سوره‌ اعراف‌ ; آيه 172 - تفسیر اطیب البیان نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تفسیر اطیب البیان - نسخه متنی

سید عبد الحسین طیب اصفهانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

سوره‌ اعراف‌ ; آيه 172

متن عربي

وذ اخذ ربك من بني ادم من ظهورهم ذريتهم واشهدهم على انفسهم الست بربكم قالوا بلى شهدنا ان تقولوا يوم القيامه نا كنا عن هذا غافلين

ترجمه فارسي

و (به خاطر بياور) زمانى را كه پروردگارت از پشت و صلب فرزندان آدم، ذريه آنها را برگرفت; و آنها را گواه بر خويشتن ساخت; (و فرمود:) "آيا من پروردگار شما نيستم؟" گفتند: "آرى، گواهى مى‏دهيم!" (چنين كرد مبادا) روز رستاخيز بگوييد: "ما از اين، غافل بوديم; (و از پيمان فطرى توحيد بى‏خبر مانديم)"! (172)

ترجمه انگليسي / English Translation

When thy Lord drew forth from the Children of Adam - from their loins - their descendants, and made them testify concerning themselves, (saying): "Am I not your Lord (who cherishes and sustains you)?"- They said: "Yea! We do testify!" (This), lest ye should say on the Day of Judgment: "Of this we were never mindful":

تفسير 1

(172)(واذ اخذ ربك من بني ادم من ظهورهم ذريتهم و اشهدهم علي انفسهم الست بربكم قالوا بلي شهدنا ان تقولوا يوم القيمه انا كنا عن هذا غافلين ):،(زمانيكه پروردگارت از اولاد آدم از پشتهايشان فرزندانشان را بگرفت و آنها رابر خودشان گواه خواست كه مگر من پروردگار شمانيستم ؟ گفتند: آري ، گواهي مي دهيم ، تا روز قيامت نگويند ما از اين مطلب غافل بوده ايم )، (اخذ)يعني گرفتن چيزي از چيز ديگر كه مستلزم اين است كه اولي به نحوي از انحاء مستقل ازدومي باشد، در اينجا قيد (من ظهورهم ) را اضافه نمود تا دلالت بر نوع جدايي نمايد و اينكه در اخذ مزبور، مقداري ازماده اخذ شده ،بطوري كه چيزي ازصورت مابقي ماده ناقص نشده و نيز استقلال و تماميت خود را از دست نداده وپس از اخذ، آن مقدار گرفته شده را هم موجود مستقل و تمام عياري از نوع مأخوذمنه قرار داده است ، فرزند از پشت پدر گرفته شده و موجودي مستقل گشته و از پشت اين فرزند نيز فرزندش اخذ شده تا همه افراد انساني موجود ومنتشر شوند ،بطوريكه هر يك از ديگري مستقل باشد و آنگاه خداوند هر فردي را گواه بر خودش قرار داد ،چون (اشهاد)بر هر چيز يعني حاضر كردن گواه در نزدآن و نشان دادن حقيقت آن ، تا گواه ، حقيقت آن چيز را با حس خود درك كند،پس اشهاد بر خود آنها،يعني نشان دادن حقيقت آنها به خودشان و آنگاه ازايشان در باره خويش طلب شهادت نمود تا به ربوبيت خداي سبحان شهادت دهند و اين مسأله اي است كه انسان هر چقدر هم از نظر مادي و سلطه ظاهري توانگر باشد و هر قدر هم كه اسباب مادي او را مغرور كند، باز هم نمي تواندمنكر اين مطلب شود كه خودش مالك وجودش نيست و در تدبير امور خويش استقلال ندارد، چون اگر چنين بود هرگز ناچار نمي شد در برابر علل و اسباب طبيعي تسليم شود و مقهور آنها گردد، پس انسان در حقيقت محتاج به پروردگارمالك و مدبر است و اين احتياج عين ذات اوست و از او جدا نمي شود و آنگاه همه انسانها به چنين مطلبي شهادت دادند و اعتراف كردند كه خداي يكتاپروردگار و مدبر امور آنهاست . و در عبارت بعدي ابطال حجتي را كه ممكن است بندگان به آن احتجاج كنندمي رساند و مي فهماند اگر اين اخذ و شهادت گرفتن از بندگان و اعتراف آنها به ربوبيت خداوند نبود،بندگان مي توانستند در روز قيامت بهانه بياورند كه ما علم نسبت به اين مسأله نداشتيم و از آن غافل بوديم و بر غافل هم كه تكليف ومؤاخذه اي نيست و به اين وسيله خود را از عذاب مي رهانيدند، لكن خداوند به اين وسيله حجت را بر ايشان تمام كرده است ،تا در قيامت كه حجابهاي غيب كنار مي روند و امكان تكلم با پروردگارشان را مي يابند نتوانند اين مسأله را انكاركرده و بگويند ما متوجه نبوديم و نمي دانستيم .

