يكي ديگر از موضوعاتي كه خداوند به آن در آيات قرآن قسم مطرح نموده، جان شريف پيامبر(ص) است كه فقط در يك آيه به طور صريح مطرح شده است:«لعمرك انهم لفي سكرتهم يعمهون؛ به جان تو سوگند، كه آنان در مستي خود سرگردان بودند» (حجر/72). خداوند با سوگند به جان پيامبرش، عظمت و محبوبيت حضرت را در پيشگاه ذات اقدس الهي نشان مي‌دهد و به مخاطبان قرآن، به خصوص اعراب زمان نزول قرآن، عظمت ، شأن و مرتبه حضرت را مي‌شناساند. «ابن مروية » از «ابن عباس» نقل كرده است كه «خداوند نيافريده و به وجود نياورده كسي را كه نزد او گرامي‌تر از محمد(ص) باشد و نشنيدم كه خداوند به زندگي كسي واحدي جز او سوگند ياد كند [9] ».
ج) سوگند به مخلوقات
اشيا و پيده‌هاي مادي و محسوس، موضوع ديگري است كه به عنوان « مقسم به » در آيات قرآن مطرح شده است . گستردگي و تعداد اين امور در عبارات گوناگون، بيانگر عظمت و اهميت آنان در پيشگاه خداوند است. درباره چرايي سوگند به اين پديده‌هاي مادي و محسوس چنين ميتوان گفت كه : در حقيقت سوگند به «رب» است و مضاف در اين موارد محذوف است؛ مثلاً براي شمس ميتوان در نظر گرفت، «رب الشمس» ، يا « رب الارض »، ... البته خالي از اين دليل نيست كه مردم از اين رهگذر به عظمت و قدرت خالق واقف گردند. خداوند متعال از اين شيوه بياني با لطافت و ظرافت خاصي استفاده كرده است.در حقيقت در اين گونه شيوه بياني سوگندهاي قرآني از جنبه‌هاي اعجاز قرآن ميباشد. چنانچه آورديم ، در قرآن كريم،خداوند به قسم به ذات و صفاتش و جان شريف پيامبرش و پديده‌ها و مخلوقات باعظمتش، موضوعات متعددي را مورد تأكيد قرار داده است كه عبارتند از :
1 توحيد
در سوره صافات خداوند با قسم به ملائكه ، وحدانيت و يكتايي خويش را به اثبات رسانده است: «والصافات صفاً ... ان الهكم لواحد؛ سوگند به صف بستگان كه صفي باشكوه بسته‌اند... قطعاً معبود شما يگانه است»(صافات /5ـ1). ابن جوزي نيز معتقد است ،خداوند در اين آيات توحيد،ربوبيت و الوهيت خويش تأكيد داشته است [10] .
لطفا منتظر باشید ...
