او كظلماتٍ في بحرٍ لجيٍ يغشاه موج من فوقه موج من فوقه سحاب ظلمات بعضها فوق بعضٍ ذا اخرج يده لم يكد يراها ومن لم يجعل الله له نورا فما له من نورٍ
ترجمه فارسي
يا همچون ظلماتى در يك درياى عميق و پهناور كه موج آن را پوشانده، و بر فراز آن موج ديگرى، و بر فراز آن ابرى تاريك است; ظلمتهايى است يكى بر فراز ديگرى، آن گونه كه هر گاه دست خود را خارج كند ممكن نيست آن را ببيند! و كسى كه خدا نورى براى او قرار نداده، نورى براى او نيست! (40)
ترجمه انگليسي / English Translation
Or (the Unbelievers' state) is like the depths of darkness in a vast deep ocean, overwhelmed with billow topped by billow, topped by (dark) clouds: depths of darkness, one above another: if a man stretches out his hands, he can hardly see it! for any to whom God giveth not light, there is no light!
تفسير 1
(40) (اوكظلمات في بحر لجي يغشيه موج من فوقه موج من فوقه سحاب ظلمات بعضها فوق بعض اذا اخرج يده لم يكد يريها ومن لم يجعل الله له نورا فماله من نور): (يا چون ظلماتي است در دريايي مواج كه موجي آن را فرا گرفته و بالاي آن موجي ديگر و بالاتر از آن ابري قرار دارد كه ظلمتها فوق يكديگرند، آنقدر كه اگرفردي در اين ظلمات دست خود را مقابل ديدگان بياورد، نزديك است كه آن را نبيند وهر كس كه خدا به وي نوري نداده ، نوري برايش نخواهد بود) در ادامه تشبيه ديگري مي فرمايد تا آشكار شود كه اعمال كفار، حجابهايي متراكم وظلمتهايي بر روي دلهايشان است كه نمي گذارد نور معرفت به آنها رخنه كند. مي فرمايد: يا اعمال آنها همچون ظلمتهايي است ، در دريايي مواج كه بالاي آن ظلمت موجي و بالاي آن موج ، موج ديگري و بالاتر از آن ابري تيره قرار دارد، كه همه آنها دست به دست هم داده و نمي گذارند كمترين نوري در آنجا رخنه كند و اين ظلمات روي هم واقع شده نه آنكه جدا از هم باشند و آنقدر متراكم است كه اگر فرضا آنهادست خود را برابر چهره شان بياورند. آن را به سختي نيز مشاهده نمي كنند و اين كنايه ازنهايت درجه ظلمت است . لذا اين كفار از جهت تشبيه و عمل مانند كسي هستند كه سوار بر درياي مواج شده ودر ظلمات فوق يكديگر گرفتار گشته باشد و هيچ نوري به او نرسد تا بتواند بوسيله آن راهي به سوي ساحل نجات پيدا كند. و در آخر براي تأكيد مطلب مي فرمايد، خدا نور هر چيزي است و دهنده نور فقطخداست ، پس هر كس كه خدا براي او نوري قرار ندهد هرگز نوري نخواهد داشت ،چون غير از خدا نور دهنده و هادي ديگري نيست .
تفسير 2
يا آ نكه ا عما ل كفا ر مثل تا ر يكيها ا ست د ر د ر ياي عظيم كه از سا حل بسيا ر د و ر ا ست فر و مي گير د ا و ر ا موج د ر يا كه از فوق آن موج, موج د يگر يست يعني ا مو اج د ر يا يكي با لاي د يگر و فوق ا ين ها ا بر ها ئيست كه از ا مو اج د ر يا بر د ا شته مي شو د تا ر يكي ها ئي ا ست بعضي فوق بعض با ند ازه ئي كه ا گر د ست خو د ر ا بير ون كند د و ر ا ست كه ببيند و كسي ر ا كه خد ا بر اي ا و نو ر ند ا ده بس نيست از بر اي ا و از نو ري . كلام د ر ا ين آ يه شر يفه د ر د و مقام و ا قع ميشو د يكي د ر مثل و د يگري د ر ممثل. ا ما د ر مثل د ر د ر يا بخصوص لجي با شد د و ر از سا حل و عميق مو قع وز يدن با د ا مو ا جي از د ر يا بر خو ا سته مي شو د بقد ر كوه هاي عظيم با لا خص ا گر چها ر مو جه شو د چنان و حشت مي آ و ر د كه عا لم د ر نظر تا ر يك مي شو د و از ا ين د ر يا ا بر متر ا كم مي شو د با ند ازه ئي كه طيا ره هم ر اه ر ا نمي بيند و نميتو ا ند حر كت كند و ستا ره ها هم د يده نمي شو د با ند ازه ئي بخصوص د ر شب تا ر يك مي شو د كه با صطلاح چشم چشم ر ا نمي بيند كه ا گر د ست مقا بل چشم بگير د د يده نمي شو د . و ا ما ممثل ا عما ل كفا ر و كسا نيكه د ر حكم كفا ر هستند چون قلب آ نها سياه شده و قسا وت گر فته و نو ر ا يمان هم د ر آن تا بش نكر ده و چشم قلب كو ر شده و ا عما لي كه بخيا ل خو د با عث نو ر ا نيت مي شو د مو رث ظلمت مي گر د د به عين مثل مثل ا ست. ا و كظلمات تر د يد بر اي ا ينست كه ا عما ل كفا ر بر هر د و مثل تطبيق مي شو د هم مثل سر اب ا ست و هم مثل ظلمات بهر كد ام تطبيق كنيد صحيح ا ست. فى بحر لجي بعضي تفسير كر د ند كه لجي د و ر از سا حل ا ست و بعضي گفتند عميق ا ست. يغشيه غشيه, حا جب و پر ده ئي ا ست كه ر وي چشم با شد كه د يگر چشم نبيند چنا نچه ميفر ما يد: فا غشينا هم فهم لا يبصر ون يس آ يه8 و علي ا بصا ر هم غشا وه بقره آ يه6. و جعل علي بصره غشا وه جا ثيه آ يه 22. و ا ستغشو ا ثيا بهم نوح آ يه6 و غير ا ينها از آ يات. موج موج د ر يا حا جب چشم مي شو د و ر وي چشم ر ا مي پو شا ند. من فو قه موج با لاي آن موج موج د يگر يست بيشتر تا ر يك مي شو د. من فو قه سحاب با لاي ا ين ا مو اج ا بر ا ست كه د ر سه ظلمت, مثل ا ينكه سه حا جب ر وي هم ر وي چشم بيند از ند د يگر چشم حتي شبح ر ا هم مشا هده نمي كند كه. ظلمات بعضها فوق بعض ا مو اج د ر يا و سحاب ر وي يكد يگر با ند ازه ئي كه. اذ ا ا خرج يده لم يكد ير ا ها تعبير به لم يكد بر اي ا ينست كه ممكن ا ست چر ا غي و نو ري بين ا و و بين ا ين حجب بيا يد چشم ببيند و ا و نو ر ا يمان ا ست و لي. و من لم يجعل ا لله له نو ر ا فما له من نو ر از جاي د يگر نو ري نيست. و ممكن ا ست بلكه بعيد نيست بنا بر آن چه گذ شت كه نو ر علي نو ر ا ئمه ا طها ر هستند مر ا د ا ين با شد كسيكه د ست از د ا من و لا يت ا ين ها بر د ا ر د جاي د يگري مثل خلفاء جو ر نو ري نيست بلكه ا ينها حجا بها ئي هستند ظلمات بعضها فوق بعض و ا لله ا لعا لم.