تفسير 2

متن ذ يل تفسير عمو مي آ يات172 تا173 سو ره ا عر اف مي با شد: و يا د كن ز ما نيكه گفت پر و ر د گا ر از ا و لا د ان آ دم از پشت آ نهاذ ر يه آ نها ر ا و شا هد گر فت بر نفوس آ نها كه آ يا نيستم پر و ر د گا ر شما گفتند بلي شها دت ميد هيم ا ينكه ميگو ئيد ر وز قيا مت كه ما محققا بو د يم از ا ين ا قر ا ر غا فلين ا ين آ يه شر يفه از مشكلات آ يات بلكه از متشا بهات قر آ ني ا ست و تا و يلات و تفسير ات حكماء و متكلمين و مفسر ين د ر ا ين آ يهز يا د ا ست و نقل كلمات آ نها و ر د و ا ير ا د هر يك بر د يگري بسيا ر و از طو ر ا ين كتاب خا رج و ا خبا ر و ا ر ده د ر ا ين باب كثير ا ست د ر بر هان36 حد يث از كا في كليني و من لا يحضر صد وق و ا ما لي طو سي و سيد ر ضي و عيا شي و غير هم ر و ا يت كر ده و د ر مجمع ا لبيان ا ين ا حا د يث ر ا ر د كر ده بد عوي ا ينكه ا ينها بين مو قو فه يا مر فو عه ا ست و ر د ا ينها بعد از ا خذ از كتب معتبره و فوق حد تظا فر من حيث ا لسند بسيا ر مشكل ا ست بلي من حيث ا لد لا لت ميتو ان گفت از متشا بهات ا خبا ر ا ست و با لجمله ا سلم ا ينستكه ر د علم آ نر ا بخد ا و ر ا سخون د ر علم نما ئيم چنا نچه ميفر ما يد و ما يعلم تا و يله ا لا ا لله و ا لر ا سخون في ا لعلم آ ل عمر ان آ يه5, و ا گر چيزي د ر ا ين مو ر د بگو ئيم بنحو ا حتما ل ا ست و ا قرب بنظر نه بنحو جزم و يقين. و خلا صت آ نچه بنظر مير سد ا ينستكه خد ا و ند تبا رك و تعا لي ا ر و اح بند گان ر ا قبل از ا جسا د آ فر يد چنا نچه مكر ر تذ كر د ا ده ا يم و ا ين ا ر و اح د ر عو ا لمي سير د ا ر ند كه يكي د ر همين عا لم تعلق با جسا د گر فته و منا ط تكليف و ثو اب و عقاب د ر ا ين عا لم ا ست و يكي بعا لم مثا ل كه صو ر برز خيه و قا لب بمثا لي صو رت بد ون ما ده چنا نچه گذ شت بيان آن. و من جمله از ا ين عو ا لم عا لمذ ر ا ست كه خد ا و ند تمامذ ر يه آ دم ر ا تا ر وز قيا مت د ر صلب حضرت آ دم قر ا ر د ا د آ نهم نه بنحو عر ضي تا مو ر د بعض ا شكا لات شو د و خلاف ظا هر آ يه با شد بلكه بنحو طو لي مثلا جنا بعا لي د ر صلب پد ر و ا و د ر صلب جد و هكذ ا پس بيك معني همه د ر صلب آ دم و بيك معني هر يك د ر صلب پد ر بلا و ا سطه خو د و ميتو ان همه ر اذ ر يه آ دم گفت و نسبت مفر د د ا د چنا نچه از قو ل شيطان ميفر ما يد لا حتنكنذ ر يته و ميتو ان هر يك ر اذ ر يه د يگري گفت و نسبت جمع د ا د چنا نچه