لطفا منتظر باشید ...
اوضاع داخلى
سند شماره، 82خيلى محرمانه
يادداشت مذاكرات
شركت كنندگان: خسرواقبال جرج لامبراكيس رايزن سياسى
سفارت آمريكا، تهران
تاريخ و محل: 21 اكتبر 1978 برابر با 29 مهر 57 اقامتگاه اقبال
موضوع: اوضاع داخلى
اقبال روز قبل با شريف امامى نخست وزير به تقاضاى خود
نخست وزير ملاقات كرده بود.اقبال مى گويد نخست وزير از او
پرسيد كه آيا او حاضر است با او " شريف امامى " همكارى
كند " به عنوان عضو كابينه " .اقبال مى گويد كه او اين تقاضا را رد كرده
ولى در عين حال پيشنهاد كرده است كه مى تواند به انحاع ديگر
كمك كند.او مى گويد كه به نخست وزير گفته بود كه عقيده ئ وى
اوضاع بسيار دشوار است و همچنين پشتيبانى خود را از
كوششهاى نيرومند شريف امامى ابراز داشت.يكى از برادران اقبال
توليت آستان قم است.وى پير و بيمار مى باشد و شريف امامى
مى خواهد او را با كس ديگرى كه بتواند نقش واسطه را بين حكومت
و رهبران مذهبى در قم ايفا كند تعويض نمايد.شاه قبلاہ يك نفر را كه
شريف امامى نام او را برده بود، رد كرده است.اقبال گفت كه شاه
بايستى به شريف امامى كمك كند.او بايد به ميدان آمده و خطاب
به مردم صحبت كند.شاه بايد به طورمكرر در تلويزيون ظاهر
شده و بگويد كه براى بعضى از خطاهايى كه روى داده متاعسف
است ولى به سختى مى كوشد و خواستار وحدت مردم در آينده
است و ايرانيان بآسانى كسى را كه از آنها تقاضاى پوزش مى كند
مى بخشند.من در مورد اينكه اين روش شاه باشد يا ن، اظهار شك
و ترديد كردم.اقبال پافشارى كرد كه چهره گرم و صميمانه اى از شاه
در زمان ظاهر شن در تلويزيون مورد لزوم مى باشد.او حتى يكى از
سردبيران سابق اطلاعات را براى فراهم كردن سناريو جهت چنين
ظهورى در تلويزيون در نظر داشته است.نخست وزير نيز
مى توانست به تناوب در تلويزيون ظاهر شود.راه ديگرى كه شاه مى توانست از آن طريق كمك كند اين است كه
به اردشير زاهدى و همپالگى هاى او از حوادث سال 1953
" 1332 " بگويد كه اقداماتى را كه آنها با حمله عليه مسجد كرمان
آغاز كرده بودند، متوقف كنند.او نمونه ئ مشابهى را در رى ذكر كرد و
گفت نقشه هايى در نظر است كه در مازندران، اصفهان و آنگاه
تهران، در همين زمينه اتفاق افتد.نخست وزير در اين باره دل
خوشى نداشت و اين خود يك خط مشى احمقانه اى است.اقبال همچنين پيشنهاد كرد كه يك نوع "مخزن فكرى" مركب از
پنج يا شش مشاور غير رسمى با نخست وزير همكارى كنند تابه او
و شاه در بنا نهادن چهره ئ عموميشان كمك كنند." روشن است كه
اقبال خود را يكى از اين اشخاص تصور مى كند."
اقبال همچنين مدعى است كه "رئيس دفتر " شريف امامى كه
يكى از دوستان قديمى اوست به او گفت كه پنجاه سرباز بدليل
خوددارى از تيراندازى بسوى جمعيت در ميدان ژاله در تاريخ 17
شهريور در بازداشت بسر مى برند." اين يك گزارش هيجان انگيز،
شبيه گزارشهاى ديگرى است كه ما قبلا درباره ئ آن نيز شنيده ايم.ما
اساسى براى اينكه آن را باور كنيم نداريم."
سرانجام اقبال درباره ئ همه چيز اظهار سرخوردگى عمومى كرد.ارتش بوسيله ئ ژنرالهاى فاسد اداره مى شود " كه بسيارى از آنها در
زمين هاى ملى شده جنگى كه به آنها طبق نقشه هاى مختلف
"فروخته شده بود" سهيم شده اند " و نمى توانند در مقابل فشار
مقاومت كنند، شاه در زير فشار خم مى شود.او فعلاہ ضرورى است
ولى ديگر هرگز نمى تواند موقعيت قبلى خود را دوباره بر قرار كند و
بهتر آن است كه زمينه را براى جانشينى پسرش در چند سال آينده
تهيه كند.اگر جانشين با ملكه صورت بگيرد كارى از پيش نخواهد
برد.ايرانيان درباره ئ درستى انتخابات نظر عيب جويانه اى دارند و
هرگز نمى توانند باور كنند كه انتخاب واقعاہ "آزاد" است.آنها
مى دانند كه پول آراع را خواهد خريد.در واقع اگر دولت مى خواهد
امروز پول خرج كند مى تواند عده ئ زيادى طرفدار بدست آورد.ايرانيان از قديم الايام آموخته اند كه در مورد موضوعات سياسى در
جهت وزش باد بذل توجه نمايند.در ضمن، خسرو اقبال برادر تنى منوچهر اقبال است نه برادر
ناتنى، پدر او چهارده فرزند از يك مادر داشته است.اظهار نظر: اقبال به عنوان يك شايعه پراكن و يك مردى است كه از شايعات
مختلف با چابكى به نفع خود استفاده مى كند.در عين حال روشن
است كه او به بخش هاى متعددى از دستگاه حاكمه ايران و همچنين
عده اى از سفيران كشورهاى اروپايى " فرانسه ايتالياو..." كه او آنها
را اغلب مى بيند، دسترسى دارد.اطلاعات او را بايستى با مقدارى
شك و ترديد نگريست.92 شماره سند
سفارت آمريكا- تهران از:
وزارت امور خارجه واشنگتن دى.سى.به:
22 اكتبر 30 " 78 مهر 75 " تاريخ:
