***** صفحه 1 *****
 تفسير موضوعي الميزان    
-----------------------------------------------------------------
ويرايش 77  کتاب جيبي از  معارف قرآن در الميزان
کتاب پنجاه و چهارم: بهشت
تأليف:  سيد مهدي امين
(تجديد نظر: 1394)

***** صفحه 2 *****
بسم الله الرحمن الرحيم
     بسيار مى شود كه مردم، عملى را كه مى كنند و يا مى خواهند آغاز آن كنند، عمل خود را با نام عزيزى و يا بزرگى آغاز مى كنند، تا به اين وسيله مبارك و پر اثر شود و نيز آبرويى و احترامى به خود بگيرد و يا حداقل باعث شود كه هر وقت نام آن عمل و يا يـاد آن بـه ميـان مى آيـد، به ياد آن عـزيز نيـز بيـفتنـد.
     اين معنا در كلام خداى تعالى نيز جريان يافته، خداى تعالى كلام خود را به نام خود كه عزيزترين نام است آغاز كرده، تا آن چه كه در كلامش هست نشان او را داشته باشد و مرتبط با نام او باشد و نيز ادبى باشد تا بندگان خود را به آن ادب مؤدب كند و بياموزد تا در اعمال و افعال و گفتارهايش اين ادب را رعايت و آن را با نام وى آغاز نموده، نشان وى را بدان بزند، تا عملش خدايى شده، صفات اعمال خدا را داشته باشد و مقصود اصلى از آن اعمال، خدا و رضاى او باشد و در نتيجه باطل و هالك و ناقص و ناتمام نماند، چون به نام خدايى آغاز شده كه هلاك و بطلان در او راه ندارد(1) ... و
     "  من به نام خدا آغاز مى كنم!   "
       1- الـميزان ج 1، ص 26.

***** صفحه 3 *****

فهرست مطالب:

موضـوع                                                                                               
مقدمـه مــــؤلــــف                                                                   
بخش اول:  شناخت بهشت ها    
فصل اول : مقدماتي درباره  بهشت هاي خدا         
قسمت اول:   تنوع  بهشت ها      
          بهشت هاي سه گانه
بهشت دنيا و بهشت آخرت،  و مسئل? جاودانه بودن
          بهشت آدم كجا بوده است؟
          بهشت برزخي مؤمنين
          دو بهشت مخصوص پرستندگان خالص خدا
           نشانه هاي دو بهشت مخصوص خائفان، در قرآن
          دو بهشت ديگر مخصوص اصحاب يمين
          بهشت هاي اختصاصي هر يک از مقربان (سابقون)
          زندگي اختصاصي مُخلَصين درجنات نعيم
          مثالي از بهشت موعود متقين
          وصف ديگري از بهشت موعود متقين
          همسر فرعون و خان? آرزوي او در بهشت و نزد خدا
قسمت دوم:   دانستني هائي درباره بهشت    
          خوردنيها و نوشيدنيها و لذتهاى جنسى در بهشت!
          برآورده شدن همه خواست ها در بهشت
          سرمايه در بهشت تنها خواستن است!
          دعوت کنندگان به بهشت
          وارد شوندگان به بهشت
          شرايط ورود به بهشت
          از شرايط ورود به جنت:   ثبات در فتنه ها
          براي ورود به بهشت حقيقت ايمان لازم است!
          براي چه کساني درهاي آسمان و بهشت باز نمي شود؟
          حرام بودن جنت براي معتقدين به شريک براي خدا
          محروميت از بهشت بخاطر علوخواهي و فساد
فصل دوم :   محيط طبيعي،  و نعمت هاي بهشتي    

***** صفحه 4 *****
          اشاره اي به محل بهشت موعود
          بهشت و وسعت آن
          وسعت بهشت، مانند وسعت آسمان و زمين
          غرفه هاي بهشت
          غرفه هاي بلند بهشت و مناظرش
          ايمني در قصرها و غرفات بهشت
          نهرهاي جاري در قصرهاي رفيع بهشتي
          انواع رودهاي جاري در بهشت موعود
          درهاي هشتگانه بهشت
          چشمه اي كه در بهشت مي جوشد!
          چشمه سلسبيل،  و اوصافي از بهشت خوبان
          رحيق مختوم، و شراب بي غش آميخته با آب چشمة تسنيم!
          بساط عالي، در كنار چشمه هاي جاري
          لباسهاي حرير و دستبندهاي طلا و مرواريد
          لباس حرير و دستبندهاي طلا و مرواريد در جنات عدن
          سايه درختان بهشت، و ميوه هاي بهشتي
          قسمتهائي از بهشت  ( در  مشاهدات رسول الله در شب معراج )
فصل سوم: رضوان، قرب حضور    
                       بهشت عدن،و پاداشهاي بهشتي    
          رضوان، مشيت مطلقه انسان در بهشت
          اهل بهشت در بهشت چه مي خواهند؟
          قصرهاي بهشت عدن، و رضوان
          مغفرت و رضوان خدا در قيامت
          درجه اعظم، رحمت، رضوان، جنت و اجرعظيم
          در جنات نعيم
          اهل بهشت دار السلام و قرب حضور
          طوبي، زندگي پاكيزه تر
          جنات عدن، خانه آخرت متقين
          شرحي از جنات عدن پاداش ايمان و عمل صالح
          جنت فردوس، وآمادگي براي پذيرائي از مؤمنان
          تعريف جنت فردوس در روايات اسلامي
          وارثان جاودان فردوس
          شرحي از جنات عدن و وارثان آن
          روزي كه پرهيزكاران به مقام قرب وارد مي شوند!

***** صفحه 5 *****
          بهشت عدن پاداش اعتقاد حق و عمل صالح
          مقامات قرب، درجات ولايت،  بهشت
          جنت مأوي، عطيه اي براي مؤمنين با اعمال صالح
          سدرة المنتهي، و جنت المأوي
          مساکن طيب در باغهاي عدن پاداش جهادگران با مال و جان
          جنت نعيم پاداش متقين
          جنات عدن، پاداش بهترين هاي خلق خدا !
فصل چهارم:   اعراف،  و ساكنان آن    
          اعراف،  و  رجال اعراف
          اعراف در قرآن به چه معنا است؟
          نداي رجال اعراف به دوزخيان و بهشتيان
          گفتگوي بهشتيان با دوزخيان
          درخواست جهنميان از بهشتيان
فصل پنجم :   بهشتيان  و زندگي در بهشت            
قسمت اول:   ابرار در بهشت                
          ابرار، و اعمالي که آنها را بهشتي کرد!
          پذيرائي بهشتي از ابرار
          خوبان براي رسيدن به بهشت خوبان چه كارها كردند!
          اشاره زيباي قرآن  به حرمت فاطمه"س"  نزد پروردگار
          احوال ابرار در نعيم
 قسمت دوم:   متقين در بهشت    
           متقين :  و جايگاه آنها در جنات و عيون  
          اجازه استفاده متقين از نعم بهشتي
          پذيرائي از متقين در بهشت
          متقين،  و شرحي از جنات و عيون و  امنيت ساكنين آن
          مثالي از بهشت موعود متقين
          متقين در بازگشتي نيکو
 قسمت سوم:   اصحاب يمين در بهشت        
          اصحاب يمين و جايگاه آنها در بهشت؟
قسمت چهارم:  مقربان و مخلَصين در بهشت    
          بهشت هاي اختصاصي هر يک از مقربان (سابقون)
          رضي الله عنهم و رضوا عنه
          مسابقه در مغفرت و بهشت الهي

