2ـ دلايل ولايت فقيه - فقاهت و حکومت نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

فقاهت و حکومت - نسخه متنی

علی ربانی گلپایگانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

ندارند و نظاير آن را شامل مي‌شود، اينها يک رشته امور محدود و مخصوص است

ولي ديدگاه ديگر اين است که مصاديق امور حسبيه منحصر در مسايل محدودي نظير آنچه بيان گرديد نيست، بلکه برقراري و حفظ امنيت اجتماعي ، دفاع از جان ، ناموس و اموال مسلمانان ، از برجسته‌ترين مصايق امور حسبيه است ، و روشن است که فقيه عادل و کاردان از ساير افراد در انجام چنين مسئوليتهاي بزرگي شايسته‌تر است ،و نيز روشن است که انجام اين امور بدون داشتن قدرت حکومت و اهرمهاي حکومت امکان پذير نيستمرحوم آية ا نائيني پس از آنکه اصل ولايت فقيه در امور حسبيه را از مسايل مورد اتفاق علماي شيعه دانسته مي‌افزايد «چون عدم رضايت شارع مقدس به اختلال نظام و ذهاب بيض اسلام ، بلکه اهميت وظايف راجعه به حفظ و نظم ممالک اسلاميه از تمام امور حسبيه اوضح قطعيات است ، ثبوت نيابت فقهاء و نواب عام عصر غيبت در اقامه وظايف مذکوره از قطعيات مذهب خواهد بود »

مرحوم آية ا نراقي در بيان وظايف فقهاء در عصر غيبت چنين گفته است

«فقهاي عادل در عصر غيبت در دو حوزه مسئوليت دارند

الف هم آنچه از مسؤوليتهاي پيامبر و امام معصوم در مسئله حکومت و پاسداري از اسلام به شمار مي‌رود ، فقيه عادل نيز آن مسؤوليتها را بر دوش دارد، مگر آنچه با نص يا اجماع و مانند آن مستثني شده باشد

ب همه کارهايي که در زمينه امور ديني و دنيوي از مؤمنان خواسته شده است ، ولي انجام آنها وظيفه فرد يا گروه معيني نيست انجام چنين کارهايي وظيفه فقيه بوده و حق تصرف در آن مختص به وي مي‌باشد »

مرحوم محقق کرکي ـ به نقل صاحب جواهر اعتقاد به ولايت فقيه را مورد اتفاق علماي اماميه دانسته و چنين گفته است «اصحاب ما اتفاق نظر دارند در اين که فقيه عادل ، امين و واجد شرايط فتوي که به او مجتهد در احکام شرعيه مي‌گويند در عصر غيبت از طرف ائم طاهرين ع در اموري که نيابت پذير است، نيابت دارد»

مرحوم صاحب جواهر ، پس از نقل کلام مزبور از محقق کرکي ، و مطالب ديگر مي‌گويد« اگر عموم ولايت فقيه پذيرفته نشود بسياري از امور مربوط به شيعه معطل خواهد ماند» آنگاه مي‌افزايد

«وسوسه‌ها ترديدهاي برخي در اين باره شگفت آور است ، چنين افرادي گويا طعم فقه را نچشيده و از آهنگ کلام و امور سخن ائم معصومين آگاه نبوده و مفاد جمله‌ «اني جعلته عليکم حاکما و قاضيا و حجة و خليفة» و مانند آن را درک ننموده‌اند که به روشني دلالت بر اين دارد که نظم امور مربوط به زندگي شيعيان به آنان سپرده شده است مگر مسايلي از قبيل جهاد ابتدايي که از ويژگيهاي دولت کريم ولي عصر عج مي‌باشد»

سخن را در اين بخش با نقل کلام مرحوم امام خميني پايان مي‌دهيم که فرموده‌اند «فقيه عادل هم مسؤوليتها و اختيارات پيامبر ص و ائم طاهرين ع را که مربوط به حکومت و سياست مي‌باشد واجد است ، و در اين جهت فرقي ميان فقيه عادل و پيامبر و امام معصوم نيست ، زيرا والي و رهبر جامعه هر کس که باشد، مجري احکام شريعت و بر پا دارند حدود الهي است ، مالياتهاي شرعي را دريافت نموده و در راه مصلحت مسلمانان مصرف مي‌کنند »

2ـ دلايل ولايت فقيه

1/2 ـ از بحثهاي گذشته روشن شد که ولايت فقيه در طول ولايت امام معصوم ع است ، فقيه عادل و پرهيزگار و بر خوردار از توان مديريت سياسي جامعه از طرف امام معصوم نيابت دارد که در عصر غيبت رهبري جامعه اسلامي را بر عهده بگيرد و جهت تشکيل حکومت اسلامي اقدام و قيام نمايد ، همان گونه که اين مسؤوليت در عصر حضور بر دوش ائمه اهل بيت عليه السلام بود، و در دوران نبوت ، پيامبران الهي عهده‌دار اين رسالت الهي بودند

البته از آنجا که تأسيس حکومت بدون حمايت و بيعت مردم امکان پذير نيست ، به خاطر فراهم نبودن اين شرط ، پديده حکومت ديني در عصر همه پيامبران يا امامان تحقق نيافته است ، و نيز به دليل اين که فلسفه حکومت ديني و بر حق اعلاي کلمة الله است هر گاه

/ 23