زيد کاتب وحي بود. او بعد از جنگ يمامه و قتل برخي از حافظان قرآن، به دستور ابوبکر و عمر به جمع آوري قرآن پرداخت. ابن عباس به خانه او رفت و آمد داشت و مي گفت: به نزد علم بايد رفت چرا که علم نزد کسي نمي آيد. و برخي او را از جمله مهاجمان به خانه حضرت زهرا (س) براي اخذ بيعت از علي (ع) مي دانند. وي در سال 45 هجري از دنيا رفت.
5- جابر بن عبدالله انصاري
جابر شخصيت بزرگ اسلامي و از اجلا اصحاب است. او هيجده غزوه را شرکت داشته و در جنگ صفين نيز حاضر بوده است. پيامبر خدا (ص) وعده درک امام باقر (ع) را به او داده بودند و فرمودند: سلام مرا به او برسان، جابر بعد از ارتحال پيامبر به تفسير قرآن مشغول بود و در سال 74 هجري در سن 94 سالگي از دنيا رفت.(21)
ويژگيهاي تفسير اصحاب
اصحاب پيامبر (ص) به واسطه نزديکي آنها به نزول قرآن و نيز محدود بودن به دايره فعاليتشان به حجاز و عدم ارتباط با تمدنهاي ديگر و همچنين آشکار نشدن اختلافهاي مذهبي، مشکلات کمتري در تفسير قرآن داشتند و به همين علل تفاسير آنان محدود بوده و خاص توصيف برخي واژه ها و يا تفسير محدود بعضي از آيات مي شد. اخبار و احاديث پيامبر (ص) از جمله مستندات اصلي اصحاب شمرده مي شود. آنان آنچه را که از پيامبر شنيده بودند به شکل روايت مستند نقل مي کردند. از ديگر خصوصيات تفسيري اصحاب اين است که تفسير قرآن به قرآن که از عهد پيامبر (ص) آغاز شده بود، در عصر صحابه رواج داشت و آنان گاهي در تفسير آيه اي به آيات ديگر رجوع مي کردند، گاهي نيز در تبين لغات قرآن به اشعار شعراء جاهلي مراجعه مي نمودند و شيوه استعمال الفاظ را در آن اشعار جست و جو مي کردند.