سوره‌ بقره‌ ; آيه 228 - تفسیر اطیب البیان نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تفسیر اطیب البیان - نسخه متنی

سید عبد الحسین طیب اصفهانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

سوره‌ بقره‌ ; آيه 228

متن عربي

والمطلقات يتربصن بانفسهن ثلاثه قروٍ ولا يحل لهن ان يكتمن ما خلق الله في ارحامهن ن كن يومن بالله واليوم الاخر وبعولتهن احق بردهن في ذلك ن ارادوا صلاحا ولهن مثل الذي عليهن بالمعروف وللرجال عليهن درجه والله عزيز حكيم

ترجمه فارسي

زنان مطلقه، بايد به مدت سه مرتبه عادت ماهانه ديدن (و پاك شدن) انتظار بكشند! ( عده نگه دارند) و اگر به خدا و روز رستاخيز، ايمان دارند، براى آنها حلال نيست كه آنچه را خدا در رحمهايشان آفريده، كتمان كنند. و همسرانشان، براى بازگرداندن آنها (و از سرگرفتن زندگى زناشويى) در اين مدت، (از ديگران) سزاوارترند; در صورتى كه (براستى) خواهان اصلاح باشند. و براى آنان، همانند وظايفى كه بر دوش آنهاست، حقوق شايسته‏اى قرار داده شده; و مردان بر آنان برترى دارند; و خداوند توانا و حكيم است. (228)

ترجمه انگليسي / English Translation

Divorced women shall wait concerning themselves for three monthly periods. Nor is it lawful for them to hide what God Hath created in their wombs, if they have faith in God and the Last Day. And their husbands have the better right to take them back in that period, if they wish for reconciliation. And women shall have rights similar to the rights against them, according to what is equitable; but men have a degree (of advantage) over them. And God is Exalted in Power, Wise.

تفسير 1

(228)(و المطلقات يتربصن بانفسهن ثلثه قروء):(و زنان طلاق گرفته تا سه پاكي منتظر بمانند)(طلاق )به معناي آزاد شدن از قيد و بند است كه استعارتابه معناي رها كردن زن از قيد ازدواج بكار مي رود و(تربص )به معناي انتظار وحبس براي جلوگيري از فساد نسب ها مي باشد، يعني خودداري زن از مقاربت با غيرشوهر كه موجب جلوگيري از اختلاط نسب مي گردد(قروء)جمع (قرء)و يا به معناي حيض است و يا به معناي پاكي از حيض و به هردو آنهاهم اطلاق مي شود،(ولايحل لهن ان يكتمن ما خلق الله في ارحامهن ان كن يؤمن بالله و اليوم الاخر):(و اگر به خداو روز جزا ايمان دارند روا نيست بر آنان كه آنچه را خدا دررحمهايشان خلق كرده است ،مخفي كنند)در اين قسمت امر مي كند كه مبادا زنان براي عجله در خروج از عده يا مانع شدن شوهر از رجوع ، حمل خود را پنهان كنند و جمله (ان كن يؤمن ...) براي تشويق زنان به اطاعت از اين حكم است (وبعولتهن احق بردهن في ذلك ان ارادوا اصلاحا):(و شوهرانشان اگر قصداصلاح دارند در رجوع به ايشان در عده طلاق سزاوار ترند)پس هدف از رجوع اصلاح است نه براي ضرر زدن و افساد،(ولهن مثل الذي عليهن بالمعروف ):(وبراي زنان همانند وظايفشان حقوق شايسته است ) و معروف به معناي هر عملي است كه در افكار عمومي مأنوس باشد و با ذائقه اهل هر اجتماعي سازگار است ،بنابراين كلمه معروف هم متضمن حكم و هدايت عقل است و هم حكم شرع وهم فضيلت اخلاقي و هم سنت هاي ادبي وانساني ، و يكي از احكام معروف ومعقول مساوات افراد اجتماع در احكام و جزا است ، البته اين تساوي را بايد باحفظ موقعيت و تأثير وكمالي كه افراد در اجتماع دارند رعايت كرد،مثلا بايدحكم طوري باشد كه حكومت براي حاكم محفوظ بماند و علم عالم ومحكوميت محكوم و جهل جاهل و قوت قوي و ضعف ضعيف همه براي آنهامحفوظ باشد ،پس تساوي آنست كه حق هر فرد را به او بدهند نه كمتر يابيشترازآن ، و اسلام حقوق زن را به نحو شايسته در نظر گرفته است ،بعضي احكام له و برخي عليه او هستند، امااينها با هم توازن دارند و درضمن با نقشي كه زن در زندگي اجتماعي داردنيز هماهنگي دارد،(وللرجال عليهن درجه و الله عزيز حكيم ):(و مردان را بر زنان مرتبتي است و خدا عزيز و حكيم است )اين جمله قيد و متمم جمله سابق است و روي هم يك معنا مي دهند و آن اين است كه خداي متعال ميان زنان مطلقه و شوهرانشان رعايت مساوات را نموده است ودر عين حال درجه و منزلتي را هم براي مردان در نظر گرفته و آن همان حق رجوع و شكستن عده است وحكم از آن خداست و حكم او بر حق است ،چون خداوند عالم به مصالح و حكيم مي باشد .

