1-2- تفسير متن به متن (عرضه متون حديثي به متون قرآني)
قرآن کريم در نظر علامه طباطبايي کتابي است همگاني و هميشگي و همگان را مورد خطاب قرار داده و به مقاصد خود ارشاد و هدايت ميکند و نيز با همه در مقام "تحدي "[9] و احتجاج بر ميآيد و خود را نور و روشن کننده و بيان کننده همه چيز معرفي ميکند. بنابراين نبايد در روشن شدن خود نيازمند به غير خود باشد و در مقام احتياج به اينکه کلام بشر نيست ميگويد: قرآن کلام هماهنگ و همسويي است که هيچگونه اختلاف و ناسازگاري در آن نيست و هرگونه اختلاف و ناهماهنگي که به نظر ميرسد بواسطه تدبر در خود قرآن حل ميشود. اين مفسر عاليقدر در تبيين اين موضوع آورده است: "اگر مخالفي مورد اختلافي پيدا کند که از راه دلالت لفظي خود قرآن حل نشود و از هر راه ديگري غير لفظ حل شود مانند اينکه ارجاع به پيغمبر اکرم (ص) شود و وي بدون شاهدي از لفظ قرآن بفرمايد. مراد آيه چنين و چنان است البته مخالفي که معتقد به عصمت و صدق آن حضرت نيست اقناع نخواهد شد و به عبارت ديگر بيان و رفع اختلاف پيغمبر اکرم (ص) مثلاً بدون شاهد لفظي از قرآن تنها به درد کسي ميخورد که به نبوت و عصمت آن حضرت ايمان داشته باشد و روي سخن و طرف احتجاج در آيه افلا يتدبرون القرآن و لوكان من عند غيرالله لوجدوا فيه اختلافاَ كثيراَ (نسا82) با مخالفين دعوت و كساني است كه ايمان به نبوت و عصمت آن حضرت ندارند و قول خود آن حضرت بيشاهد قرآني مسلم آنان نميباشد و از طرف ديگر خود قرآن به بيان و تفسير پيغمبر اكرم (ص) و پيغمبر اكرم (ص) به بيان و تفسير اهل بيت خود حجيت ميدهد. نتيجه اين دو مقدمه اين است كه در قرآن مجيد برخي از آيات به برخي ديگر تفسير ميشود و موقعيت پيغمبر اكرم (ص) و اهل بيت او در برابر قرآن موقعيت معملين معصومي ميباشد كه در تعليم خود هرگز خطا نكنند و قهراَ تفسيري كه آنان كنند با تفسيري كه واقعاً از انضمام آيات به همديگر به دست ميآيد مخالف نخواهد بود.»[10] در ديدگاه علامه طباطبايي قرآن كتابي كامل است و در دلالت خود مستقل به حساب ميآيد. قرآن از سنخ كلام است و مانند ساير كلامهاي معمولي از معناي مراد خود كشف ميكند و هرگز در دلالت خود گنگ نيست. موضوع تحدي قرآن به خوبي روشن ميسازد كه خداوند همه انسانها را به مبارزهطلبي برآوردن كتابي فراخوانده كه قابل تفهيم و تفهم است. همچنين تمام آياتي كه انسانها را به تدبر و تأمل در قرآن فراميخواند، بر اين نكته تاكيد ميورزد كه آيات قرآن در معاني خود ظهور دارند وگرنه تدبر و تفكر در آنها لغو و بياثر خواهد بود.