عدالت صحابه - اصحاب و تفسیر قرآن نسخه متنی

البته شکي نيست که تمام افراد امت اسلامي در زمان حيات رسول الله (ص) صحابه لغوي محسوب مي شوند، اما آيا اصحاب اصطلاحي چنانچه ديديم بر همه آنها صدق مي کند؟

طبعاً اگر مراد از اصحاب کسي باشد که معاصر حضرت بوده و يا حضرت را ولو به يک نگاه ديده باشد، همه امت اسلامي اصحاب شمرده مي شوند و با توجه به اينکه هيچکدام از افراد امت اسلام نسبت به ديگري برتري ندارد، صحابي بودن آنان نيز موجب برتري شمرده نمي شود. ولي اگر ما براي اصحاب امتيازي قائل شويم بايد در پي تعريفي مناسب با آنچه مي خواهيم باشيم و بگوئيم: صحابي کسي است که پيامبر (ص) را درک کرده و هم رأي و هم عقيده با آن حضرت باشد. اين تعريف حداقل تعريف از صحابه است تا جمع بيشتري از امت اسلامي عصر حيات رسول الله (ص) را دربرگيرد.

عدالت صحابه

آمدي در کتاب الاحکام مي گويد: تحقق عدالت مبتني بر سه پايه است:

1- پرهيز از گناهان کبيره مثل شرک، قتل مؤمن، قذف محصنه، زنا، فرار از جنگ، شرب خمر و...

2- پرهيز از بعضي از گناهان صغيره.

3- پرهيز از بعضي مباحاث که خلاف شأن و آداب اجتماعي است (38)

حافظ ابن حجر عسقلاني در شرح نخبةالفکر مي گويد: مراد از عادل شخصي است که داراي استعدادي چنان باشد که وي را بر ملازمت تقوي و مروت وا دارد، و مراد از تقوي پرهيز کردن از کارهاي بد از قبيل شرک و فسق و بدعت است. مختار در کتاب الشهادة عدالت را چنين تفسير کرده است: آن شخص عادل است که از وي گناه صغيره بدون اصرار سرزده مي شود به شرطي که از تمام گناهان کبيره مجتنب و برحذر باشد و اعمال نيک وي از صغائر بيشتر باشد، معني عدالت همين است و هر گاه شخصي مرتکب کبيره شود عدالت از او ساقط خواهد شد.