مى سنجند.(61)

مقام معظم رهبرى در ضرورت نظم مى فرمايد:

(نـظـم دقـيق ، حدّ فاصل بين يك سازمان نظامى با تشكيلات ديگر است و بدون آن ، نظام و يك سازمان نظامى