تفسیر نور جلد 5

صفحه ى 108

7- جهاد با كفّار و منافقان، جزاى دنيوى آنان است و كيفر اخروى شان جهنّم است. «وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ»

8- منافق، بدعاقبت است. «بِئْسَ الْمَصِيرُ»

يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ ما قالُوا وَ لَقَدْ قالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَ كَفَرُوا بَعْدَ إِسْلامِهِمْ وَ هَمُّوا بِما لَمْ يَنالُوا وَ ما نَقَمُوا إِلَّا أَنْ أَغْناهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ مِنْ فَضْلِهِ فَإِنْ يَتُوبُوا يَكُ خَيْراً لَهُمْ وَ إِنْ يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذاباً أَلِيماً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ

(منافقان) به خدا سوگند مى خورند كه (سخنى كفرآميز) نگفته اند، در حالى كه قطعاً سخن كفر (آميز) گفته اند و پس از اسلام آوردنشان كافر شدند و تصميم به كارى (كشتن پيامبر) گرفتند كه به آن دست نيافتند. و جز اينكه خداوند و پيامبرش آنان را از لطف خويش بى نياز كرده، عيبى (براى پيامبر و مؤمنين) نيافتند (با اين حال) اگر توبه كنند، برايشان بهتر است و اگر روى بگردانند، خداوند آنان را در دنيا و آخرت به عذابى دردناك گرفتار مى كند و در روى زمين هيچ دوست و ياورى برايشان نخواهد بود.

نكته ها:

در آيه ى 66، از قول پيامبر به منافقان چنين آمده بود: «كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمانِكُمْ»، در اين آيه خداوند مى فرمايد: «كَفَرُوا بَعْدَ إِسْلامِهِمْ» پيامبر صلّى الله عليه وآله تعبير «ايمان» داشت و خداوند تعبير «اسلام»، زيرا پيامبر طبق ظاهر، آنان را مؤمن مى دانست، امّا خداوندِ آگاه از اسرار، آنان را مسلمان مى داند، نه مؤمن. «1»

آيه، شامل همه ى توطئه هايى مى شود كه منافقان بر ضدّ پيامبر و اسلام داشتند، ولى اغلب تفاسير شيعه و سنّى به توطئه ى «ليلة العقبه» اشاره كرده اند كه منافقان براى كشتن پيامبر در گردنه اى كمين كردند تا شترِ پيامبر را رَم دهند، امّا توطئه ى آنها

(1). تفسير الميزان.