سوره‌ فاتحه‌ الكتاب‌ ; آيه 7 - تفسیر اطیب البیان نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تفسیر اطیب البیان - نسخه متنی

سید عبد الحسین طیب اصفهانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

سوره‌ فاتحه‌ الكتاب‌ ; آيه 7

متن عربي

صراط الذين انعمت عليهم غير المغضوب عليهم ولا الضالين

ترجمه فارسي

راه كسانى كه آنان را مشمول نعمت خود ساختى; نه كسانى كه بر آنان غضب كرده‏اى; و نه گمراهان. (7)

ترجمه انگليسي / English Translation

The way of those on whom Thou hast bestowed Thy Grace, those whose (portion) is not wrath, and who go not astray.

تفسير 1

(7)(صراط الذين انعمت عليهم ،غيرالمغضوب عليهم ولاالضالين ):وآن صراط راه كساني است كه طالب هدايت هستند و عبادتشان خالص براي پروردگار است ،دراينجا طريقي به سوي اعلي و بلندي است كه آن طريق مؤمنين به آيات الهي است كه ازعبادت او تكبر نمي كنند و طريقي به سوي پستي وانحطاط كه آن طريقه كساني است كه مورد غضب الهي هستند ،مانند :يهود(ومن يحلل عليه غضبي فقد هوي )،(كسيكه غضب من براواحاطه كند ،به سوي پستي سقوط مي كند)، و طريقي هم ازآن گمراهان وسرگشتگان وادي هدايت است ، كه همان ضالون ياگمراهان هستند، مانند نصاري كه مشرك مي باشند و هرضلالتي شرك ، و هرشركي گمراهي و ظلم است .پس صراط مستقيم ،راه كساني است كه گمراه نيستند و درآن راه ، شرك و ظلم و گمراهي واقع نمي شود،نه درباطن ضمير ازقبيل كفر وشرك و نه درظاهرجوارح واعضاءازقبيل معصيت ياكوتاهي ازعبادت واين همان توحيد علمي وعملي است (توحيد نظري و توحيد عملي ) و هيچ شق سومي هم وجود ندارد.غيرازحق چيست جزگمراهي ؟ و همانا خداوند به پويندگان راه مستقيم نعمت ارزاني نموده است ، آنهم از والاترين نعمتها، خداي متعال ذكر مي كند كه صراطمستقيم يكي است ، در حاليكه سبيل هاي متفاوتي را سبيل خود خوانده است پس ، آشكار مي شود كه سبيلهاي متعددي هست براي وصول به صراط مستقيم كه واحد است (والذين جاهدوافينا لنهد ينهم سبلنا)، (آنان كه درراه ما مجاهده كنندآنها رابه راههاي خود هدايت مي كنيم ) و هرگزدرقرآن (الصراط) را به فردي ازمخلوقاتش نسبت نداده است به خلاف (سبل ) كه آن را به انبياء و غيرايشان نسبت داده است ،پس (صراط)هرگز باشرك مصاحبت و هم نشيني نمي يابد،اما(سبيل) ممكن است كه درآن گمراهي و ايمان مجتمع شوند، لذا سبيل باشرك جمع مي شودبه خلاف صراط.اما عبادت همان صراط مستقيم است و دين راه مستقيم مي باشد، كلمه صراطبه معناي راه روشن است، زيرا ازماده (ص- ر- ط ) گرفته شده كه به معناي بلعيدن است و راه روشن ، مانند آن است كه پيروان و سالكان خود رابلعيده ودرمجراي خويش فرو برده كه ديگر نمي توانند به اين سو و آن سو منحرف شوند،پس آنهارادرمسيرمستقيم حفظ مي كند واين از بزرگترين نعمتهاي الهي است .

