پیشگفتار:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین و الصلاة و السلام علی محمد و آله الطاهرین
و بعد: اخیراً در مجامع علمی و جلسات مذهبی بحثهایی پیرامون حضرت رقیه سلام الله علیها مطرح شده و بعضی در مقام اثبات وجود دختري به نام رقیه سلام الله علیها براي امام حسین علیه السلام بر آمده اند و بعضی دیگر تلاش در انکار و رد آن حضرت داشته اند. البته این سنخ بحثها و مناظرات در طول تاریخ در حوزه هاي علمیه و مجامع علمی بوده و هست و نباید با آن ستیزه و مخالفت کرد، زیرا اصولاً در ظل همین بحث و گفتگوهاي علمی - طلبگی هست که نضج و پختگی حاصل و به اصطلاح میتوان خود را ساخت و ارزیابی کرد ولی در خصوص حضرت رقیه سلام الله علیها به چند نکته اشاره میکنم:
1. براي اثبات یک مسئله تاریخی به چه مقدار ادله و شواهد نیاز داریم؟ آیا اگر یک مؤلفِ نسب شناس و متخصص در این فن، همانند ابن فندق -که در قرن ششم بوده- تصریح به وجود دختري از امام حسین علیه السلام به نام رقیه سلام الله علیها کند کفایت نمیکند(1) و حتماً باید اجماع مورخین و یا شهرت و یا چندین روایت صحیح از معصوم باشد تا آن را بپذیریم؟
مگر سایر مطالب و امور دیگر تاریخی چگونه به اثبات رسیده؟ آیا همه آنها مستند به اجماع و یا شهرت و یا احادیث متواتر بوده است؟ و آیا اگر بخشی از این ادله و شواهد، راجع به اثبات مطلب دیگر تاریخی می بود باز هم آن را نمی-پذیرفتند؟
2. فقهاي ما در احکام فقهی بالأخص واجبات و محرمات دقت هاي زیادي داشته و دارند و عنایت فراوانی به ادله و روایات و مستندات آن میکنند و در استناد روایات تحقیق و بررسی و موشکافی فراوانی میکنند ولی در سایر احکام به ویژه مستحبات چندان دقت و سختگیري به کار نمیبرند و شاید حتی به یک روایت ضعیف و یا قول و فتواي فقیه استناد کرده و بر طبق آن نظر و فتوا میدهند. همانند استحباب تحت الحنک هنگام نماز(2) و با إعمال قاعده تسامح در ادله سنن -البته با اختلافی که در آن است- به آن روایت ضعیف عمل میکنند درحالیکه اینجا بحث استناد به شرع است ولی باز هم آن را قبول میکنند.درحالیکه در بحث و موضوع حضرت رقیه سلام الله علیها سخن از استناد و نسبت دادن به شرع نیست بلکه اثبات یک موضوع از موضوعات تاریخی است. پس در چنین بحثهایی لزومی به آمدن نقلی با سند صحیح نیست.
****************
1. اما الحسینیة فهم من اولاد الحسین بن علی علیه السلام و لم یبق من اولاده الا زین العابدین و فاطمة و سکینة و رقیة. لباب الأنساب، ص 355
2. اصل استحباب تحت الحنک در خبر موثق وارد شده است ولی استحباب آن در حین نماز روایتی ندارد و علما فقط به قول شیخ صدوق رحمة الله علیه تمسک میکنند.