سوره‌ بقره‌ ; آيه 249 - تفسیر اطیب البیان نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تفسیر اطیب البیان - نسخه متنی

سید عبد الحسین طیب اصفهانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

سوره‌ بقره‌ ; آيه 249

متن عربي

فلما فصل طالوت بالجنود قال ن الله مبتليكم بنهرٍ فمن شرب منه فليس مني ومن لم يطعمه فنه مني لا من اغترف غرفه بيده فشربوا منه لا قليلا منهم فلما جاوزه هو والذين امنوا معه قالوا لا طاقه لنا اليوم بجالوت وجنوده قال الذين يظنون انهم ملاقو الله كم من فئهٍ قليلهٍ غلبت فئه كثيره بذن الله والله مع الصابرين

ترجمه فارسي

و هنگامى كه طالوت (به فرماندهى لشكر بنى اسرائيل منصوب شد، و) سپاهيان را با خود بيرون برد، به آنها گفت: "خداوند، شما را به وسيله يك نهر آب، آزمايش مى‏كند; آنها (كه به هنگام تشنگى،) از آن بنوشند، از من نيستند; و آنها كه جز يك پيمانه با دست خود، بيشتر از آن نخورند، از من هستند" جز عده كمى، همگى از آن آب نوشيدند. سپس هنگامى كه او، و افرادى كه با او ايمان آورده بودند، (و از بوته آزمايش، سالم به‏در آمدند،) از آن نهر گذشتند، (از كمى نفرات خود، ناراحت شدند; و عده‏اى) گفتند: "امروز، ما توانايى مقابله با (×جالوت×) و سپاهيان او را نداريم." اما آنها كه مى‏دانستند خدا را ملاقات خواهند كرد (و به روز رستاخيز، ايمان داشتند) گفتند: "چه بسيار گروه‏هاى كوچكى كه به فرمان خدا، بر گروه‏هاى عظيمى پيروز شدند!" و خداوند، با صابران و استقامت‏كنندگان) است. (249)

ترجمه انگليسي / English Translation

When Talut set forth with the armies, he said: "God will test you at the stream: if any drinks of its water, He goes not with my army: Only those who taste not of it go with me: A mere sip out of the hand is excused." but they all drank of it, except a few. When they crossed the river,- He and the faithful ones with him,- they said: "This day We cannot cope with Goliath and his forces." but those who were convinced that they must meet God, said: "How oft, by God's will, Hath a small force vanquished a big one? God is with those who steadfastly persevere."

تفسير 1

(249)(فلما فصل طالوت بالجنود قال ان الله مبتليكم بنهر):(پس زماني كه طالوت سپاهيان را بيرون برد ،گفت : خدا شما را با نهري امتحان مي كند)(فصل )به معناي جدايي و مفارقت مكاني است ، (جند)به معناي مجتمع انبوهي است و اگرلشكر جند ناميده شده به جهت تراكم اشخاص و انبوهي آنهاست و جمع جنديعني (جنود) براي دلالت بر كثرت تعداد آنهاست و اين امتحان به جهت آزمايش قدرت جلوگيري و كنترل شهوات آنان بود تا معلوم شود چه كساني قدرت پايداري دارند و چه كساني عقبگرد مي كنند و در امتحان مردود مي شوند، (فمن شرب منه فليس مني ومن لم يطعمه فانه مني الا من اغترف غرفه بيده ):(و هركس از آن نهر بنوشد از من نيست و هر كس از آن ننوشد از من است ،مگر آنكس كه بامشت خود كفي بر دارد و لبي تر كند) و اين امتحان ثبات و پايداري آنها بود كه سه طائفه شدند،يك عده كه فراوان آب نوشيدند و از طالوت جدا شدند ،گروه دوم ، كه ننوشيدند و با طالوت همراه بودند و گروه سوم ،كه اندكي نوشيدند و نه از طالوت بودند ونه بيگانه ، بلكه با آزمايشي ديگر تكليفشان معلوم مي شود،(فشربوا منه الا قليلا منهم ):(پس به جز عده اندكي از آنان بقيه از نهرنوشيدند)لذا به اين وسيله يعني نوشيدن از آب نهر آنها مختلف شدند به سه گروه ،تازه شائبه سستي و نفاق هم بين گروهي كه ننوشيدند يا جرعه اي نوشيدندوجود داشت و با اين همه پيروزي و ياري از آن كساني شد كه ايمان آورده وصبر نمودند،(فلما جاوزه هو و الذين امنوا معه قالوا لا طاقه لنااليوم بجالوت وجنوده ):(و همين كه او با كساني كه ايمان داشتند از شهر بگذشت ، گفتند: امروزه ما را طاقت جالوت و سپاهيان وي نيست ) چون آنها از قدرت دشمنشان مرعوب و مرهوب گشته بودند و اينان همان گروه سوم بودند كه يك مشت آب برداشتند،(قال الذين يطنون انهم ملاقوا الله كم من فئه قليله غلبت فئه كثيره باذن الله و الله مع الصابرين ):(كساني كه يقين داشتند كه پرودگار را ملاقات مي كنند،گفتند: چه بسيار گروه اندك كه به خواست خدا برگروهي بسيار غلبه كرده اند وخدا باصابران است )(ظن )در اينجا يا به معناي يقين به ملاقات پروردگار است ويا كنايه از خشوع و خضوع آنهاست و در اينجا گروهي كه واقعا مؤمن هستندآشكار مي شوند كه همان گروه دوم هستند كه اصلا آب بر نداشتند ،آنها براي آنكه گروه ديگر را بهتر قانع كنند مصداق عملي براي اينها آوردند و از حوادثي كه در جاهاي ديگر اتفاق افتاده خبر دادند و گفتند: چه بسيار گروههاي اندك كه بر بسياران غالب شدند و(باذن الله )مي رساند كه ياري تنها از جانب خداست وهيچ ياوري جز او نيست و خداوند صابران را حمايت وپشتيباني مي كندوآنهاراخوار نمي نمايد وبر دشمنانشان غلبه مي بخشد، چون صبر كليد ياري خداست .

