44-آية الله العظمى حاج ميرزا محمد فيض قمى - فقهای نامدار شیعه نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

جستجو بر اساس ... همه عنوان پدیدآور موضوع یادداشت تمام متن
اصطلاحنامه مجموعه ها مرورالفبایی لغت نامه دهخدا
➟
جستجو در لغت نامه
بیشتر
کتابخانه شخصی پرسش از کتابدار ارسال منبع

فقهای نامدار شیعه - نسخه متنی

عبدالرحیم عقیقی بخشایشی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
میخواهم بخوانم
درحال خواندن
خوانده شده
ارسال به دوستان

آدرس پست الکترونیک گیرنده :

آدرس پست الکترونیک فرستنده :

نام و نام خانوارگی فرستنده :

پیغام برای گیرنده ( حداکثر 250 حرف ) :

کد امنیتی را وارد نمایید

ارسال
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
➟
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات

كاربرد فقه

طبقات فقهاء:

اهميت فقه و فقهاء:

امانتداران شريعت:

تاريخ و جامعه:

انحراف مسير تاريخ:

نگاهى به كتابهاى موجود:

تشكر و سپاسگزارى:

1- على بن بابويه قمى

گفتار استاد:

على بن بابويه كيست؟

گفتار ابن نديم:

تاليفات او:

مورد عنايت و توجه:

وفات او:

سمرقندى 2- محمد بن مسعود عياشى

گفتار استاد:

عياشى كيست؟

گفتار مرحوم مدرس:

قرين سعادت:

گفتار مرحوم حاج آقا بزرگ تهرانى:

گفتار آية الله سيد حسن صدر:

ارادت به اهل بيت(ع):

گفتار صاحب سفينه:

گفتار مؤلف جامع الرواة:

تاليفات او:

فرزندان او:

وفات او:

3- ابن ابى عقيل عمانى

گفتار استاد:

گفتار صاحب رياض:

گفتار نجاشى:

گفتار شيخ طوسى:

گفتار بزرگان در حق او:

گفتار اردبيلى:

گفتار مرحوم سيد صدر:

گفتار مرحوم آية الله خويى:

وفات او:

4- ابن جنيد اسكافى

گفتار استاد:

ابن جنيد و روزگار او:

گفتار نجاشى:

گفتار سيد صدر:

گفتار صاحب معجم رجال الحديث:

تاليفات او:

وفات او:

5- شيخ مفيد(ره)

گفتار استاد:

شيخ مفيد و روزگار زندگى او:

بازگشت به خويشتن:

مكتب مفيد:

مفيد از ديدگاه دانشمندان شيعه:

نظر دانشمندان اهل سنت:

اساتيد او:

شاگردان او:

تاليفات او:

وفات او:

6- سيد مرتضى علم الهدى

گفتار استاد:

علم الهدى از ديدگاه دانشمندان اهل سنت:

يكى از اساتيد ادبيات مصر گويد:

حوزه درسى او:

داستان آغاز تحصيل او:

اساتيد و شاگردان او:

تاليفات او:

لقب علم الهدى:

مناعت طبع و ملكات فاضله او:

وقف ملك براى هزينه فقهاء:

كتابخانه او:

وفات او:

حوزه نجف 7- شيخ ابو جعفر طوسى،مؤسس

گفتار استاد:

ولادت:

كتابهاى مرجع:

كرسى تدريس در بغداد:

گفتار نجاشى:

گفتار حاج آقا بزرگ تهرانى:

مقام و موقعيت شيخ طوسى:

مجتهدى كه مرجعيت مجتهدان را داشت:

گفتار بحر العلوم:

فرزندان شيخ:

وفات شيخ:

البراج) 8- قاضى عبد العزيز حلبى(ابن

گفتار استاد:

گفتار ارباب تراجم در باب او:

تاليفات او:

وفات او:

9- شيخ ابو الصلاح حلبى

گفتار استاد:

ولادت و عصر زندگى او:

ولادت:

اساتيد او:

گفتار بزرگان در حق او:

توثيق بزرگان:

گفتار صاحب مجمع البحرين:

گفتار صاحب معجم رجال الحديث:

فرزندان او:

