صاحب نظران علم حديث، براي خبر متواتر در دو مقام حصول تواتر و حصول علم، شرايطي را بيان كرده‌اند كه در اين بخش از مقاله به ذكر اين شرايط و سپس به نقد و بررسي آنها مي‌پردازيم.
الف ـ شرايط حصول تواتر:
1ـ شمار راويان به اندازه‌اي باشد كه هماهنگي آنها بر دروغگويي به گونه عادي محال باشد. 2ـ مستند خبردهندگان طبقه اول، حس باشد نه حدس، زيرا اشتباه در امور حدسي فراوان است. 3ـ شمار راويان در تمامي طبقات به حد تواتر باشد. 4ـ ناقلان، علم و قطع به صحت داشته باشند نه شك و گمان. 5ـ مسلمان باشند. 6ـ عادل باشند. 7ـ اختلاف نسبت آنان. 8ـ هم مذهب باشند. 9ـ امام معصوم (ع) در بين آنها باشد. 10ـ خبردهندگان، محصور در يك بلد نباشند. 11ـ عدم اكراه آنها در نقل خبر.
ب ـ شرايط حصول علم
1ـ شنونده، عالم به مضمون خبر نباشد تا تحصيل حاصل و با اجتماع مثلين لازم آيد. 2ـ ذهن شنونده نسبت به مفهوم خبر، با اشكالاتي مشوش نشده باشد. اگر چه شرايط پيش گفته (در دو بخش حصول تواتر و حصول علم) به طور يك پارچه و يك جا نيامده است، لكن بسياري از كتاب‌هاي تفصيلي درباره آنها بحث كرده‌اند 19 .
لطفا منتظر باشید ...