تفسير 2

پس هنگا ميكه طا لوت با لشگر يا نش حر كت نمو د ند طا لوت گفت خد ا و ند شما ر ا بنهري ا متحان كننده ا ست پس هر كه از آن نهر بيا شا مد از من نيست و هر كه از آن نخو ر د ا و از منست مگر كسيكه كفي از آب بيا شا مد پس از آن نهر جز ا ند كي همه آ شا ميد ند, و هنگا ميكه طا لوت و كسا نيكه ا يمان آ و ر ده بو د ند از آن نهر گذ شتند آ نها ئيكه مخا لفت نمو ده بو د ند گفتند ما ر ا ا مر وز طا قت جنگ با جا لوت و لشگر يا نش, نيست و آ نها كه يقين د ا شتند كه ملا قات كننده ثو اب ا لهي هستند گفتند چه بسيا ر لشگر كمي كه بر لشگر بسيا ري باذن خد ا فير وز شده ا ند و خد ا با صبر كنند گان ا ست . فلما فصل طا لوت با لجنو د فصل بمعناي قطع ا ست يعني و قتيكه طا لوت لشگر يا نش ر ا از لشگر گاه جد ا نمو د و بير ون آ و ر د و يا بمعني قطع طر يق و سير ا ست يعني و قتي طا لوت با لشگر يا نش قطع طر يق و طي مسا فت نمو د ند و ا ين بعد از آن بو د كه بني ا سر ا ئيل آ يات و نشا نه هاي حقا نيت سلطنت طا لوت ر ا مشا هده نمو ده و ا و ر ا بچا د شا هي پذ ير فته و بهمر اه ا و بر اي جنگ با عما لقه حر كت نمو د ند خد ا و ند ا متحان د يگري از آ نها نمو د. قا ل ان ا لله مبتليكم بنهر طا لوت گفت كه خد ا و ند شما ر ا بنهري ا متحان ميفر ما يد, ا بتلاء بمعني ا ختبا ر و ا متحان ا ست و نهر بمعني ر و د خا نه, و بعضي گفتند آن ر و د بين ا ر دن و فلسطين بو ده و بعضي گفتند ر و د فلسطين بو ده و لي د ر ا خبا ر تعيين نشده. فمن شرب منه فليس مني و آن ا متحان ا ين بو د كه هر كه از آن نهر بيا شا مد از من نيست يعني از يا ر ان و ا صحاب و ا قعي من نميبا شد و شرب از نهر مر ا د شرب از آب نهر ا ست ما نند فا سئل ا لقر يت يعني فا سئل ا هل ا لقر يه, و ما نند جري ا لميز اب يعني جري ماء ا لميز اب. و من لم يطعمه فا نه مني طعم ا طلاق بر خو ر دن و آ شا ميدن هر د و ميشو د و د ر ا ينجا مر ا د آ شا ميدن ا ست يعني هر كه از آب آن نهر نخو ر د از من ا ست يعني از يا ر ان خاص من ا ست و ا لبته مر ا د بيش از يك غر فه و كف د ست ا ستز ير ا يك غر فه ر ا ا ستثناء نمو ده چنا نچه ميفر ما يد: ا لا من ا غترف غر فت بيده ا غتر اف آب بمشت بر گر فتن با شد و غر فت يك مشت از آب ا ست و ا ين ا ستثناء از جمله قبل فمن شرب منه فليس مني ميبا شد يعني خو ر دن يك مشت از آب ما نعي ند ا ر د. فشر بو ا منه ا لا قليلا منهم يعني جز كمي از آ نهاز ا ئد بر يك مشت آب آ شا ميد ند كه طبق خبر مر وي از حضرت ر ضا ع عده آ نها ئي كه با طا لوت بو د ند