لطفا منتظر باشید ...
فصل ششم : قوه مقننه
مبحث اول : مجلس شوراى اسلامى
اصل شصت ودوم
مجلس شوراى اسلامى ازنمايندگان ملّت كه به طورمستقيم و با رأى مخفى انتخاب مىشوند تشكيل مىگردد.شرايط انتخابكنندگان و
انتخابشوندگان و كيفيت انتخابات را قانون معين خواهد كرد.
اصل شصت وسوم
دوره نمايندگى مجلس شوراى اسلامى چهارسال است.انتخابات هر دوره بايد پيش از پايان دوره قبل برگزار شود به طورى كه كشور در هيچ
زمان بدون مجلس نباشد.
اصل شصت
وچهارم
عده نمايندگان مجلس شوراى اسلامى دويست وهفتادنفر است و از تاريخ همهپرسى سال يكهزارو سيصد و شصت و هشت هجرى شمسى پس از
هر ده سال، با در نظرگرفتن عوامل انسانى، سياسى،
جغرافيايى و
نظاير آنها حداكثر بيست نفر نماينده مىتواند اضافه شود.زرتشتيان و كليميان هركدام يك نماينده و مسيحيان
آشورى و كلدانى مجموعاً يك نماينده و مسيحيان ارمنى جنوب و شمال هر كدام يك
نماينده انتخاب مىكنند.محدوده حوزههاى انتخابيه و تعداد نمايندگان
را قانون معين مىكند. [15]
اصل شصت وپنجم
پس از برگزارى انتخابات، جلسات مجلس شوراىاسلامى با حضور دو سوم مجموع نمايندگان رسميت مىيابد و تصويب طرحها ولوايح
طبق آييننامه مصوب داخلى انجام مىگيرد مگر در مواردى كه در قانون
اساسى نصاب خاصى تعيين شده باشد. براى تصويب آيين نامه داخلى موافقت دوسوم حاضران
لازم است.
اصل شصت وششم
ترتيب انتخاب رييس و هيأت رئيسه مجلس و تعدادكميسيونها و دوره تصدّى آنها و امور مربوط به مذاكرات و انتظامات مجلس به وسيله
آيين نامه داخلى مجلس معين مىگردد.
اصل شصت وهفتم
نمايندگان بايد در نخستين جلسه مجلس به ترتيبزير سوگند ياد كنند و متن قسمنامه را امضاء نمايند.بسم للّه لرحمن لرحيم«من در برابر قرآن مجيد، به خداى قادر متعال سوگند ياد ميكنم وبا
تكيه بر شرف انسانى خويش تعهد مىنمايم كه پاسدار حريم اسلام و نگاهبان دستاوردهاى
انقلاب اسلامى ملّت ايران و مبانى جمهورى اسلامى باشم، وديعهاى را كه ملّت
به ما سپرده به عنوان امينى عادل پاسدارى كنم و در انجام وظايف وكالت، امانت و
تقوا را رعايت نمايم و همواره به استقلال و اعتلاى كشور و حفظ حقوق ملّت و خدمت به
مردم پاىبند باشم، از قانون اساسى دفاع كنم و در گفتهها
ونوشتهها واظهار نظرها، استقلال كشور و آزادى مردم و تأمين مصالح آنها را
مدّنظر داشته باشم.»نمايندگان اقليتهاى دينى اين سوگند را با ذكر
كتاب آسمانى خود ياد خواهند كرد.نمايندگانى كه در جلسه نخست شركت ندارند بايد در
اولين جلسهاى كه حضور پيدا مىكنند مراسم سوگند را به جاى آورند.
اصل شصت وهشتم
درزمان جنگ و اشغال نظامى كشور به پيشنهاد رييسجمهور و تصويب سهچهارم مجموع نمايندگان و تأييد شوراى نگهبان انتخابات نقاط
اشغال شده يا تمامى مملكت براى مدت معينى متوقف مىشود و در صورت عدم تشكيل
مجلس جديد، مجلس سابق همچنان به كار خود ادامه خواهد داد.
اصل شصت ونهم
مذاكرات مجلس شوراى اسلامى بايد علنى باشد وگزارش كامل آن از طريق راديو و روزنامه رسمى براى اطلاع عموم منتشر شود. در شرايط
اضطرارى، درصورتى كه رعايت امنيت كشور ايجاب كند، به تقاضاى رييسجمهور يا
يكى از وزرا يا دهنفر از نمايندگان، جلسه غير علنى تشكيل مىشود.