تفسير 2

وز نان طلاق د ا ده شده با ند ازه سه پا كي بخو د ا نتظا ر د هند, و بر اي آ نها حلا ل نيست كه آ نچه د ر ا ر حام آ نها خد ا آ فر يده ا ست پنهان كنند ا گر ا يمان بخد ا و ر وز باز پسين د ا ر ند و شو هر ان آ نها سز ا و ا ر تر ند بباز گشتن ا ينز نان بطرف آ نها ا گر ا صلاح و ساز گا ري ر ا ا ر ا ده نما يند, و بر ايز نان حقي ا ست بر مر د ان ما نند آ نچه مر د ان ر ا برز نان مي با شد مطا بق معر وف و بر اي مر د ان د ر جه و فضيلتي برز نان ا ست و خد ا و ند غا لب و حكيم ا ست و ا لمطلقات يتر بصن با نفسهن ثلا ثت قر وء طلاق بمعني ر ها ئي ا ست و مطلقاتز نا ني هستند كه شو هر ا نشان آ نها ر ا طلاق د ا ده ا ند بشر ا ئطيكه د ر باب طلاق مذ كو ر ا ست و كلمه مطلقات ا گر چه ا طلاق و عمو ميت د ا ر د و لي بقر ينه حكم عده, مر ا دز و جات مد خو له غير يا ئسه ميبا شندز ير ا غير مد خو له و يا ئسه عده ند ا ر ند, و ا ما از حيث ا ين حكم تفا و تي بين طلاق ر جعي و با ئن نيست ا گر چه د ر حكم بعد متفا وت ميبا شد چنا نچه بيا يد و همچنين شا ملذ ات حمل نيستز ير اذ ات حمل ا گر چه عده د ا ر د و لي عده ا و بنص آ يه شر يفه: و ا و لات ا لا حما ل ا جلهن ان يضعن حملهن تا و ضع حمل ا ست , بلي هر گاه و ضع حمل پيش از مدت عده غير حا مل با شد ملاك ا نقضاء مدت غير حا مل ا ست با ين معني كه عده حا مل ا بعد ا لا جلين مي با شد, و تر بص بمعني صبر كر دن و خو د د ا ري نمو دن ا ست كه عبا رت از عده نگاه د ا شتن ميبا شد و قر وء جمع قرء ا ست و ا ين وزن جمع ا گر چه بر اي كثرت ا ست و منا سب ثلا ثت جمع قلت ا ست كه ا قر اء با شد لكن بمنا سبت لفظ مطلقات كه شا مل جميعز نهاي مطلقه ميشو د و بو ا سطه ا ينكهزن بعد از سه طلاق با ئن ميشو د جمع كثرت آ و ر د, و ا قر اء نيز ما نند قر وء جمع كثرت ا ست چنا نچه د ر حد يث آ ينده ا ست, و قرء از لغت ا ضد ا د ا ست هم ا طلاق بر حيض ميشو د چنا نچه د ر حد يث ا ست د عي ا لصلوه ا يام ا قر ا ئك يعني نماز ر ا ا يام حيض ترك كن و هم ا طلاق بر طهر ميشو د و بنا بر مذ هب شيعه و جما عتي از عا مه مر ا د از قرء د ر آ يه شر يفه طهر ا ست بنا بر ا ين ا يام عده طلاق سه طهر ا ست يكي طهر يكه د ر آن طلاق و ا قع مي شو د و پس از آن د و مر تبه حيض و د و مر تبه طهر كه حا صل شد همينكه طهر سوم تمام شد و حا يض گر د يد عده منقضي ميگر د د, و ا قل مدت عده بيست و شش ر وز و د و لحظه ا ست با ا ين