د ر ا ين آ يه ا ست و همچنين ميتو ان گفت همه د ر ظهر آ دم بو د ند و ميتو ان گفت هر يك د ر ظهر د يگري چنا نچه د ر آ يه تعبير بظهو ر هم و ذ ر يتهم فر مو ده و علل طو ليت هم همين نحو ا ست ممكن ا ست تمام ر ا نسبت بعلت ا لعلل د ا د و ممكن ا ست بگو ئي هر يك معلو ل علت خو د ا ست و با ين بيان بسيا ري از ا شكا لات كه كر ده ا ند حل ميشو د. و مطلب د يگر آ نكه خد ا و ند قا د ر متعا ل پس از ا خر اج ا ينذ ر يات ا ر و اح ر ا كه از مجر د ات بو د ند هر يك ر ا تعلق بيكي از ا ينذ ر ا ري د ا د كه ا ين ا و لين تعلق ا ر و اح بو د ا ينها د ا ر اي عقل و شعو ر و ا د ر اك شد ند چنا نچه قبل از تعلق د ر همان عا لم ا ر و اح د ا ر اي عقل و شعو ر و ا د ر اك بو د ند, بنا بر ا ين قا بل خطاب و سئو ا ل و جو اب شد ند. و ا شكا ل با ينكه ا گر چنين بو د با يد ا قلا بعض آ نها متذ كر آن عا لم با شند نه بكلي غا فل شو ند ا ينهم مد فوع ا ست بنقض بعا لم ا ر و اح كه جنو د مجنده بو د ند و ت آ لف و تنا كر د ا شتند و د ر ا ين عا لم ا حدي خبر از آن عا لم ند ا ر د و خد ا و ند بتو سط ا نبياء و ا و صياء خبر د ا ده و همچنين د ر عا لم قيا مت كه ميفر ما يد يوم يبعثهم ا لله جميعا فينبئهم بما عملو ا ا حصيه ا لله و نسوه و ا لله علي كل شيى شهيد مجا د له آ يه7, خد ا و ند بو ا سطه نا مه هاي ا عما ل و شها دت ا عضاء و جو ا رح و ملا ئكه كتبه و ا نبياء و ا ئمه ا ثبات ميفر ما يد د ر ا ين مو ر د هم بشها دت قر آن بيان فر مو ده و د ر بعض ا خبا ر د ا ر د كه مجر د ا قر ا ر بتو حيد نبو ده بلكه ا قر ا ر بنبوت حضرت ر سا لت صلي ا لله عليه و آ له و سلم و و لا يت ا ئمه ا ظها رع هم گر فته شده, هذ ا ما عند نا و ا لله بكل شيى عليم و با ين بيان ممكن ا ست د فع ا شكا لات و ا ر ده و جمع بين مفا د ا خبا ر نمو د و آ نر ا د ر عهده علماء ا علام ميگذ ا ر يم و مير و يم شرح ا لفا ظ آ يه و اذ ا خذ ر بك ا خذ بمعني ا خر اج ا ست من بني آ دم از خو د حضرت آ دم هم ا خد ميثاق شد لكن چون ا وذ ر يه د يگري نبو د لذ ا از مو ر د آ يه خا رج ا ست من ظهو ر هم گفتيم هم نسبت بمفر د صحيح ا ست هم نسبت بجمع ذ ر يتهم ا لي يوم ا لقيمت هر يك ر ا از ظهر پد ر ان و ا شهد هم علي ا نفسهم هر نفسي ر ا شا هد گر فتيم بر اي خو د ا لست بر بكم چون د ا ر اي عقل و شعو ر شد ند بو ا سطه تعلق ا ر و اح آ نها ب آ نها ا قر ا ر گر فت از آ نها قا لو ا ا قر