آثار و تاليفات او:

وفات او:

ديلمى(سلار ديلمى) 10- حمزة بن عبد العزيز

گفتار استاد:

زندگى او:

گفتار صاحب ريحانه:

تاليفات او:

شاگردان او:

وفات او:

11- سيد ابو المكارم ابن زهره

گفتار استاد:

ابو المكارم و عصر زندگى او:

نياكان او:

آراء دانشمندان درباره او:

گفتار صاحب رياض:

سخن علامه مجلسى در بحار:

گفتار مرحوم مدرس:

خاندان زهره:

داستان جالبى از زندگى ابن زهره:

اساتيد او:

شاگردان او:

الدين طوسى 12- ابن حمزه معروف به عماد

گفتار استاد:

ولادت:

تاليفات او:

گفتار صاحب رياض:

گفتار صاحب روضات:

وفات او:

13- محمد بن ادريس حلى

گفتار استاد:

ولادت او:

سرزمين حله:

ابن ادريس در نظر محققين:

ابن ادريس خبر واحد را نمى پذيرد:

آيا ابن ادريس نوه شيخ طوسى است؟

وفات وى:

حسن «محقق حلى » 14- شيخ ابو القاسم جعفر بن

گفتار استاد:

ولادت و تحصيلات او:

استاد چهار صد مجتهد نامدار:

از اشعار او:

اساتيد او:

شاگردان او:

تاليفات او:

محقق و خواجه نصير الدين طوسى:

گفتار مرحوم افندى در اين مورد:

وفات او:

حلى حلى) 15- شيخ حسن بن يوسف (علامه

گفتار استاد:

ولادت او:

عصر زندگى او:

اساتيد او:

مشايخ روايتى او:

شاگردان او:

تاليفات او:

گفتار تفرشى:

گفتار صاحب مستدرك:

گفتار صاحب رياض:

دانشمندان اهل سنت و علامه:

وفات او:

علامه حلى 16- فخر المحققين حلى فرزند

گفتار استاد:

استعداد و نبوغ وى:

نظريه ديگر:

تحقيق و بررسى در اين مورد:

فخر المحققين در نظر علامه:

استاد-شاگردان:

تاليفات او:

وفات و مدفن او:

بن مكى محمد 17- شهيد اول شمس الدين

گفتار استاد:

شهيد و شهادت:

ولادت و شهرت او:

خاندان پربركت:

اساتيد او:

مشايخ روايتى و اجازه:

شاگردان او:

تاليفات و آثار او:

خصوصيات روحى و جسمى او:

عامل شهادت:

18- فاضل مقداد سيورى حلى

گفتار استاد:

گفتار بزرگان در حق او:

1- گفتار صاحب رياض:

گفتار صاحب روضات:

3- گفتار صاحب ريحانة الادب:

تاليفات او:

وفات او:

19- احمد بن فهد حلى اسدى

گفتار استاد:

گفتار ديگران درباره او:

مناظره و گفتگو با ارباب مذاهب:

شاگردان او:

وفات او:

جزائرى 20- شيخ الاسلام على بن هلال

گفتار استاد:

عنوان شيخ الاسلام چيست؟

گفتار دانشمندان درباره او:

گفتار صاحب رياض:

وفات او:

21- محقق كركى يا محقق ثانى

گفتار استاد:

محقق دوم،صاحب جامع المقاصد:

گفتار ديگران در حق او:

1- شهيد ثانى:

2- سيد نعمت الله جزائرى:

3- صاحب رياض العلماء:

4- گفتار صاحب امل الآمل:

5- گفتار صاحب ريحانة الادب:

تاليفات او:

فرزند او:

شاگردان او:

وفات او:

احمد«شهيد ثانى » 22- زين الدين على بن

گفتار استاد:

سفرهاى علمى:

شهرت علمى:

اقامت دائمى در موطن اصلى:

عظمت شخصيت او:

كار و تلاش:

اساتيد شهيد ثانى:

تاليفات و آثار علمى شهيد ثانى:

الف- كتب و رسالات فقهى:

ب-كتب درايه:

ج-كتب اصول فقه:

د-كتب مربوط به حديث:

ه-كتب ادعيه:

