جوانان و بينش‌هاي ناب نسخه متنی

1- سپيده سخن

«... وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها»[2]

انسان گوهري گرانبها در گنجينه آفرينش است كه در دو جلوه «جسم» و «جان» نگريسته مي‎شود. جسم او ارزشي آن چنان دارد كه بهشت بهاي واقعي آن است[3] و روح و جان او عظمتي برتر از بهشت داشته، جنة اللقا يا «روضه رضوان و ديدار الهي» سراي آن مي‎شود تا در جوار خداوند مقتدر آرام و قرار يابد.[4] آسايش جسم، گامي در مسير آرامش جان دانسته مي‎شود و غبار روبي از ضريح نفس و روح و پالايش آن از هر بدي و پليدي، وظيفه نخستين و آرمان اصلي آفرينش انسان بيان شده است. از اين رو سعادت حقيقي كه گمشده تمامي انسان‎هاست، چيزي جز «پاكسازي نفس از غبار هواها و هوسها» نخواهد بود؛ كيمياي گرانبهايي كه خداوند اين گونه بدان اشاره مي‎كند كه:

«قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها[5]»؛ همانا رستگار شد كسي كه نفس خود را پاك ساخت و يا «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى[6]»؛ به درستي كه سعادتمند گرديد آنكه به پالايش نفس خويش از هر آلايشي پرداخت.

افزون بر سخنان هدايت آفرين پروردگار، سفارش‎هاي روشنگر معصومان ـ عليهم السّلام ـ نيز، نشان از اهميت چشمگير و حيات بخش «مراقبت از نفس» داشته و همه ما را به اين مهم فرا مي‎خواند.

رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ برومندي و نيرومندي نفس را در تمامي دوره‎ها - حتي كهنسالي - خاطر نشان كرده و سربلندان عرصه كار و پيكار با شيطان دروني را، سرافرازان عرصه‎هاي امتحان دل و ديده با تقواي الهي دانسته است[7] چنان كه امام علي ـ عليه السّلام ـ نيز دلدادگي به هواها و پيروي از هوس‎ها را زمينه‎ساز پرتگاه ابدي انسان دانسته كه يك سو در دنيا و سويي ديگر در آخرت داشته و هيچ محدوديت زماني در بر نخواهد داشت.[8]

[1] . ترجمة منظوم قرآن مجيد، ص 595.

[2] . والشمس / 7 تا 10.

[3] . كافي، ج 1. ص 19، ج 12

(امام كاظم ـ عليه السّلام ـ: همانا بدن‎هاي شما جوانان بهشت ارزش دارد، آن را به غير فردوس الهي نفروشيد).

[4] . تعليقة داماد بر اصول كافي، ص 38.

[5] . والشمس / 9.

[6] . اعلي / 14.

[7] . كنز العمال، ح 5671.

[8] . غررالحكم و درر الكلم.