حنفاء ( جمع حنيف ) بت پرستان مکه بودند که در آستانه ظهور اسلام، از بت پرستي روي بر تافتند و خود را پيرو آيين حضرت ابراهيم شمردند. به عبارت ديگر، اينان روشنفکران و عناصر مترقي و آگاه جامعه خويش بودند که با غور وتفکر در نظم آفرينش از يک سو و ناتواني بتان از سوي ديگر به باطل بودن بتان و وجود خالقي يکتا ايمان يافته بودند . از ميان حنيفان پيش از اسلام مي توان به ابوذر غفاري اشاره کرد.مستشرقان ادعاي پيامبر بر نبوت را ادامه جريان حنفا در حجاز مي دانند ولي در اين باره مي توان ايرادهايي را وارد دانست . اگر اسلام در پيوند با حنفا بود بايد يکي از حنيفان مشهور به رهبري اين جريان مي رسيد ، و يا حنيفان بايد جزء اولين ايمان آورندگان بوده باشند ولي تاريخ نشان مي دهد که « جريان حنفاء عقيم است و دين اسلام بدون کمترين پيوند با ايشان پديد مي آيد....تاريخ چهره تمام حنفاي مکه را مي شناسد؛ شگفت تر اينکه پس از بعثت پيامبر هم، هيچکدام از حنفاء به آن حضرت ايمان نياوردند؛ با آنکه اگر او نماينده اقشار تکامل يافته اجتماعي جامعه خويش بود، علي القاعده بايد نخستين کساني که به او ايمان مي آوردند و او را همراهي مي کردند، همين حنفاء باشند. حنفاء نه تنها پس از بعثت پيامبر به آن حضرت ايمان نياوردند، بلکه بعضي از ايشان، نظير امية بن ابي الصلت، به دشمني با آن حضرت برخاست و در رثاي کشته هاي مشرکين در جنگ بدر، اشعاري سرود.» (7)
لطفا منتظر باشید ...