و-كلام:

ز-تفسير:

ح-نحو:

ط-اخلاق و عرفان دينى:

ماجراى شهادت او:

«مقدس اردبيلى » 23- احمد بن محمد اردبيلى

گفتار استاد:

ولادت او:

گفتار دانشمندان درباره او:

گفتار محدث نورى:

گفتار محدث قمى:

كرامات روحى و فضايل اخلاقى:

نامه او به شاه عباس:

اساتيد او:

شاگردان او:

تاليفات و آثار او:

وفات او:

عاملى «شيخ بهائى » 24- شيخ بهاء الدين محمد

گفتار استاد:

ولادت:

منزلت علمى و قلمى او:

عصر زندگى او:

اساتيد او:

شاگردان او:

تاليفات او:

الف-فقه(29 جلد):

ب-علوم قرآنى(9 جلد):

ج-حديث(2 جلد):

د-ادعيه و مناجات(6 جلد):

ه-اصول اعتقادات(5 جلد):

و-اصول فقه(5 جلد)

ز-رجال و اجازات(8 جلد):

ح-ادبيات و علوم عربى(28 جلد):

ط-وقايع الايام(1 جلد):

ى-رياضيات(20 جلد):

ك-حكمت و فلسفه(3 جلد):

ل-علوم غريبه(4 جلد):

سخنى در تاريخ وفات او:

25- ملا محمد باقر سبزوارى

گفتار استاد:

تاليفات او:

وفات او:

26- محقق خوانسارى

گفتار استاد:

اساتيد او:

شاگردان او:

تاليفات او:

وفات او:

27- آقا جمال خوانسارى

گفتار استاد:

تاليفات او:

وفات او:

28- فاضل هندى

گفتار استاد:

ولادت او:

تاليفات و آثار او:

وفات او:

الكل) 29- علامه وحيد بهبهانى(استاد

گفتار استاد:

ولادت او:

نسب او:

مهاجرت به بهبهان:

سفر به كربلا:

تاليفات او:

اساتيد و شاگردان او:

وفات او:

بحر العلوم 30- آية الله سيد محمد مهدى

گفتار استاد:

آثار علمى و عملى بحر العلوم:

«بحر العلوم »چرا؟:

گفتار بزرگان:

شاگردان او:

آثار و كتب او:

رسيدگى به حال بينوايان:

وفات او:

الغطاء 31- آية الله شيخ جعفر كاشف

گفتار استاد:

ستايش بزرگان از كاشف الغطاء:

اخلاق كاشف الغطاء:

آثار علمى و شاگردان كاشف الغطاء:

تاليفات شيخ:

وفات او:

عاملى 32- آية الله سيد جواد حسينى

اساتيد او:

شاگردان او:

تاليفات او:

احترام استاد:

ترجمه گفتار او:

حادثه دلخراش حمله وهابيها:

وفات او:

33- شيخ محمد حسن صاحب جواهر

گفتار استاد:

ولادت:

پدر و مادر:

موقعيت سياسى نجف:

اساتيد او:

شاگردان او:

ديدگاه صاحب جواهر نسبت به شيخ مرتضى:

نامه به سعيد العلماء و جواب ايشان:

حفر كانال نجف اشرف:

گفتار ديگران درباره او:

وفات او:

34- شيخ مرتضى انصارى

گفتار استاد:

ولادت او:

مسافرت به كربلا:

مسافرت به مشهد:

مبتكر علم اصول جديد:

اخلاق و رفتار شيخ:

نماز استيجارى:

حاشيه نويسان محقق:

سبك نگارش او:

اساتيد شيخ:

مجيزين شيخ:

شاگردان او:

آثار و تاليفات ارزنده شيخ انصارى(ره):

وفات او:

35- ميرزاى شيرازى

گفتار استاد:

ولادت:

تحصيلات:

گزينش ميرزا به مرجعيت و زعامت دينى:

سيرت ميرزا در دوران زعامت:

حافظه ميرزا:

خرد ميرزا:

شيوه ميرزا در رسيدگى به امور:

اخلاق او:

كرامات ميرزا:

تاليفات و تصنيفات:

اقدامات و اصلاحات عملى ميرزا:

تحريم تنباكو:

سفر سوم ناصر الدين شاه به اروپا:

قيام مردم شيراز:

قيام مردم تبريز:

قيام مردم اصفهان:

متن حكم:

حكم تبعيد ميرزاى آشتيانى:

وفات ميرزا:

خراسانى 37- آخوند ملا محمد كاظم

گفتار استاد:

تاليفات او:

سياست:

مبارزه با اومانيسم و لامذهبى:

تلگراف آخوند خراسانى به آية الله انگجى:

وفات او:

دوم » 37- ميرزا محمد تقى شيرازى «ميرزاى

تاليفات او:

موقعيت عراق و نجف:

اشغال نيروهاى اجنبى:

گفتار حاج آقا بزرگ تهرانى:

گفتار مرحوم صدر:

نامه تكان دهنده:

تامين اعتبار جهاد:

نامه دوم:

هم رزمان مرحوم ميرزا:

شهيدان فضيلت:

وفات او:

طباطبايى يزدى 38- آية الله العظمى سيد كاظم

ولادت و تحصيلات او:

تاليفات او:

نمونه اى از اشعار او:

بناهاى خيريه:

شهادت فرزند:

شخصيت سيد از زبان بيگانه:

فتواى او درباره جهاد با استعمار غرب:

وفات او:

اصفهانى 39- آية الله شيخ الشريعة

ولادت و رشد و نماى او:

سفر حج:

امتيازات شيخ شريعت:

تاليفات او:

شاگردان او:

مرجعيت او:

40- آية الله علامه نائينى

گفتار استاد:

ولادت:

مقام علمى او:

شاگردان و تاليفات او:

اخلاق و ملكات آية الله نائينى:

خدمات سياسى و اجتماعى او:

انقلاب عراق و نقش آية الله نائينى:

تبعيد مراجع شيعه به ايران:

وفات او:

عبد الكريم حائرى 41-آية الله العظمى حاج شيخ

ولادت:

هجرت به اراك و قم:

تاسيس حوزه علميه قم:

توطئه كشف حجاب:

ولاى به اهل بيت(ع):

خدمات ارزنده آية الله حائرى نسبت به مستضعفين:

شاگردان آية الله حائرى:

نظر مرحوم آية الله شيخ مرتضى حائرى در مورد استاد و والد خويش:

1- توجه به حقوق همسر:

2- ايثار به ديگران:

3- گرسنگى خانواده در شب رحلت مؤسس حوزه علميه قم:

تاليفات آية الله حائرى:

وفات آية الله حائرى:

الحسن اصفهانى 42- آية الله العظمى سيد ابو

ولادت:

صفات و اخلاق او:

صبر و پايدارى:

دخالت در امور سياسى:

متن فتواى آية الله اصفهانى:

حادثه مسجد گوهرشاد:

شاگردان مكتب او:

وفات:

طباطبايى قمى 43- آية الله العظمى حاج حسين

اساتيد ايشان:

تاليفات ايشان:

تحصيل در سامراء:

آية الله قمى و مشهد:

ايستادگى در برابر ظلم و تقوى:

سرباز امام زمان(عج):

درخواستهاى پنجگانه از دولت ايران:

عبرت از تاريخ:

قضيه گوهرشاد از زبان آية الله اراكى:

گفتار آية الله العظمى مرعشى:

وفات او:

محمد فيض قمى 44-آية الله العظمى حاج ميرزا

اصرار در مهاجرت:

شاگردان:

ترويج براى خدا:

تاليفات:

اخلاف شايسته:

وفات:

تقى خوانسارى 45- آية الله العظمى سيد محمد

ولادت:

نقش معظم له در نگهدارى حوزه:

نماز استسقاء:

ويژگيها و خصوصيات:

تاليفات:

شاگردان:

گفتار صاحب نقباء البشر:

وفات او:

خواب راستين:

در رثاى او:

حجت كوه كمرى 46- آية الله العظمى سيد محمد

ولادت و نسب:

بيوگرافى اجمالى:

ويژگيها و خصوصيات روحى آية الله حجت:

آثار و خدمات:

دخالت در امور سياسى:

