پيام جاويدان؛ ش:3- سال اول - تابستان 1383 علي غضنفري آنچه در پيش روي داريد، بررسي نقش اصحاب به عنوان اولين طبقه تفسيري در تفسير قرآن کريم است. در اين مقاله به طور موجز سعي شده است ضمن استناد به آيات قرآن براي جواز تفسير کلام وحياني، از پنج تن از اصحاب پيامبر(ص) ذکري به ميان آيد و عمده مستندات آنان در تفسير مطرح گردد. بخش عمده اي از اين مقاله را تعريف اصحاب و شأن آنان به خود اختصاص داده است. در اين قسمت، اصحاب در لغت و اصطلاح تعريف شده و ويژگيهاي تفسيري آنان ذکر شده است. تعريف اصحاب از زبان انديشمندان اهل سنت و معيار صحابي شدن در لابه لاي کتب مختلف آنان بحث بعد را شکل مي دهد. عدالت اصحاب که از مباحث مهم در علم حديث و علوم مربوط به آن شمرده مي شود، با دقت مورد ارزيابي قرار گرفته و ديدگاه متفکران شيعي و سنّي طرح و دلائل آنان به دور از تعصب و تنها با استفاده از مدارک مورد قبول طرفين جرح و تعديل گشته و در نهايت اين نتيجه اخذ شده است که اصحاب به خاطر صحابي بودنشان مورد اکرامند ولي اعمال و رفتار و نيز اقوالشان بايد چون ساير انسانها در بوته نقد و بررسي قرار گيرد. اخبار و احاديث و آثار منقوله از آنان نيز اگر منتسب به معصوم و شخص پيامبر (ص) باشد، لازم است مورد بررسي قرار گيرد، ولي اگر اين منقولات از خود صحابه نقل شود و يا از آن رأي معصوم کشف نگردد، تفسير لغات به ميزان قول لغوي از اعتبار برخوردار بوده و بقيه آراء آنها حجيّت شرعيه ندارد.
لطفا منتظر باشید ...
