ولو ارادوا الخروج لاعدوا له عده ولـكن كره الله انبعاثهم فثبطهم وقيل اقعدوا مع القاعدين
ترجمه فارسي
اگر آنها (راست مىگفتند، و) اراده داشتند كه (بسوى ميدان جهاد) خارج شوند، وسيلهاى براى آن فراهم مىساختند! ولى خدا از حركت آنها كراهت داشت; از اين رو (توفيقش را از آنان سلب كرد; و) آنها را (از جهاد) باز داشت; و به آنان گفته شد: "با "قاعدين" ( كودكان و پيران و بيماران) بنشينيد!" (46)
ترجمه انگليسي / English Translation
If they had intended to come out, they would certainly have made some preparation therefor; but God was averse to their being sent forth; so He made them lag behind, and they were told, "Sit ye among those who sit (inactive)."
تفسير 1
(46)(ولو ارادوا الخروج لاعدوا له عده ولكن كره الله انبعاثهم فثبطهم وقيل اقعدوا مع القاعدين ):(و اگر مي خواستند به قصد جهاد بيرون شوند، هرآينه در صدد تهيه لوازم آن بر مي آمدند و خود را مجهز مي كردند،اما خدا حركت آنهارا نمي پسنديد، لذا آنان را بازداشت و گفته شد با نشستگان بنشينيد)،(انبعاث )يعني به سرعت روانه شدن و (عده ) يعني تجهيزات و (ثبط)يعني بازداشتن از امر مكروه ، خداوند در رد ادعاي آنها كه گفتند: اگر توانايي داشتيم ماهم با شما مي آمديم ،مي فرمايد:اگر اينها قصد خروج داشتند مسلما درصدد تهيه ملزومات سفر بر مي آمدند و خود را براي جنگ آماده مي كردند، چون اگر كسي بخواهد در امري اقدام كند، بايد ابتدا خود را آماده نمايد، ولي از اين منافقان هيچ جنب و جوشي براي تدارك امر جهاد ديده نشد، پس معلوم مي شودآنها ابداقصد خروج و شركت در جنگ را نداشتند. آنگاه مي فرمايد: خداوند اين حركت به سوي جنگ را از جانب آنان نمي پسنديد و علتش هم نفاق و مفسده جويي آنها بود، لذا خداوند آنها را موفق به جهاد نكرد و به جزاي نفاقشان آنها را از اين امر بازداشت تا در ميان مؤمنان مفسده انگيزي نكنند و اتحاد آنها را مبدل به تفرقه ننمايند و اين خود، منتي ازجانب خدا بر رسول و مؤمنان بود و به آنهابه نحو تكويني ( غير تشريعي ) امرشد كه شما هم مانند زنان و سالخوردگان و معذوران از جنگ ، به جنگ نرويد وتقاعد نماييد و اين امر تكويني بر خاسته از باطن خبيث آنان و شك و ترديدقلبي و سجاياي نفساني ناپسند آنها بود و لذا اين امر، امري تشريعي نيست ،يعني خداوند آنها را مكلف به تقاعد نكرد، چون در اين صورت اين مطلب با امربه كوچ كردن و شركت در جهاد منافات داشته و خود عذر محكمي براي عدم شركت آنان در جنگ خواهد بود.
تفسير 2
و ا گر ميخو ا ستند و قصد خر وج د ر جها د د ا شتند هر ا ينه تهيه و تد ا رك و ا سباب خر وج ر ا فر ا هم ميكر د ند و لكن خد ا و ند صلاح نميد ا نست خر وج آ نها ر ا يعني ميد ا نست كه صلاح نيست پس آ نها ر ا ثا بت قر ا ر د ا د د ر مد ينه و گفته شد ب آ نها كه شما با قا عد ين قعو د كنيد. و لو ا ر ا د و ا ا لخر وج لو ا متنا عيه ا ست يعني هر گز ا ينها خيا ل خر وج بر اي جها د ند ا شتند و د ليل بر ا ينكه ا بد ا قصد خر وج ند ا شتند ا ينستكه ا گر ا ر ا ده د ا شتند لا عد و ا له عده عده تهيه ا سباب فعل ا ست ا ينها تهيه و تد ا رك ا سباب خر وج ر ا ميكر د ند, و تعبير بعده ا شا ره با ينستكه لا ا قل يكي از ا سباب خر وج ر ا فر ا هم ميكر د ند ا ينها هيچگو نه تد ا ر كي نكر د ند فقط بر اي ا ينكه د ر نظر مسلمين نفاق و مخا لفت آ نها ظا هر نشو د آ مد ند از حضرت ا ستيذ ان كنند كه بگو يند ما بر حسب ا جازه حضرت تو قف كر د يم. و لكن كره ا لله ا نبعا ثهم چون خد ا و ند ميد ا نست كه ا گر ا ينها با مجا هد ين خر وج ميكر د ند د ر ميد ان جنگ فر ا ر ميكر د ند و با عث شكست مسلمين ميشد و د ر ا و ا مر نبي تخلف ميكر د ند و هز ا ر مفسده د يگر و معناي كر ا هت د ر مقا بل ا ر ا ده ا ست و ا ختلاف ا ست بين حكماء و متكلمين د ر ا ينكه ا ر ا ده و كر ا هت از صفاتذ ات ا ست كه حكماء قا ئلند يا از صفات فعل ا ست چنا نچه متكلمين قا ئلند و حق با حكماء ا ست و معناي ا ر ا ده علم بصلاح فعل ا ست چنا نچه حكمت علم بمصلحت ا ست و فعل چون د ا ر اي مصلحت با شد صلاح ميشو د چنا نچه ا گر د ا ر اي مفسده با شد فسا د ميشو د و خد ا و ند بهمه چيز عا لم ا ست, و د ر مقام خو د گفته ا يم كه بسيا ري از صفات ا لهيه مر جعش بعلم ا ست بصير علم بمبصر ات, سميع علم بمسمو عات, مد رك علم بجز ئيات حكيم علم بمصا لح , مر يد علم بصلاح, كا ره علم بفسا د, خبير علم بقضا يا و نحو ا ينها و ا لبته هيچگو نه فعلي د ر عا لم و ا قع نميشو د مگر با ر ا ده ا و ما قطعتم من لينت ا و تر كنمو ها قا ئمه علي ا صو لها فباذن ا لله ا لحشر آ يه5, و ا ين منا فات با ا ختيا ر و تكليف و ثو اب و عقاب ند ا ر د. فثبطهم خد ا و ند آ نها ر ا ثا بط فر مو د كه خا رج نشو ند نظر بمفا سد خر وج آ نها و قيل قا ئل با ين قو ل بعضي گفتند ا صحاب و ر فقاء آ نها كه گفتند ا قعد و ا و بعضي گفتند قا ئل نبي صلي ا لله عليه و آ له و سلم بو ده بر و جه تهد يد و ا عر اض و بعضي گفتند بر و جه اذن , لكن ظا هر آ يه بقر ينه كره ا لله و ثبطهم قا ئل خد ا و ند ا ست لكن بقو ل تكو يني نه تشر يعي و لفظي مثل قو له تعا لي ا نما قو لنا لشيى اذ ا ا ر د ناه ان نقو ل له كن فيكون نحل آ يه42 مع ا لقا عد ين مر ا د قا عد ين كسا نيكه علنا مخا لفت كر د ند و خر وج نكر د ند.