پيوستگي ابلاغ - عوامل شایستگی در تبلیغ نسخه متنی

پيوستگي ابلاغ

محتواي تبليغ بايد هم‏آهنگ باشد و از آغاز تا نهايت و در تمامي جلسات يكديگر را نقض نكند و داراي انسجام كامل باشد، چنانكه خداوند قرآن را اين چنين وصف مي‏فرمايد:

يُنْطقِ بعَضْهُ ببعضْ و يَشْهَدُ بعضُهُ عَلي بَعْضٍ... 14

و همچنين مي‏فرمايد:

... انّ‏الكتابَ يصدّقُ بعضُهُ بَعْضا.»15

نقش «بيم» و «اميد» در تبليغ

همه پيامبران الهي دعوت خود را با «بشارت» و «انذار» شروع كرده‏اند اين دو عامل در پيشبرد تبليغ آنان نقش مهمي را ايفا كرده است. آيات زيادي از قرآن حاكي از بيم و اميد است. سنّت الهي بر اين بوده كه پيامبران تبليغ خود را با بشارت و انذار همراه سازند. در قرآن مي‏فرمايد:

«وَ ما نُرسِلُ‏المرسَلينَ اِلاّ مُبَشِّرينَ وَ مُنْذِرينَ.»16

همه‏سو نگري در تبليغ

مبلِّغ بايد به همه اموري كه در تربيت و تعالي مردم نقش دارد توجه كند. و به برخي از مواد بسنده نكند و كمال دين را كه در جامعيّت دين است به خوبي به مردم بشناساند، و از تك بُعدي شدن پرهيز كند.

رعايت شرايط زماني و مكاني

رعايت اين نكته آن‏قدر مهم است كه گاه موجب تغيير موضع‏گيري مي‏شود براي روشن‏تر شدن موضوع نمونه‏اي تاريخي را مي‏آوريم:

جعفربن ابيطالب سخن‏گو و مبلِّغ مسلمان مهاجر به حبشه بود، هنگامي كه نمايندگان قريش به نجاشي گفتند:

اينان درباره حضرت عيسي عقيده عجيبي دارند.

مشركان از اين‏طريق مي‏خواستند نجاشي را وادار كنند كه مسلمانان مهاجر را تحويل آنان دهد.

نجاشي مسلمانان مهاجر را احضار كرد و درباره حضرت عيسي از آنان سئوال كرد -دراين‏جا اگر مسلمان غير هوشمندي مي‏خواست پاسخ بدهد، ممكن بود، نمايندگان سياسي قريش به اهداف خود برسند زيرا مي‏توانست بگويد: «پيامبري بوده كه با آمدن پيامبر ما شريعتش نسخ شده و بقاء بر آن دين از نظر ما كفر است و...- خوشبختانه جعفربن ابيطالب به درستي بر حساسيت، موقعيّت و شرايط خاص زماني و مكاني وقوف دارد، لذا چنين پاسخ مي‏دهد.