***** صفحه 6 *****
          زندگي اختصاصي مُخلَصين در جنات نعيم
 قسمت پنجم :  نفس مطمئنه و ديگر ساکنان جنت        
          اذن ورود نفس مطمئنه به بهشت خدا
          نفس مطمئنه در لحظات شنيدن نداي ارجعي!
          بهشتياني كه بهشت برايشان آشناست!
          بهشتيان، و آنچه از دنيا با خود برده اند!
          وارثان بهشت :  صاحبان ايمان و عمل صالح
          انتقال سهم بهشت محروم شدگان به صاحبان ايمان و عمل صالح
          وعده تدارك بهشت جاويد براي جهادگران با مال و جان
          وعده قطعي بهشت، پاداش جهادگران
          بهشت جاويد پاداش استقامت در راه خدا
          نشانه بهشتيان:  اطمينان و آرامش به ياد خدا
          جانب اهل جنت را نگه داريد!
          ايمان و عمل صالح، رزق و توفيق الهي بسوي بهشت
          تنعم بهشتيان در روز غاشيه
          شرحي از زندگاني بهشتيان ( مشاهدات رسول الله در شب معراج )
          گردش در باغهاي بهشت، مجالس ذكر خدا
          سلام گفتن بهشتيان به هم در ورود به جنت
          شرحي از قيامت مؤمنين: استقبال ملائكه بهشت
          شرحي از نعيم بهشتيان
          ساکنان بهشت عدن با لباس حرير و دستبندهاي طلا و مرواريد
          اِشراف اهل بهشت به دوستان خود در جهنم
          دخول در زندگي بهشتي، رستگاري عظيم
          فوز كبير، پاداش مؤمنان با اعمال صالح
          پاداش صاحبان دين حق
          نور مؤمنين و مؤمنات در روز قيامت و بشارت بهشت
          استقبال ملائكه و بشارت به مؤمنين با استقامت
فصل ششم : زندگي خانوادگي، خوراك و پوشاك بهشتيان    
          جمع شدن افراد خانواده هاي صالح در بهشت
          ملحق شدن فرزندان بهشتيان به پدران خود در بهشت
                 شرحي از اوصاف و لذايذ بهشت    
          با همسرانتان با هم داخل بهشت شويد!
          قرين بودن با حوريان بهشتي نه ازدواج و زناشوئي!
         شرحي از زندگي و عيش گواراي بهشتيان     

***** صفحه 7 *****
          گفتگوي بهشتيان در مورد نجات خانواده هايشان
          آيا لذايذ و شهوات دنيا در بهشت ادامه دارد؟
          لذايذ مشترك دنيوي و لذايذ اختصاصي بهشت
          وَ لهُم مَّا يَدَّعُونَ- هرچه به خواهند آماده است!
          تأمين بلا انقطاع غذا و رزق بهشتيان
          لباس و آرايش ساکنان بهشت عدن
          مشخصات حوريان بهشتي مخصوص مخلَصين
          وصف همسران بهشتي
          همسران پاكيزه بهشتي
          همسران پاك بهشتي و نعمتهاي بهتر
          شرحي از بهشت، نعمتها و حوريان بهشتي
          مشخصات شراب بهشتي

***** صفحه 8 *****

مقدمه مؤلف:

