ولو شا الله لجعلكم امه واحده ولكن يضل من يشا ويهدي من يشا ولتسالن عما كنتم تعملون
ترجمه فارسي
و اگر خدا مىخواست، همه شما را امت واحدى قرارمىداد; (و همه را به اجبار وادار به ايمان مىكرد; اما ايمان اجبارى فايدهاى ندارد!) ولى خدا هر كس را بخواهد (و شايسته بداند) گمراه، و هر كس را بخواهد (و لايق بداند) هدايت مىكند! (به گروهى توفيق هدايت داده، و از گروهى سلب مىكند!) و يقينا شما از آنچه انجام مىداديد، بازپرسى خواهيد شد! (93)
ترجمه انگليسي / English Translation
If God so willed, He could make you all one people: But He leaves straying whom He pleases, and He guides whom He pleases: but ye shall certainly be called to account for all your actions.
تفسير 1
(93)(و لو شاء الله لجعلكم امه واحده و لكن يضل من يشاء و يهدي من يشاءو لتسئلن عما كنتم تعملون ):(و اگر خدا مي خواست شما را بصورت امتي واحدقرار مي داد، وليكن خداوند هر كس را بخواهد گمراه نموده و هر كس را بخواهدهدايت مي كند و هر آينه از آنچه انجام مي داديد بازخواست مي شويد)، يعني اگرخدا مي خواست اختلافات را از ميان شما بر مي داشت و همه شما رابصورت يك گروه واحد قرار مي داد، پس اختلافات شما غرض الهي را نقض نمي كند وشما هرگز خدا را عاجز ننموده ايد، بلكه خداوند خودش شما را مختلف خلق كرد و گروهي را به جهت فسق و تبهكاري آنها گمراه كرده (گمراهي را مجازات آنها قرار داده نه آنكه ابتدائا آنها را گمراه كرده باشد) و گروه ديگر را كه هدايت فطري خود را از دست نداده و براساس اوامر الهي اعمال نيك انجام مي دهند،توفيق هدايت داده و آنها را هدايت كرده است ، لذا حكمت خداي متعال اقتضاءنموده كه سعادت و شقاوت بشر براساس اختيار باشد وخودش از ميان راه وبيراهه يكي را برگزيند(40). و آنگاه جهت دفع توهم جبري بودن مسأله هدايت و ضلالت ، مي فرمايد:بزودي از آنچه عمل مي كنيد مؤاخذه و بازخواست مي شويد، يعني استنادهدايت و گمراهي به خداوند متعال هرگز باعث باطل شدن تأثير اراده انسان دراعمال اختياري او نمي گردد و اگر چنين بود اصولادعوت انبياء واساس رسالت باطل مي گشت ، بلكه هر چه را بشر خود با دست خويش برگزيند، خداوند او رادر آنچه برگزيده است كمك نموده و به پيش مي برد(41) .
تفسير 2
و ا گر مشيت ا لهي بمقتضي حكم و مصا لح تعلق گر فته بو د قد رت د ا شت بر ا ينكه و لو با جبا ر شما ر ا قر ا ر د هد بر يك طر يقه كه طر يقه حقه با شد و لكن نظر با ينكه با يد بنده مختا ر با شد ا گر طر يقه ضلا لت ر ا ا ختيا ر كر د ا و ر ا بضلا لت سوق د هد و ا گر هد ا يت ر ا پسند يد ا و ر ا تو فيق و ر اه نما ئي ميكند بهد ا يت و هر آ ينه ا لبته فر د اي قيا مت از شما سو ا ل ميشو د از آ نچه بو د يد عمل ميكر د يد ا ين آ يه شر يفه نظير آ يه شر يفه ا ست كه ميفر ما يد و لو شاء ا لله لجمعهم علي ا لهدي ا نعام آ يه35 تو ضيح كلام ا ينكه ا فعا ل ا ختيا ر يه عبد نه بنحو ا جبا ر ا ست كه خد ا بنده ر ا ا جبا ر كند بفعل و بنده حكم آ لت د ا شته با شد و نه بنحو تفو يض كه بنده مستقل با شد بلكه بنجو ا ختيا ر ا ست كه ا گر بنده ا ختيا ر كر د و مشيت تعلق گر فت صا د ر ميشو د ز ير ا ا ختيا ر بنده هم بعنا يت ا لهي ا ست لا جبر و لا تفو يض بل ا مر بين ا لا مر ين لذ ا ميفر ما يد و لو شاء ا لله لو ا متنا عيه يعني هر گز مشيت ا لهي تعلق با جبا ر بنده نميگير د لجعلكم ا مت و ا حده بجعل تكو يني كه تمام بر يك طر يقه و يك د ين با شندز ير ا بكلي د ستگاه د ين بر چيده مي شو د نه ا حتياج با ر سا ل ر سل و ا نز ا ل كتب و جعل ا مام و خليفه و د ستگاه ثو اب و عقاب د ا شتند و نه ا ستحقاق ثو اب و عقاب و لكن يضل من يشاء كسا نيكه ا ختيا ر كفر و شرك و فسق و فجو ر نمو د ند و از قا بليت هد ا يت خو د ر ا ا ند ا خته ا ند و خذ لان ا لهي آ نها ر ا گر فته و يهدي من يشاء كسا نيكه ا ختيا ر ا يمان و تقوي و ا طا عت ا مر ا لهي نمو د ند و از هر جهت تام ا لقا بليه شد ند تو فيق و تا ييد ا لهي شا مل حا ل آ نها شده و د ر هر د و صو رت چون با ختيا ر بو ده و لتسئلن عما كنتم تعملون فمن يعمل مثقا لذ ره خير ا يره و من يعمل مثقا ل ذ ره شر ا يره ز لز ا ل آ يه7 و8
لطفا منتظر باشید ...
