بیشترلیست موضوعات دوستي اجتماعي بودن انسان اهميّت انتخاب دوست و نقش آن در سرنوشت انسان امير مؤمنان(ع) و معيارهاي روابط اجتماعي رازهاي پيدايش و بقاي دوست آفات دوستي صفات دوستان شايسته و ناشايسته أ. صفات دوستان شايسته ب. صفات دوستان ناشايسته حقوق دوستي أ. مواسات ب. هديه دادن ج. وفاداري د. گذشت و. به زحمت نينداختن دوست سخن پاياني فهرست منابع و مأخذ توضیحاتافزودن یادداشت جدید
ايجادزحمت و مشقت براي ديگران از صفات انسان‌هاي حقير و كم‌ظرفيت است.توقعات بيش از حدّ و تكلّف‌آميز سبب كاهش درجة دوستي و گسيختن‌تدريجي رشته‌هاي مودّت مي‌شود. علي(ع) مي‌فرمايد:بدترين دوست كسي است كه براي او به رنج و زحمت افتي.به هر حال كم‌توقعي و نيز به زحمت نينداختن دوستان يكي از حقوقدوستي است كه بايد هميشه، به ويژه در آمد و شدها و ديد و بازديدها، بدان‌توجّه كرد. دوستان بايد در آمد و شدها خودماني و بي‌تعارف باشند، به آنچه‌هست قناعت كنند.توقّعات نا به جاي سبب مي‌شود صاحب خانه، براي جلب رضايت ميهمان،به زحمت افتد و دوستي‌ها و ديد و بازديدها كاهش يابد. مردي امام علي(ع) رابه خانه دعوت كرد. حضرت فرمود:به سه شرط مي‌آيم.مرد پرسيد: آن شرط‌ها چيست؟ امام پاسخ داد: يكي اين كه از بيرون خانه‌چيزي برايم تهيه نكني؛ دوم اين كه آنچه را در خانه داري پنهان و ذخيره‌نسازي و هر چه داري بياوري؛ سوم آن كه به خانواده‌ات ستم و فشار روانداري. مرد پذيرفت و حضرت دعوتش را قبول كرد.حقوق دوستان بدين اندك محدود نيست. در نگاه امام علي(ع) وظايف‌انسان در برابر دوست بسيار است و با تغيير موقعيت‌ها دگرگون مي‌شود. آن‌حضرت به فرزندش امام حسن مجتبي(ع) چنين نوشته است:چون برادرت از تو جدا گردد، تو پيوند دوستي را برقرار كن. اگر روي‌برگرداند، تو مهرباني كن؛ و چون بُخل ورزد، تو بخشنده باش. هنگامي‌كه دوري مي‌گزيند، تو نزديك شو؛ و چون سخت مي‌گيرد، تو آسان‌گير؛ و به هنگام گناهش عذر او بپذير، چنان كه گويا بندة اويي و اوصاحب نعمت تو است.مبادا دستورهاي ياد شده را با غير دوستانت انجام دهي يا باانسان‌هايي كه سزاوار آن نيستند، به جا آوري. دشمن دوست خود رادوست مگير تا با دوست دشمني نكني. در پند دادن دوست بكوش،خوب باشد يا بد؛ و خشم را فرو خور كه من جرعه‌اي شيرين‌تر از آن‌ننوشيدم و پاياني گواراتر از آن نديده‌ام.با آن كس كه با تو درشتي كرده، نرم باش كه اميد است به زودي دربرابر تو نرم شود؛ با دشمن خود با بخشش رفتار كن؛ زيرا سرانجام‌شيرين دو پيروزي است. (انتقام گرفتن يا بخشيدن) اگر خواستي ازبرادرت جدا شوي، جايي براي دوستي باقي گذار؛ و هرگز حق‌برادرت را به اعتماد دوستي كه با او داري ضايع نكن؛ زيرا آن كس كه‌حقّش را ضايع مي‌كني با تو برادر نخواهد بود؛ و افراد خانواده‌ات‌بدبخت‌ترين مردم نسبت به تو نباشند؛ و به كسي كه به تو علاقه‌اي‌ندارد دل مبند. مبادا برادرت براي قطع پيوند دوستي دليلي محكم‌تراز برقراري پيوند با تو داشته باشد و يا در بدي كردن بهانه‌اي قوي‌تر ازنيكي كردن به تو بياورد. ستمكاري كسي كه بر تو ستم مي‌كند درديده‌ات بزرگ جلوه نكند، چه او به زيان خود و سود تو كوشش دارد؛و سزاي آن كس كه تو را شاد مي‌كند بدي كردن نيست.
لطفا منتظر باشید ...