شصت هز ا ر نفر بو د و د ر ا ين ا متحان بمقتضاي حد يث مر وي از حضرت صا دق ع همه مخا لفت نمو د ند جز عده كمي از آ نها كه سيصد و سيز ده نفر بعد د ا صحاب بد ر بو د ند. فلما جا وزه هو و ا لذ ين ا منو ا معه يعني و قتي طا لوت و مؤ منين با ا و از نهر عبو ر كر د ند بعضي گفتند مر ا د از ا لذ ين ا منو ا خصوص آن عده قليل يعني سيصد و سيز ده نفر ند كه ا طا عت نمو د ند و لي بقيه جزء مؤ منين نبو ده و از نهر عبو ر ننمو د ند و لي ا ين د ر ست نيست بلكه مر ا د از ا لذ ين ا منو ا همه آ نها ميبا شند و همه از نهر عبو ر نمو د ند لكن آ نها كه مخا لفت نمو د ند ا يما نشان با ند ازه ا يمان آن عده قليل نبو د و د ليل بر ا ينكه همه از نهر عبو ر نمو د ند علا وه بر حد يث مر وي از كا في از ا بي بصير از حضرت با قر ع جمله قا لو ا لا طا قت لنا ا ليوم بجا لوت و جنو ده ميبا شد كه مسلما ا ين گفتا ر همان كسا ني ا ست كه د ر شرب از نهر مخا لفت نمو ده و بيش از يك غر فه آ شا ميد ند گفتند ما ر ا طا قت جنگ با جا لوت و لشگر ا نبوه ا و نيست و جا لوت سلطان جا بري از عما لقه بو د كه مر د ان بني ا سر ا ئيل ر ا كشته وز نهاي آ نها ر ا ا سير و ا طفا ل آ نها ر ا د ستگير نمو ده بو د ند و ا ينان از ا و لا د عمليق از نو ا ده هاي سام پسر نوح بو د ند كه د ر ر ويز مين بسيا ر فسا د نمو د ند, و ا ينان از بقا ياي عا د قوم هو د بو ده و حضرت ا بر ا هيم نيز با آ نها جنگ نمو د و تاز مان د ا و د بو د ند. قا ل ا لذ ين يظنون ا نهم ملا قو ا ا لله مر ا د آن سيصد و سيز ده نفر ند كه د ر ا يمان ثا بت و ر ا سخ بو د ند و ظن د ر ا ينجا بمعني يقين ا ست چنا نچه د ر آ يات د يگري نيز با ين معني ا طلاق شده ما نند آ يه ا نا ظننا ان لن نعجز ا لله و آ يه فظنو ا ا نهم مو ا قعو ها و آ يه ا لذ ين يظنون ا نهم ملا قو ر بهم و ملا قات خد ا بمعني حضو ر د ر مو قف حساب و ملا قات ر حمت و ثو اب ا و ست آ نها ئيكه يقين د ا شتند ا ين مجا هده د ر ر اه حق ا ست و بفتح و پير وزي خا تمه مييا بد و ا گر بشها دت و كشته شدن د ر ر اه خد ا هم نا ئل شو ند مشمو ل فيو ضات و مثو بات خد ا د ر مو قف حساب و قيا مت خو ا هند گر د يد. كم من فئت قليلت غلبت فئت كثيره باذن ا لله چه بسيا ر لشگر هاي ا ندك كه بر لشگر هاي ا نبوه بمشيت حق غا لب شده ا ند يعني ما هم كه ا ند كيم بمشيت حق بر لشگر جا لوت كه ا نبو هند فير وز خو ا هيم شد. و ا لله مع ا لصا بر ين و خد ا و ند كسا ني ر ا كه د ر ر اه ا و ا ستقا مت و ثبات بو رز ند يا ري خو ا هد فر مو د.

/ 6486