گفتار صاحب ريحانة الادب:

آثار و تاليفات:

رحلت:

صدر عاملى موسوى 47- آية الله سيد صدر الدين

مولد خاندان صدر:

اساتيد او:

گفتار سيد عليرضا ريحان يزدى:

آل صدر الدين:

دوران فترت:

دوران مرجعيت:

اخلاق و ويژگيها:

حق استاد:

آثار و تاليفات:

گفتار كوتاه مرحوم خيابانى:

يادگارهاى ارزنده:

وفات او:

بروجردى 48- آية الله العظمى سيد حسين

گفتار شهيد استاد مطهرى:

1- آشنايى با تاريخ فقه:

2- تبحر در شناخت رجال:

3- آشنايى با مكاتب فقهى:

توضيح مطلب:

آثار تاريخى:

شاگردان او:

تاليفات او:

وفات او:

الهادى شيرازى 49- آية الله العظمى سيد عبد

ولادت و نسب:

خصوصيات و ويژگيها:

مراتب علمى:

ورع و تقوى:

از دست دادن بينايى:

آثار و تاليفات:

يادگارهاى او:

سيد محمد محقق داماد 50- آية الله العظمى حاج آقا

ولادت:

حوزه درس فعال:

خصوصيات و روحيات:

آثار و تاليفات:

فرزندان و اخلاف:

تاريخ وفات:

طباطبائى حكيم 51- آية الله العظمى سيد محسن

ولادت:

اساتيد او:

شاگردان ايشان:

تاليفات او:

فعاليتهاى سياسى او:

1-حضور شجاعانه در جبهه:

2-تكفير حزب شيوعى و اشتراكى:

3-كمك به جنبشهاى آزادى بخش:

4-شركت در نهضت اسلامى ايران:

الف-تلگراف ايشان به مرحوم آية الله بهبهانى:

ب-تلگراف دعوت از مراجع عظام قم:

ج-محكوم نمودن عوامل فاجعه 15 خرداد:

آثار و ابنيه:

فرزندان آن مرحوم:

وفات آن بزرگوار:

معصومى همدانى 52- آية الله العظمى ملا على

ولادت:

تقرب پيش استاد:

خاطره اى از آن روزگاران:

مقامات علمى:

ويژگيهاى اخلاقى:

مقامات معنوى:

عباى وصله دار:

تبادل رمز بين دو همرزم:

پايگاه روحانيت غرب كشور:

عشق به استاد:

عبادت و تهجد:

تاثير سخن:

طبع شعر:

حاضر جوابى و بديهه گويى:

خصوصيت مجلس او:

اساتيد او:

جمعى از شاگردان او:

آثار و تاليفات:

خدمات اجتماعى و فرهنگى:

چند داستان شيرين:

2-تفرس به سنت:

اخلاف و فرزندان:

وفات او:

احمد خوانسارى 53- آية الله العظمى حاج سيد

تحصيلات:

اقامت در تهران:

مرجعيت عمومى:

تاليفات:

وفات:

دو اعلاميه تسليت:

پيام آية الله العظمى گلپايگانى:

تحليلى جزئى از دو تسليت مهم:

الله الموسوى الخمينى 54- آية الله العظمى سيد روح

ولادت:

مدرس عاليقدر حوزه:

مكتب درسى و تربيتى امام خمينى:

اساتيد او:

شاگردان او:

آثار و تاليفات امام:

تشكيل حكومت اسلامى:

رحلت:

نجفى 55- آية الله العظمى مرعشى

خدمات ارزشمند:

تاسيس كتابخانه:

مصاحبه با فرزند عاليقدر آن مرحوم:

تاليف و تصانيف و آثار علمى و سفرنامه ها:

اجازات و استجازات:

نقش او در انقلاب اسلامى:

يادى از سال 1384:

خصوصيات اخلاقى:

1-ساده زيستن:

2-عشق به كمال و علم:

3-استفاده از امكانات داخلى:

4-مداومت بر نماز جماعت:

5-ارادت به اهل بيت(ع):

بناها و آثار دينى:

عاشق كتاب:

تاسيس كتابخانه فعلى:

شيوه بهره بردارى از كتب خطى:

وصيتنامه:

نگهدارى كتابخانه:

رحلت:

القاسم خويى 56- آية الله العظمى سيد ابو

ولادت:

اساتيد او:

عاشق تاليف و تدريس و تربيت شاگرد:

آثار و تاليفات او:

تقريرات دروس او:

توضيحاتى پيرامون آثار فقهى و اصولى آن مرحوم:

آثار فقهى معظم له:

آثار اصولى آية الله العظمى خوئى:

آثار ديگر آية الله العظمى خوئى:

مشايخ آية الله العظمى خوئى:

ويژگيهاى آية الله العظمى خوئى:

شاگردان او:

خدمات اجتماعى و آثار باقيه و جاودانى:

رحلت مظلومانه او:

رضا گلپايگانى 57- آية الله العظمى سيد محمد

زندگى ايشان در شكل گيرى حوزه و تحولات آن:

حوزه پربركت:

در روزگار مراجع سه گانه:

ولادت:

گفتار مرحوم سيد ريحان الله يزدى:

اساتيد او:

خصوصيات علمى و اخلاقى:

اخلاص در توسل:

در عالم شهود:

استقلال حوزه:

فعاليتهاى سياسى و اجتماعى او:

روز شمار حوادث آن روز:

نمونه هايى از اعلاميه هاى پيش از پيروزى انقلاب:

پس از پيروزى انقلاب:

يك فقيه بزرگوار و اين همه خدمات:

تاليفات:

وفات او:

پيامهاى تسليت:

على اراكى 58- آية الله العظمى شيخ محمد

ولادت:

سندى از تاريخ:

خصوصيات و ويژگيها:

نعمات الهى:

دوران تحصيل و اساتيد:

آشنايى با حضرت امام(ره):

مرجعيت:

تاليفات:

اقدامات اجتماعى و سياسى:

2-اقامه نماز جمعه:

3-امامت جماعت:

4-همگانى با انقلاب اسلامى:

5-حمايت از دفاع مقدس:

6-تاييد و تقويت رهبرى بعد از رحلت امام:

7-پيامها در مقاطع حساس:

8-مرجعيت:

وفات:

توضیحات
افزودن یادداشت جدید

44-آية الله العظمى حاج ميرزا محمد فيض قمى

(متولد1293-متوفى 1370 ه.ق)

آية الله العظمى حاج آقا ميرزا محمد فيض،فرزند اديب نامى ميرزا على اكبرفيض(قدس سره)يكى از اعاظم فقهاء و از اكابر علماى طراز اول در قرن چهاردهم هجرى مى باشد.

گرچه مرحوم آية الله فيض از نظر مرجعيت عامه و تقليد عمومى مردم،در حدديگر فقهاى بزرگ ياد شده در اين كتاب نبوده اند،ولى از آنجايى كه آن مرد بزرگ الهى و فيض آثار،در احياء و ابقاء حوزه علميه قم نقش اساسى و حق بزرگى بر جامعه علمى و اسلامى ما دارند،به عنوان اداء بخشى از حقوق شرعى وى،به شرح حال مختصرى از آن مرد علم و فضيلت مى پردازيم. باشد كه شرح حال تفصيلى او را در ذيل كتاب «علماى معاصرين مرحوم خيابانى »آورده باشيم.

مرحوم حاج ملا على واعظ خيابانى در كتاب علماى معاصرين در شان ايشان مى نويسد:

«حضرت آية الله آقا ميرزا محمد فيض قمى يكى از اعاظم علماى طراز اول وداراى شاخصيتتامه و مقبوليت عامه و مرجعيت كامله اند.

تولد ايشان در سال 1293 ه.ق در قم رخ داده است.آنگاه مقدمات و سطوح رادر قم تحصيل،و سپس براى تكميل تحصيلات عاليه به تهران مهاجرت نموده و ازمحضر آية الله آقاى حاج ميرزا حسن آشتيانى صاحب حاشيه بر رسائل تحصيل فقه واصول و نزد آية الله ميرزا محمود قمى و آقاى آقا شيخ على رشتى تحصيل حكمت وعرفان نموده است،و در سال 1317 ه.ق به نجف اشرف عزيمت و از محاضر درس آيات عظام:آية الله آخوند خراسانى،و آية الله سيد محمد كاظم يزدى استفاده ها نموده است.

