جوانان و بينش‌هاي ناب نسخه متنی

7- ارزش اشك

ره آورد بحث‎هاي گذشته، ارمغان روشنگري در مروري دوباره بر فرازهايي از سخنان معصومان ـ عليهم السّلام ـ خواهد بود. سخناني كه بنيان باورهاي ما را نسبت به محافل سوگواري و فلسفة اشك و عزاداري استحكامي بيشتر مي‎بخشد و نگاه‎مان را به اين لطف خداوندي، زيباتر و دل‎رباتر مي‎سازد. با چنين نگرشي، فلسفة سخن حضرت مهدي ـ عليه السّلام ـ را به خوبي حس مي‎كنيم كه فرمود:

«اي جد عزيز! در مصايب و بلاهايي كه بر تو فرود آمد، هر صبح و شام، سرشك غم و اشك اندوه از ديدگان خود جاري مي‎سازم و چون اشكم تمام شد، براي تو خون گريه مي‎كنم».[2]

و يا امام صادق ـ عليه السّلام ـ دربارة ارزش اشك فرمود:

«امام حسين ـ عليه السّلام ـ گرية هر مؤمن است، قطره‎اي اشك - سازنده، هدفمند و هم سو با امام ـ عليه السّلام ـ باعث آمرزش گناهان مي‎شود، گر چه اين قطره به مقدار بال مگس - كم وزن و كوچك باشد - و گناهان او چونان كف دريا - وسيع و زياد - باشند.»[3]

چنان آثار ارزنده‎اي كه بدان اشاره كرديم، موجب گرديده كه در دعاها نسبت به اشك بر مصايب اهل بيت - به ويژه سالار شهيدان كربلا - توجهي خاص شود، از اين رو در دعاي ندبه افزون بر گريه؛ ندبه، ضجه و عجّه نيز مطرح شده است يعني شيعيان گريه‎اي با صداي بلند (ناله)، فريادي از عمق جان و شيوني سهمگين از دل بركشند (... فليبك الباكون و اياهم فليندب النادبون، ولمثلهم فلتذرف الدّموع وليعصرخ الصّارخون و يضجّ الضّاجون و يعجّ العاجّون ...)[4]

بي‎گمان، اشكي اين گونه با معرفتي فراگير كه زمينه ساز همرنگي ما با پيشواي شهيدمان مي‎شود و ما را، «حسيني» مي‎سازد، درياها و بلكه اقيانوس‎هاي آتش را خاموش مي‎سازد، زيرا تمامي آتش درون ما كه فراهم آمدة عصيان‎ها و طغيان‎هاي دروني است برطرف گرديده و ما هم سو با امام خود شده‎ايم.

از اين رو جاي هيچ تعجبي نيست كه در معارف ناب ديني خود، ببينيم كه با شهادت حسين بن علي ـ عليه السّلام ـ آسمان بر او گريه كرد و گريه او سرخي مخصوصي بود كه در اطراف آسمان نمايان شد؛ حيواناتي چون جغد بعد از روز عاشورا، روزها روزه است و شب‎ها پس از افطار، تا صبح بر سيّد شهيدان آفرينش ندبه و ناله مي‎كند[5]! و يا ... كه جمادات و حيوانات نيز داراي معرفت ويژه‎اي نسبت به حجت خدا هستند و در حد ادراك خود، از حوادث عالم با خبر مي‎شوند.

[1] . كفشهاي مكاشفه، ص 331، 341 و 329 (با گزينش).

[2] . زيارت ناحية حضرت مهدي ـ عليه السّلام ـ خطاب به سيد الشهداء ـ عليه السّلام ـ.

[3] . كامل الزيارات، بخش گريه براي امام حسين ـ عليه السّلام ـ.

[4] . ر.ك: دعاي ندبه؛ مفاتيح الجنان، ص 980.

[5] . ر.ك: كامل الزيارات (همراه با سخني از امام رضا و امام صادق ـ عليهما السّلام ـ) بحارالانوار، ج 44، ص 223، 230، 325، 243، 224 و 245.