تفسير 2

صر ا ط ا لذ ين ا نعمت عليهم غير ا لمغضوب عليهم و لا ا لضا لين (راه كسا نيكه بر ا يشان نعمت بخشيدي نه راه كسا نيكه بر ا يشان خشم كر دي و نه ر اه گمراهان )، بز ر گتر ين نعم ا لهي نعمت ا يمان ا ست كه هر كه با ين نعمت متنعم شو د سعا دت و ر ستگا ري د نيا و آ خرت را د ر يا بد و ا ينكه بعضي گفته ا ند بز ر كتر ين نعم ا لهي و جو د يا عقل ا ست ا گر ا ين د و نعمت د ر ر اه تحصيل ا يمان صرف شو د نعمت ا ست و گر نه مو جب عذ اب ا بدي خو ا هد بو د و همچنين ا ست نعم د يگر كه هر كد ام د ر ر اه تحصيل ا يمان بكا ر ر و د نسبت به آن شخص نعمت محسوب ميشو د و ا لا مو جب هلا كت و عقو بت بيشتر خوا هد بو د و مر ا د به ا لذ ين ا نعمت عليهم د ر آ يه شر يفه ا هل ا يمان ميبا شند و تفسير با نبياء و صد يقين و شهداء و صا لحين كه د ر آيه شر يفه ذ كر شده :( و من يطع الله و ا لرسو ل فا ولئك مع ا لذ ين ا نعم ا لله عليهم من ا لنبيين و ا لصد يقين و ا لشهد اء و ا لصا لحين و حسن ا و لئك ر فيقا ) تفسير بفر د ا جلا و مصد اق ا تم و ا كمل آ نها ا ست و از حضرت صا دق عليه ا لسلام ر وا يت شده كه فر مو د يعني محمد ا وذ ر يته و از كتاب معا ني از پيغمبر صلي ا لله عليه و آ له و سلم ر و ا يت كر ده كه فر مو د:ا لذ ين ا نعمت عليهم شيعت علي و غير ا ينها از ا خبا ر د يگر كه همه آ نها بيان مصا د يق ا ست و با عموم منا فات ند ا ر د و از مر حوم شيخ بها ئي قدس سره نقل ا ست كه مجموع نعم ا لهي ر ا بر هشت نوع قسمت كر ده و فر مو ده لا نها ا ما د نيو يه ا و ا خر و يه و كل منهما ا ما كسبي ا و مو هو بي و كل منها ا ما ر و حا ني ا و جسما ني و بر اي هر يك مثا ليذ كر كر ده: نعمت د نيوي مو هو بي روحا ني ما نند عقل و فهم, و د نيوي
موهو بي جسما ني ما نند ا عضاء و جو ا رح, و د نيوي كسبي ر و حا ني ما نند علم و ملكات حميده, و
د نيوي كسبي جسما ني ما نندز ينت كر دن بدن بچيز هاي پسند يده از قبيل لباس و غيره و ا خر وي ر و حا ني ما نند غفر انذ نوب كه مسبوق بتو به نبا شد, و ا خر وي مو هو بي جسما ني ما نند نهر هاي بهشت از عسل و شير و غيره, و ا خر وي كسبي ر و حا ني ما نند غفر ان ذ نوب مسبوق بتو به, و ا خر وي كسبي جسما ني
مانند نعم بهشت كه منو ط بفعل طا عت با شد .
( غير ا لمغضوب عليهم) غضب و ر ضا و حب و بغض و سخط و عا طفه و ر حم و ا مثا ل ا ينها حا لا تي است نفسا ني كه بر ا نسان عا رض ميشو د و آ ثا ري د ر خا رج متر تب بر آ نها ميگر د د و چون ذ ات مقدس حق از ا ينگو نه حا لات و حو ا دث منزه و مبر ا ا ست و محل عر وض عوا رض و حد وث حا لات مختلفه نيست ا طلاق ا ين نوع صفات بر وي از جهت معا مله و ر فتا ري ا ست كه نسبت بشخص مورد غضب يا رضا و مو ر د حب و بغض مينما يد پس مر ا د از غضب و بغض عذ اب ا لهي ا ست كه شا مل شخص مورد غضب و بغض و مر ا د از ر ضا و حب ا لهي ثوا بي ا ست كه شا مل مر ضي و محب ميگر د د بنا بر ا ين مرا د از مغضوب عليهم د ر آ يه شر يفه كسا ني هستند كه مستحق غضب و عذ اب ا لهي بوده و قابليت ر حمت و ثو اب ند ا شته با شند و تفسير بيهو د و نصاب از باب بيان مصد اق و فر د ا جلاي آن ا ست و معني و مفا د آ يه ا ينست كه خد ا و ند ا ما ر ا بر اه كفر و عنا د و نصب و ا نكا ر و لا يت نبر.
( و لا ا لضا لين): ضلا لت بمعني گمر ا هي از جا ده مستقيم حق ا ست و ضلا لت بر د و قسم ا ست: قسم ا و ل: ضلا لتي ا ست كه بو ا سطه تقصير د ر مقد مات معر فت و خد ا شنا سي و د ين شنا سي پيد ا ميشو د كسا نيكه از ا ينجهت گمر اه شده ا ند مستحق عذ اب ا لهي و هم از مصا د يق ا لمغضوب عليهم و هم از ضا لين ميبا شند و از ا يجهت د ر بعض ا خبا ر يهو د جز و ا لمغضوب عليهم شمر ده شده چنا نچه از كا في از معا و يت بن و هب از حضرت صا دق عليه ا لسلام ر و ا يت كر ده كه فر مو د ا لمغضوب عليهم و لا ا لضا لين هم ا ليهو د و ا لنصا ري و د ر بعض ا خبا ر جز و ضا لين شمر ده شده ا ند چنا نچه از تفسير قمي به سند معتبر از حضرت صا دق عليه ا لسلام ر و ا يت كر ده كه فر مود:( ا لمغضوب عليهم
ا لنصاب و ا لضا لين ا ليهو د و ا لنصا ري).
قسم د وم: ضلا لتي ا ست كه بو ا سطه قصو ر و د رك نكردن حق پيد ا شده ما نند بسيا ري از ضعفاء كفا ر و اهل تسنن وز نان و بد و يها و غير ا ينها و يا طا لب حق بو ده و لي بد ستش نيا مده و يا د يگر ان ما نع شده ا ند كه بحق نا ئل گر د د و ا ين قبيل ا فر ا د قا بل ر حمت و سعا دت و بهشت نيستند بر اي ا ينكه ا يمان ند ارند و مستحق عذ اب هم نيستند چون تقصير نكر ده ا ند و خد ا و ند خو د ميد ا ند كه با آ نها چگو نه ر فتا ر نما يد خد ا و ند ا ما ر ا بصر ا ط حق و مستقيم ا نبياء و ا و لياء و ا تقياء و سعد اء و شهد اء و صد يقين و
ا خبا ر و ا برا ر از ا هل طا عت راهنما ئي فر ماي و جز و كفا ر و مشر كين و معا ند ين و مخا لفين و شا كين و متحير ين و غا لين و ارباب ضلا لت قر ا ر مده .
( بجاه محمد و آ له و ا لحمد لله ا و لا و آ خرا و ظاهرا و با طنا)

/ 6486