ا ر كر د ند و گفتند بلي شهد نا بلي شها دت د ا د يم لكن فر د اي قيا مت مشر كين د و نحوه ا عتذ ا ر ميجو يند يكي آ نكه ميگو يند ان تقو لو ا يوم ا لقيمت ا نا كنا عن هذ ا غا فلين خد ا و ند خبر ميد هد كه فر د اي قيا مت همچه عذ ري مي آ و ر ند, و كلمه ان تقو لو ا متعلق بمحذ وف ا ست يعني لكنكم تقو لو ا و لكن ا ين عذ ر پذ ير فته نيستز ير ا خد ا و ند بتو سط قر آن بشما خبر د ا د كه همچه ا قر ا ري كر ده ا يد و معذ لك د ر د نيا مشرك شد يد, و د يگر عذ ر آ نها ا ينستكه مي گو يند ا و تقو لو ا ا نما ا شرك آ با ئنا من قبل و كناذ ر يت من بعد هم ا فتهلكنا بما فعل ا لمبطلون 173 يا ا ينكه ميگو ئيد پد ر ان ما مشرك شد ند پيش از ما و ما هم ذ ر يه آ نها بو د يم بعد از آ نها متا بعت آ نها ر ا كر د يم و آ نها ما ر ا مشرك كر د ند آ يا ما ر ا بعذ اب هلاك ميفر ما ئي بو ا سطه فعل آ باء ما كه بر با طل ر فتند و حق ر ا بما با طل نشان د ا د ند و ا ين عذ ر بستكه تمام مشر كين د ر مقا بل ا نبياء د ر همين د نيا مي آ و ر ند ا نا و جد نا آ با ئنا علي ا مت و ا نا علي آ ثا ر هم مقتد ون و ا ين عذ ر هم مو ر د قبو ل نيست نه د ر ا ين عا لم د نيا و نه د ر آ خرت از جها ني: جهت ا و لي ا ينكه خد ا و ند بشما عقل و شعو ر د ا ده و بر ا هين عقليه بر تو حيد بسيا ر ا ست و فعل آ باء سلب ا ختيا ر از شما نميكند چر ا د ر ا مو ر د نيو يه از معا شر ات و معا ملات كه فعل آ باء شما بر خلاف سليقه شما بو د متا بعت آ نها ر ا نكر د يد و بر خلاف آ نها ر فتا ر نمو د يد. جهت ثا نيت ا ينكه د ر باب ا صو ل د ين و عقا ئد تقليد جا يز نيست حتي از د ا نشمند ان بز رگ چه ر سد از عو ام جها ل مثل آ باء شما با يد يقين از ر وي بر هان و منطق و د ليل پيد ا كر د. جهت ثا لثت ا ينكه ا نبياء با معجز ات با هر ات و د ا نشمند ان بز رگ از حكماء و متكلمين و علماء ا علام با ا د له و ا ضحات و بر ا هين قا طعات بشما ر سا نيد ند ا مر تو حيد ر ا كه بز ر گتر ين ا مو ر ا عتقا د يه ا ست قبو ل نكر د يد حجت از هر جهت بر شما تمام شد و ر اه عذ ر منقطع و منشا شرك شما از ر وي هو ا هاي نفسا نيه و عد ا وت با ا نبياء و صلحاء و علماء و ممنوع شدن از مشتهيات نفسا نيه از فسق و فجو ر و آز ا دي د ر ا مو ر و ا غو اي شيا طين و مبلغين سوء بو ده بلي ا گر و ا قعا و حقيقت از ر وي قصو ر نه از ر وي تقصير با شد خد ا و ند عذ اب نميفر ما يد.

/ 6486