مصوبات جلسه غيرعلنى درصورتى معتبر است كه با حضور شوراى نگهبان به تصويب سه چهارم
مجموع نمايندگان برسد. گزارش و مصوبات اين جلسات بايد پس از برطرف شدن شرايط
اضطرارى براى اطلاع عموم منتشر گردد. [16]
پاورقي
[1] ـ قرآن، سوره ممتحنه، آيه 8. «گردآورنده»[2] ـ يا اَيُّهَا اَلنّاسُ ِانّا خَلَقْناكُمْ مِنْ
ذَكَروَ ُانْثى وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا ِانَّ
َاكْرَمَكُمْ عِندَاللّهِ اَتْقيكُمْ. قرآن، سوره حجرات، آيه 13. «گردآورنده»
[3] ـ وَ مِنْ آياتِهِ اَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ
اَنْفُسِكُمْ اَزْواجاً لِتَسْكُنُوا ِالَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ
رَحْمَةً. قرآن، سوره روم، آيه 21. «گردآورنده»[4] ـ وَ مِنْ آياتِهِ اَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ
اَنْفُسِكُمْ اَزْواجاً لِتَسْكُنُوا ِالَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ
رَحْمَةً. قرآن، سوره روم، آيه 21. «گردآورنده»[5] ـ لاتَكُنْ عَبْدَ غَيْرِكَ وقَدْجَعَلَكَ اللّهُ
حُرّاً. نهجالبلاغه، نامه 31، وصاياى امام على (ع) به فرزندش امام حسن مجتبى
(ع)[6] ـ لاتَكُنْ عَبْدَ غَيْرِكَ وقَدْجَعَلَكَ اللّهُ
حُرّاً. نهجالبلاغه، نامه 31. «گردآورنده»[7] ـ كَلّآ اِنَّ الاِنسانَ لَيَطغى اَن رَآهُ استغنى.
قرآن، سوره علق، آيات 6و7. «گردآورنده»[8] ـ تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِّرِ وَالتَّقوى
وَلاتَعَاوَنُوا عَلَى الاِثمِ وَالعُدوانِ وَاتَّقُوا اللّهَ اِنَّ اللّهَ شَديدُ
الْعِقابِ.[9] ـ الَّذينَ يَأكُلُونَ الرِّبوا لايَقُومُون ِالّا
كَما يَقُومُ الذَّى يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ مِنَ الْمَسِّ ذلِكَ بِاَنَّهُمْ
قالوآ ِانَّما الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبوا وَ َاحَلَّ اللّهُ الْبَيْعَ وَ حَرَّمَ
الرِّبوا. قرآن، سوره بقره، آيات 275 و 276. «گردآورنده»[10] ـ كُلُوا وَاشْرَبُوا وَلاتُسْرِفُوا ِانَّهُ
لايُحِبُّ الْمُسْرِفينَ. قرآن، سوره اعراف، آيه 31. «گردآورنده»[11] ـ متن اصل پنجاه و هفتم قبل از تجديد نظر.
«قواى حاكم در
جمهورى اسلامى ايران عبارتند از: قوه مقننه، قوه مجريه و قوه قضاييه كه زير نظر
ولايت امر وامامت امت، بر طبق اصول آينده اين قانون اعمال مىگردند. اين قوا
مستقل از يكديگرند و ارتباط ميان آنها به وسيله رييسجمهور برقرار
مىگردد.»[12] ـ متن اصل شصتم قبل از تجديد نظر:
«اعمال قوه مجريه
جز در امورى كه در اين قانون مستقيماً برعهده رهبرى گذارده شده، از طريق رييس
جمهور و نخستوزير و وزرا است.»[13] ـ يا داوُدُ اِنّا جَعَلْناكَ خليفَةً فِى
الاَْرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ الناسِ بِالْحَقِّ وَلاتَتَّبِعِ الْهَوى. قرآن، سوره
ص، آيه 38 «گردآورنده»[14] ـ اِنَّ اللّهَ يَاْمُرُكُمْ اَنْ تُؤَدُّوا
الاَْماناتِ اِلى اَهْلِها وَاِذا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النّاسِ اَنْ تَحْكُمُوا
بِالْعَدْلِ. قرآن، سوره نساء، آيه 61. «گردآورنده»[15] ـ متن اصل شصت وچهارم قبل از تجديد نظر:
«عده نمايندگان
مجلس شوراى ملى دويست و هفتاد نفر است و پس از هر ده سال درصورت زيادشدن جمعيت
كشور در هر حوزه انتخابى به نسبت هر يكصدو پنجاه هزار نفر يك نماينده اضافه
مىشود. زرتشتيان و كليميان هركدام يك نماينده و مسيحيان آشورى و كلدانى
مجموعاً يك نماينده و مسيحيان ارمنى جنوب و شمال هركدام يك نماينده انتخاب
مىكنند و در صورت افزايش جمعيت هر يك از اقليتها پس از هرده سال به ازاى هر
يكصدوپنجاه هزار نفر اضافى يك نماينده اضافى خواهند داشت. مقررات مربوط به
انتخابات را قانون معين مىكند.»[16] ـ متن اصلى شصت ونهم قبل از تجديد نظر:
«مذاكرات مجلس
شوراى ملى بايد علنى باشد و گزارش كامل آن از طريق راديو و روزنامه رسمى براى
اطلاع عموم منتشر شود. درشرايط اضطرارى در صورتى كه رعايت امنيت كشور ايجاب كند،
به تقاضاى نخست وزير يا يكى از وزرا يا دهنفر از نمايندگان جلسه غير علنى
تشكيل مىشود. مصوبات جلسه غيرعلنى در صورتى معتبر است كه با حضور شوراى
نگهبان به تصويب سه چهارم مجموع نمايندگان برسد. گزارش و مصوبات اين جلسات بايد پس
از برطرف شدن شرايط اضطرارى براى اطلاع عموم منتشر گردد.»