فرض كه طلاق د ر طهر غير مو ا قعه و ا قع شو د و يك لحظه پس از طلاق لا ئض گر د د با قل مدت حيض كه سه ر وز ا ست پس طا هر گر د د با قل مدت طهر كه ده ر وز ا ست و د و مر تبه حا ئض شو د با قل حيض و طا هر شو د با قل طهر و پس از آن لحظه كه حا ئض گر د يد عده منقضي ميگر د د . و لا يحل لهن ان يكتمن ما خلق ا لله في ا ر حا مهن يعنيز نان مطلقه حا مله ر و ا نيست كه حمل خو د ر ا مكتوم د ا ر ندز ير ا عده آ نان با قيست تا و ضع حمل وز وج د ر مدت حمل حق ر جوع د ا ر د و بر زن حر ام ا ست كه حمل خو د ر ا كتمان كند چنا نچه از حضرت صا دق عليه ا لسلام د ر بر هان صفحه23 نقل نمو ده فلا يحل لها ان تكتم حملها و هو اي ا لز وج ا حق بها فيذ لك ا لحمل ما لم تضع و بعضي گفتند مر ا د از كتمان ما خلق ا لله في ا ر حا مهن كتمان حيض ا ست و بعضي گفتند كتمان حيض و حمل هر د و ا ست و د ر مجمع ا لبيان ا ين قو ل ر ا به حضرت صا دق عليه ا لسلام نسبت د ا ده ا ست. ان كن يؤ من با لله و ا ليوم ا لا خر يعني مقتضاي ا يمان بخد ا و ر وز جز ا ا ينستكه حمل خو د ر ا كتمان نكند نه ا ينكه حر مت كتمان مشر و ط با يمان با شد و بعو لتهن ا حق بر د هن فيذ لك ان ا ر ا د و ا ا صلا حا ا ين حكم مختص بطلاق ر جعي يعني طلاق ا و ل و د وم ا ست كه شو هر حق د ا ر د د ر ا يام عده تا منقضي نشده ر جوع نما يد و ا ما د ر طلاق با ئن حق ر جوع ند ا ر د بلكه د ر بعض ا قسام آن محتاج بعقد جد يد, و د ر بعض ا قسام محتاج بمحلل ا ست و د ر بعضي مو قوف بر جوعز و جه د ر بذ ل ا ست كه طلاق خلعي با شد و د ر بعضي د يگر حر ام مؤ بد ا ست و مقصو د از جمله ان ا ر ا د و ا ا صلا حا ا ينستكه غرضز وج از ر جوع ا صلاح با شد نه ا ضر ا ر بز و جه كه ا گر غرض ا و ا ضر ا ر با شد ر جوع حر ام ا ستز ير ا ا ضر ا ر بمسلمان حر ام ميبا شد و لو ا ينكه ا گر ر جوع نمو د ا حكام ر جوع بر آن با ر ميشو د. و لهن مثل ا لذي عليهن با لمعر وف يعني حقوقز و جيت يكطر في نيست بلكه همينطو ر كهز وج حقو قي برز و جه د ا ر دز و جه نيز حقو قي برز وج د ا ر د. و حقوقزن بر مر د علا وه از مهر, عبا رت از حق نفقه و كسوه و سكني بمقد ا ر معر وف مطا بق شئون ا و و تمكن مر د ا ست و همچنين حق مضا جعت و مو ا قعت و غير ا ينها از حقوق مستحبه, و بر مر د ا ست كه لو ازمز ند گيزن از خد مت خا نه و طبخ و خر يد و لباس شو ئي و كنا سه و خيا طت و نحو ا ينها ر ا فر ا هم كند و حق ند ا ر د بزن د ر ا ينگو