24 اشكال اول بر منطق - هدایت در قرآن نسخه متنی

از گزند اختلاف و مصون از آسيب تخلف و معصوم از غبار مخالفت است زيرا هرگز شى ء با نفس خودش مخالف نخواهد بود چه اينكه براى صراط مستقيم كثرت فرض صحيح ندارد تا راه دوتا باشد و هر كدام مخالف ديگرى فرض شود چون ربط خاص بين معلوم بالذات و لوازم مجهول آن تعدد و كثرت پذير نيست كه يك معلوم بالذات با چند امر مخالف يكديگر رابطه لزومى داشته باشد يا با يك امر گاهى رابطه لزومى داشته باشد و گاهى نداشته باشد و مجموعه اين مسائل و آنچه مانند اينها است و به اين اصول اوليه برمى گردد منطق نام دارد كه روش تفكر صحيح بوده و راهى براى تحصيل علم حصولى جز آن نخواهد بود اكنون مناسب است به تحليل اشكالات بر منطق و نقد آن پرداخته شود . ( 226 ) تا روشن شود طرز تفكرى كه قرآن با هدايت هاى علم حصولى انسان را بدان آشنا مى كند چيست .

24 اشكال اول بر منطق

اگر منطق راه مستقيم هدف مى بود بين اهل منطق اختلاف رخ نمى داد لكن بين آنان اختلاف است پس منطق صراط مستقيم نمى باشد . پاسخ اولا متن اين اشكال به صورت يك قياس استثنائى است كه اگر كمترين خلل در شرائط انتاج او راه يابد نتيجه نخواهد داد و اين خود ليل و ثاقت روش منطق است . ثانيا در مسائل عقلى نه اتفاق اهل نظر سند صحت آنها

226 الميزان

ج 5

ص 292 273