پس از بهره گيرى كافى از دروس فوق،جهت سير دقايق افكار حضرت آية الله ميرزا محمد تقى شيرازى(ميرزاى دوم)به سامراء هجرت نموده اند. ضمن تحصيل ازمحضر مبارك ايشان،در شمار اعاظم تلامذه آن بزرگوار درآمده اند،و يكى از مدرسين نامى آن حوزه قرار گرفته اند.به همين جهت فوق العاده مورد توجه و نايت خاص استاد بزرگوار خود واقع شده اند.در همان زمان در احتياطات مطلق،خود برخى ازمقلدين خويش را به ايشان ارجاع فرموده اند.پس از مراجعت به قم هم هر كس ازاهالى قم و ساوه واطراف آن،كه ازحضرت آية الله شيرازى سؤال مى نمودند،كه احتياطات مطلق شمارا بهكدام يك ازعلماء مراجعه نمائيم؟

معظم له ايشان رامعرفى مى فرمودند.

آية الله فيض پس از تكميل معلومات و فوز به مقام عالى اجتهاد،درسال 1333 ه.ق به قم مراجعت فرموده و ازمسئولين و بزرگان آن بلده طيبه به شمار آمدند.ايشان جهت ترتيب طلاب علوم دينى كمر همت بست ومدرسه فيضيه را كه بسيارى از حجرات آن انبار علاف، بقال و كسبه شده بود،از يدغاصبين و متصرفين انتزاع،و مسكن طلاب علوم دينى نمود و خود در آن مدرسه به تدريس اشتغال ورزيد و براى توسعه اداره علميه آن،خود را نيازمند معاونت و كمك ديد

،تا بالاخره در سال 1340 ه.ق از آية الله العظمى حاج شيخ عبد الكريم حائرى يزدى(ره)كه تا آن وقت در شهر اراك متوقف بودند،درخواست مهاجرت فرمود،وايشان نيز با تمهيدات فراوان وارد قم شد و براى مزيد تجليل ايشان،مسجد بالاسر را كه محل نماز ايشان بود

،به آية الله حائرى واگذار،و خود هم چند ايامى به ايشان اقتداءورزيدند،و روز به روز در تقويت و رونق بخشيدن به حوزه علميه قم كوشيد،به حدى كه آن را تاحد همسويى و رقابت با حوزه علميه نجف رساندند،و از سال 1355 ه.ق كه آية الله حائرى رحلت نمود،با عزمىراسخ و با اعانت ساير اعاظم دانشمندان قم،حوزه علميه قم را حفظ نمودند...» (1)

اصرار در مهاجرت:

گويند اين مرد بزرگ به آية الله حائرى كه جهت زيارت قبر شريف حضرت معصومه(ع)آمده بود،و تصميمى بر اقامت نداشتند،عرض كردند:مگر اين قمى هانباشند كه وقتى دعبل خزاعى،جبه اعطايى امام رضا(ع)را كه به قم آورد،و به هرقيمت بالايى كه گفتند حاضر بهفروش نبود،ولى در خارج شهر عده اى از جوانان ازچنگش درآوردند؟

مرحوم آية الله حائرى فرمودند بودند:او جبه امام را داشت،به من چه ارتباطپيدا مى كند؟ايشان گفته بودند:شما هم علم امام(ع)را داريد.

شاگردان:

حوزه پربركت و پرفيض ايشان فارغ التحصيلات متعددى را تحويل جامعه دادكه به محضارائه نمونه اسامى،چند تن از فضلاى زير را ذكر مى كنيم:

1-مرحوم آية الله ميرزا مصطفى صادقى(متوفى 1358 ه.ق)

2-آية الله حاج سيد مرتضى فقيه

3-آية الله حاج شيخ احمد فقيهى

4-آية الله حاج شيخ عباس مستقيم

5-آية الله حاج شيخ عباس حائرى اصفهانى

6-مرحوم شيخ ابو القاسم نحوى

7-مرحوم حاج شيخ على پائين شهرى

8-مرحوم حاج محمد باقر قمى فرزند حاج شيخ ابو القاسم كبير قمى

ترويج براى خدا:

