علم و حکمت در قرآن و حدیث جلد 1

444 . امام صادق عليه‏السلام ـ در نقل مناظره‏اش با پزشك هندى ـ : به من گفت : به چه چيز در شناخت پروردگارت كه قدرت و ربوبيّت او را توصيف مى‏كنى احتجاج مى‏كنى ، در حالى كه دل همه اشيا را با حواس پنجگانه كه برايت گفتم درك مى‏كند؟ گفتم : با خردى كه در دلم جاى دارد و دليلى كه در شناخت او بدان احتجاج مى‏كنم؛ . . . ولى اگر بر نادانى پافشارى كنى و بپندارى كه اشيا تنها از راه حواس درك مى‏شوند ، پس به تو مى‏گويم كه حواس هيچ دلالتى بر اشيا ندارند و شناخت جز با دل نيست؛ زيرا دل راهنما و شناسنده اشيا به حواس است . اشيايى كه تو ادعا مى‏كنى ، دل جز به وسيله حواس آنها را نمى‏شناسد .

445 . امام رضا عليه‏السلام : هر چه را حواس براى تو مى‏يابند ، معنايى درك شده براى حواس است و هر حسّى بر آنچه خداى عز و جل براى ادراكش قرار داده ، دلالت مى‏كند . و فهم همه اينها با دل است .