نه ا مو ر تحكم نما يد و حتي بچه د ا ري و شير د ا دن بچه ر ا حق ند ا ر د از ا و مطا لبه كند و زن ميتو ا ند بر اي آن مطا لبه ا جرت نما يد. ا گر چه برزن مستحب ا ست كه نسبت بكا ر هاي خو د و شو هرش از خا نه د ا ري و بچه د ا ري و شير د ا دن و نحو ا ينها خو د قيام كند. و ا ما حقوق مر د برزن ا هم آ نها ا طا عتزن از شو هر ا ست وزن حق ند ا ر د بد ون ا جازه شو هر از خا نه بير ون ر و د حتي خا نه پد ر و ما د ر, كه ا گر بد ون ا جازه از خا نه بير ون ر و د ملا ئكه آ سمان ا و ر ا لعنت ميكنند تا بر گر د د. و ا عما ل مستحبه ما نند نماز مستحبي و ر وزه مستحبي وز يا رت مستحبي و ا مثا ل ا ينها ر ا نيز با نهي ا و نمي تو ا ند بجا آ و ر د و نسبت بمقا ر بت و مو ا قعه هر مو قع كه شو هر بخو ا هد با يد تمكين شو د مگر ا ينكه عذ ر شر عي ما نند حيض و ا حر ام و ر وزه و ا جب و نحو ا ينها د ا شته با شد و جا يز نيست بد ون ا جازه شو هر د ر ا مو ا ل ا و تصرف نما يد و جا يز نيست بر اي غير شو هرز ينت كند و با نا محر مان تماس بگير د و با يد حفظ نا موس شو هر خو د ر ا بنما يد و غير ا ينها. و للر جا ل عليهن د ر جت يعني د ر عين حا ل كه حقوق هما نند بين ز نان و شو هر ان بر قر ا ر نمو د منز لت و مر تبت مر د ان ر ا بر آ نان نيز حفظ فر مو د, و حتي از ر سو ل ا كرم صلي ا لله عليه و آ له و سلم ر و ا يت شده كه فر مو د لو كنت آ مر ا ا حد ا يسجد لا حد لا مرت ا لمر ئت ان يسجد لز و جها و از حضرت با قر عليه ا لسلام ر و ا يت شده كه فر مو د جا ئت ا مره ا لي ر سو ل ا لله صلي ا لله عليه و آ له و سلم فقا لت يا ر سو ل ا لله ما حق ا لز وج علي ا لمر ئت فقا ل لها ان تطيعه و لا تعصيه و لا تتصدق بشيئي من بيته ا لا باذ نه و لا تصوم تطو عا ا لا باذ نه و لا تمنعه نفسها و ان كا نت علي ظهر قتب و لا تخرج من بيتها ا لا باذ نه فان خر جت بغير اذ نه لعنتها ملا ئكت ا لسماء و ملا ئكت ا لا رض و ملا ئكت ا لغضب و ملا ئكت ا لر حمت حتي تر جع ا لي بيتها فقا لت يا ر سو ل ا لله صلي ا لله عليه و آ له و سلم من ا عظم ا لناس حقا علي ا لر جل? قا ل و ا لد اه, قا لت فمن ا عظم ا لناس حقا علي ا لمر اه? قا لز و جها, قا لت ا فما لي عليه من ا لحق مثل ما له علي? قا ل لا و لا من كل ماه و ا حده و ا لله عز يز حكيم و خد ا و ند عز يز ا ست يعني غا لب و حكيم ا ست يعني ا حكام و تشر يعات ا و مو ا فق حكمت و صلاح فر د و ا جتماع ا ست.

/ 6486