گويند معظم له از آية الله بروجردى رحمة الله عليه كه پس از مؤسس بزرگوار،پرچمدار و زعيم حوزه بود،بسيار ترويج و تبليغ مى نمود.برخى به ايشان اعتراض مى كنند و مى گويند شما كه خود صاحب فتوى و مرجع تقليد هستيد،براى چه از آقاى بروجردى ترويج مى كنيد؟ در جواب مى فرمايند:اگر كار براى خدا است،ما بايد ازكسى كه فعلا علمدار است،و حوزه راحفظ مى كند ترويج كنيم،و اگر براى غير خداست،من اهلش نيستم.

تاليفات:

تاليفات مرحوم فيض عبارت است از:

1-كتاب الفيض در طهارت آب قليل و عدم تنجيس متنجس(مطبوع)

2-حاشية بر العروة الوثقى

3-مناسك حج

4-حاشيه وسيلة النجاة

5-شرحى بر منظومه مرحوم سيد بحر العلوم در فقه

6-ذخيرة العباد و چند اثر ديگر

اخلاف شايسته:

از آن مرحوم علاوه بر آثار علمى و تاليفى،چند خلف صالح بر جاى مانده است كه هر كدام درشغل و موقعيت خود منشا خدمات اسلامى و انسانى بوده و هستند:

1-مرحوم ميرزا عباس فيض،صاحب تاليفات عديده،از جمله:گنجينه آثار قم،قم و روحانيت،انجم فروزان،بدر فروزان،تاريخ كاظمين و تاريخ پاكستان،و آثارديگر.

2-حجة الاسلام و المسلمين حاج آقا مهدى فيض،يكى از ائمه جماعت مسجدامام حسنعسكرى(ع)و داراى تاليفات چند كه هنوز به طبع نرسيده اند.

3-دكتر عليرضا فيض،استاد دانشگاه تهران،نويسنده مبادى فقه و اصول،ترجمه لمعه دمشقيه،حقوق جزاى عمومى اسلام،مقارنه و تطبيق در حقوق جزاى عمومى اسلام،حقوقجزاى خصوصى،و آثار و تاليفات ديگر.

در ضمن ايشان حق استادى بر حقير دارند،چون در دانشكده الهيات و معارف اسلامى،چندترم با ايشان درس داشته ام.

4-ميرزا محمد تقى معروف به آقا ميرزا.

5-حاج حسين آقا.

مرحوم فيض چهار داماد داشتند كه تنها حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ عباس مستقيماز ميان آنان در كسوت روحانيت بود.

وفات:

ايشان پس از عمرى تلاش و كوشش در راه خدا،در دهه آخر جمادى الاولى سال 1370 ه.ق،در حال نماز وقتى دستها را به دعا برداشته بود،و«الهى عاملنابفضلك »را مى گفت،دار فانى را وداعگفت.آية الله بروجردى بر پيكر او نماز خواند ودر ايوان طلايى صحن عتيق مدفون گرديد.

عزادارى سراسرى در كشور اقامه شد.از جمله در تهران از سوى دربار درمسجد شاه 15 اسفند1329 ه.ش مجلس ترحيمى برگزار گرديد.در اين مجلس ترحيم وقتى حاج على رزم آرا نخست وزير وقت براى شركت وارد صحن مسجد شده بود،نزديك حوض ناگهان هدفگلوله هاى تير فدائيان اسلام قرار گرفت و مقتول گرديد. (2)

1- علماى معاصرى،ص 187 و 188،تاليف ملا على واعظ خيابانى(ره)

2- در مورد شناخت تفصيلى شخصيت ايشان مى توان به:آثار الحجة،ج 1،ص 139- علماى معاصرين،ص 288- گنجينه دانشمندان،ج 1،ص 341- آئينه دانشوران،ص 352- لغت نامه دهخدا،ج 25،ص 365- انجم فروزان،ص 138- مجله نور علم،شماره 6 دوره دورم،ص 100 تا 110مقاله فاضل محترم آقاى باقر بيدهندى مراجعه نمود.

/ 60