نكته: محرم شدن پيامبر اكرم (صلّي الله عليه وآله وسلّم) به حج تمتع در حجة الوداع - تفسیر آیات حج، سوره بقره، آیه 196 (5) نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تفسیر آیات حج، سوره بقره، آیه 196 (5) - نسخه متنی

عبدالله جوادی آملی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

نكته: محرم شدن پيامبر اكرم (صلّي الله عليه وآله وسلّم) به حج تمتع در حجة الوداع

پرسش: ...

پاسخ: نه ايشان دارند به اينكه حضرت حج تمتع انجام داد؛ چون روايت هم دارند كه حضرت حج تمتع انجام داد. همين بحث روايي كه شما ملاحظه مي‌فرماييد دارد كه حضرت حج تمتع انجام داد16. اين‌چنين نيست كه آن قرانش حج تمتع باشد؛ چه اينكه بعضي از زعماي فقاهت اهل سنت پنداشتند17. به آن هم حالا مي‌رسيم.

عدم نسخ آيه تمتع در قرآن

باز در الدرّ منثور از بخاري و مسلم نقل كردند كه آيه تمتع در قرآن نازل شد و صحابه هم گفتند ما با رسول خدا انجام داديم و آيه ديگري نيامد كه او را نسخ بكند «و لم ينزل آية تنسخ آية متعة الحج و لم ينه عنها حتي مات قال رجل برأيه ما شاء»18؛ نه آيه ديگر آمد كه آيه تمتع را نسخ بكند و نه رسول خدا (صلّي الله عليه و آله و سلّم) هم مطلبي خلاف آنچه را كه انجام داد فرمود؛ پس نه سنت است و نه قرآن بر خلاف آيه تمتع. يكي از مردمي كه در صدر اسلام زندگي مي‌كردند به رأي خود حرفي زده كه آنها هم نتوانستند تصريح كنند چه كسي بود.

ـ ب. سنّت

باز در صحيح مسلم و مسند احمد و سنن نسايي اينها نقل كردند كه مطرف بيمار شد به عمران بن حصين پيام داد كه بيا من كاري دارم وقتي آمد گفت: «اني كنت محدثك باحاديث لعلّ الله أن ينفعك بها بعدي، فإن عشتُ فاكتم عنّي و ان متُّ فحدّث بها إن شئت إنه قد سلّم عليّ»؛ مطرف به ابن حصين گفت: من تو را به احاديثي آگاه مي‌كنم كه اميدوارم به حال تو نافع باشد، تا زنده‌ام براي كسي نقل نكن [و] بعد از مرگ مجازي نقل كند و آن اين است كه بدان كه رسول خدا بين حج و عمره جمع كرده است «و اعلم أنّ نبي الله (صلّي الله عليه و آله و سلّم) قد جمع بين حجّ و عمرة» يعني خود حضرت حج تمتع انجام داد «ثم لم ينزل فيها كتاب الله و لم ينه عنها نبي الله»؛ نه آيه‌اي بر خلاف دستور تمتع نازل شد نه سنتي از رسول خدا بر اين نازل شد كه ما بگوييم اين مخصوص حضرت بود يا مخصوص همان سال بود. «قال رجل فيها برأيه ما شاء»19؛ يك كسي به رأي خود حرف زد و جلوي حج تمتع را گرفت. خب، البته اسم برد كه چه كسي بود وگرنه صرف اينكه «قال فيها رجل برأيه ما شاء» كه اين همه تقيه نداشت.

باز سنن الترمذي و ديگر كتابها از فرزند عمر نقل كردند كه متعة الحج چطور است؛ حلال است يا حرام؟ عبد الله بن عمر گفت «هي حلال» سائل گفت «إنّ أباك قد نهي عنها»؛ پدرت جلوي متعه حج را گرفت. فقال «أرأيت إن كان أبي نهي عنها و صنعها رسول الله(صلّي الله عليه و آله و سلّم) أأمر أبي تتبع أم أمر رسول الله(صلّي الله عليه و آله و سلّم)»؛ عبد الله بن عمر به اين سائل گفت كه اگر پيامبر كاري كرد و پدرم كاري كرد، آيا تو تابع دستور پيامبري يا دستور پدرم؟ «فقال الرجل: بل أمر رسول الله(صلّي الله عليه و آله و سلّم)»؛ متبع اوست «فقال: لقد صنعها رسول الله»20؛ اگر تابع سنت پيامبري پيامبر حج تمتع انجام داد. خب، اين نه تنها در روايات ماست كه رسول خدا حج تمتع انجام داد، در روايات آنها هم هست كه رسول الله حج تمتع انجام داد. باز مشابه اين در سنن ترمذي و سنن نسائي و سنن بيهقي و موطأمالك و كتاب الأم شافعي اينها هست.

/ 13