درباره تعداد مجروحان و شهدا آمار دقيقي در دست نيست، چرا كه عدهاي از كساني كه درگير ماجرا بودند ميگويند، تعداد زيادي از مجروحان حادثه را در منازل مداوا ميكردند. اگر مجروحي را براي معالجه به بيمارستان ميبردند هم در صورت بهبود و هم در صورت شهادت براي وي و اوليايش مشكل آفرين بود. در صورت بهبود، او را دستگير كرده و روانه زندان ميكردند و در صورت شهادت، پول گلوله را كه در حدود 500 تا 5000 تومان بود از اولياي شهيد ميگرفتند و نيز در قم اجازه دفن و برگزاري مجالس ترحيم نميدادند. آقاي محمد يزدي درباره مداواي مجروحان در منازل اين چنين ميگويد:«پزشكان براي معالجه و كمك در مواقع لزوم آمادگي كامل خود را اعلام كرده بودند. در آن زمان به يكي از آنان تلفن كردم و وضعيت مجروحي را گفتم و پرسيدم كه براي حفظ جان او آيا لازم است كه او را به بيمارستان برسانيم يا در منزل نگهداري كنيم. آن پزشك محترم در پاسخ من گفت كه شما او را به بيمارستان نبريد، زيرا با توجه به مراقبتهاي رژيم به زحمت خواهيم توانست او را پس از بهبودي از بيمارستان آزاد كنيم، بنابراين فرد مجروح را در هر كجا كه صلاح ميدانيد، نگهداري كنيد تا خودم و دوستانم در همانجا او را معالجه كنيم. به هر حال با نگهداري و انجام مراقبت از بيمار، او از خطر رهايي يافت.»51پس از حادثه 19دي، رييس ساواك قم در تماس تلفني با اداره سوم تعدادي شهداي نوزده دي را 5 نفر و مجروحان بستري در بيمارستان را جمعا 9 نفر گزارش ميكند:«طبق اطلاعي كه از بيمارستان كسب گرديده تعداد كشتهشدگان پنج نفر است كه چهار نفر آنان در اثر اصابت گلوله كشته شد و يك نفر بچه در اثر ازدحام فوت نموده است. مجروحين تيرخورده كه در بيمارستانها بستري ميباشند جمعا 9 نفر است كه حال دو نفر از آنان وخيم ميباشد و معدودي نيز به وسيله سنگ و چوب مضروب كه معالجه سرپايي انجام و مرخص گرديدهاند.»52رييس ساواك قم در تاريخ 20/10/1356 كل كشتهها و زخميهاي 19دي را بيست تن اعلام ميكند كه 6 تن را كشتهشدگان تشكيل ميدادند و چهارده تن نيز مجروحين حادثه بودهاند.53پيگيري مسأله مجروحين و مقتولين حادثه قم چندين ماه ادامه داشته است، چرا كه ساواك تهران همواره در پي دستگيري زخميها و شناسايي بيشتر شهداي 19دي بود، در اين راستا حدود 12 نامه از اداره كل سوم ساواك به سازمان امنيت قم ارسال و خواستار پيگيري وضعيت افراد دخيل و زخميها و كشتههاي حادثه ميشود.دكتر باهر رييس بيمارستان آيتالله گلپايگاني درباره شهدا و مجروحين 19دي ميگويد:«در خصوص تعداد شهداي اين واقعه سرنوشتساز... بيش از سه نفر را مشاهده ننمودم و باقي هر چه هست در شمار شنيدهها و مسموعات حقير است. از جمله شنيدم پسربچه 13 سالهاي به شهادت رسيده و بوسيله افراد به بيمارستان ما منتقل شده است. بيش از 16 زخمي در بيمارستان نداشتيم و اكثرا به صورت سرپايي معالجه شدند و يكي دوتايي آنان هم ظاهرا دچار خونريزي شده بودند كه خون به آنان تزريق شد و بعد از آن مرخص شدند. البته احتمال اين كه تعداد مجروحان، بيشتر باشد زياد است، منتها به خاطر ترس از اين كه مبادا ساواك براي خانواده آنان مشكل ايجاد كند، كما اين كه براي عدهاي مشكل ايجاد كرده بود، از مراجعه به بيمارستانها خودداري ميكردند و در منازل افراد مختلف، از جمله علما به معالجه ميپرداختند.»54
لطفا منتظر باشید ...