اِنَّــهُ لَقُـرْآنٌ كَـــريــمٌ                       " اين قـــــــــرآنـى اســت كــريـــــــــــم! "
فـى كِتــابٍ مَكْنُـــــونٍ                " در كتــــــــابـــــــى مكنـــــــــــــــــــــــون! "
لا يَمَسُّــهُ اِلاَّ الْمُطَهَّـــروُنَ               " كه جز دست پــاكــان و فهـم خاصان بدان نرسد! "
 (77 ـ 79/ واقعه)
اين كتاب به منزله يك "كتاب مرجع" يا فرهنگ معارف قرآن است
كه از "تفسير الميزان" انتخـاب و تلخيـص و بر حسب موضوع،  طبقه بندى شده است.
                در يک " طبقه بندي کلي" از موضوعات قرآن كريم در تفسير الميزان قريب 77 عنوان انتخاب شد که هر يك يا چند موضوع، عنواني براى تهيه يك كتاب در نظر گرفته شد. هر كتاب در داخل خود به چندين فصل يا عنوان فرعى تقسيم گرديد. هرفصل نيز به سرفصل هايى تقسيم شد. در اين سرفصل ها، آيات و مفاهيم قرآنى از متن تفسيـر الميــزان انتخــاب و پس از تلخيص، به روال منطقى طبقه بندى و درج گرديد، به طورى كه خواننده جوان و محقق ما با مطالعه اين مطالب كوتاه وارد جهان شگفت انگيز آيات و معارف قرآن عظيم گردد.
            تعدادي از اين مجلدات هم گفتارهاي مربوط به همين موضوعات و همچنين تحقيقاتي است که علامه طباطبائي رضوان الله عليه درباره اهداف آيات و سوره هاي قرآن کريم به عمل آورده است. آخرين مجلد منتخبي خلاصه از 21 جلد قبلي است.
             در نظر گرفته شد اين مجلدات بر اساس سليقه خوانندگان در شکل ها و قطع هاي مختلف آماده شود. در قطع وزيري تعداد اين مجلدات به 22 رسيد. در قطع جيبي نيز چند بخش از هر کتاب اصلي، عنوان يک کتاب در نظر گرفته شد و در نتيجه  به 77 جلد رسيد.
            کتاب حاضر يکي از 77 جلد جيبي است که براي احتراز از تکرار، مقدمه ها و فهرست عناوين موجود در کتاب اصلي، در آن تکرار نشده است.
        ... و     همه توفيقاتي که از جانب حق تعالي براي تأليف اين کتاب به بنده خود داده شده، ثواب و توشه راهي است که روح پاک و مقدس علامه طباطبائي بزرگوار به امت اسلام در سراسر جهان پخش کرده است. روحش با فاتحه اي از صميم دل همه مان شاد باد!
            و نيز...    همسر مهربانم که در آخر اين سالها روحش به مهماني خدا رفت، سال هاي طولاني يار راه متحمل من بود... سائل فاتحه و ياسين است!
سيد مهدي ( حبيبي) امين

***** صفحه 9 *****

بخش اول: شناخت بهشت ها

***** صفحه 10 *****

فصل اول: مقدماتي درباره  بهشت هاي خدا

قسمت اول:   تنوع  بهشت ها
بهشت هاي سه گانه
     در بـحــث از بهشتي که در داستان آدم ابوالبشر "ع" آمده اين نكـــته روشن مي شود كه سه نوع بهشت وجود دارد:
1- بهشت دنيائي برزخي كه در آسمان بوده و آدم و همسرش را داخل آن كردند و از آنجا خارجش كردند.
2- بهشت برزخي كه مؤمنين بعد از مرگ تا قيامت در آن به سر مي برند و از آن خارج مي شوند.
3- بهشت خلد آخرت كه بعد از قيام قيامت، مؤمنين در آن به طور جاودانـــه وارد مي شوند و بسر مي برند، و از آن خارج نمي شوند.
     وقتي در مورد گناه آدم در بهشت صحبت مي شود، بهشت دنيائي است كه آدم و همسرش داخل آن شدند، و هنوز در دارتكليف و مورد توجه امر و نهى قرار نگرفته بودند. قرآن كريم در باره آن بهشت هيچ مطلبى بيان نكرده است.
     آنچه از لغو و تاثيم در  قرآن كريم از بهشت نفى شده، از بهشت خلد نفى شده، يعنى آن بهشتى كه مؤمنين در آخرت داخل آن ميشوند، و همچنين از بهشت برزخى كه بعد از مرگ و رحلت از دار تكليف در آنجا بسر مى برند.                     
 الميزان ج : 1  ص :  194 تا 217
بهشت دنيا و بهشت آخرت،  و مسئل? جاودانه بودن
" وَ أَمَّا الَّذِينَ سعِدُوا فَفِى الجَنَّةِ خَلِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ السمَوت وَ الأَرْض إِلا مَا