زهد و ساده زيستى - اسوه درایت و قداست نسخه متنی

زهد و ساده زيستى

ساده زيستى و دورى از خود نمايى ثمره خودسازى و نشانه بزرگى روح است.

بى پيرايگى و گسستن قيدها و بندها

آزادى و آزادگى مى طلبد. آن كه اسير امور ناپايدار دنياست و در شبكه هاى آراسته گمراهى آفرين شيطان گرفتار شده و دل به دارالغرور بسته نعمت آرامش روحى و روانى را نوش نخواهد كرد.

زندگى راستين و به دور از نفاق در سايه زهد و دل نبستن به امور ناپايدار ميسّر است. خودنمايى و ظاهرسازى با ايمان سازگار نيست: (التكلف من اخلاق المنافقين)40

تكلف گر نباشد خوش توان زيست تعلق گر نباشد خوب توان مرد زهد در آموزشهاى دينى مفهومى مثبت و سازنده دارد. معناى آن دست شستن از زندگى نيست. آنچه در اسلام نكوهش شده دلخوش بودن و سرگرم بودن به امور دنيوى و فراموش كردن امور معنوى است. اگر انسان از اين مظاهر مادى روزنه اى به غيب بگشايد و در فضاى بى كرانِ ارزشها پرواز كند مورد ستايش است:

(ان اولياء اللّه هم الذين نظروا الى باطن الدنيا اذا نظر الناس الى ظاهرها و…)41

دوستان خدا آنانند كه به درون دنيا نگريستند هنگامى كه مردم برون آن را ديدند.

بارزترين ويژگى مردان الهى نترسيدن از فراق دنياست.

اينان از كم شدن دنيا نمى هراسند. با سادگى خويش دلها را پر مى كنند و دوستيها را جذب. نه بر آنچه از دست مى دهند افسوس مى خورند و نه به آنچه دارند شادمان و فريفته مى شوند. اينان نمونه روشنى از فرمايش اميرالمؤمنين(ع) در معناى زهدند:

(الزهد كلّه بين كلمتين من القرآن قال الله سبحانه: (لكيلا تأسوا على ما فاتكم ولا تفرحوا بما آتاكم) ومن لم يأس على الماضى ولم يفرح بالآتى فقد اخذ الزهد بطرفيه).42

همه زهد در دو كلمه از قرآن فراهم است: خداى سبحان فرمايد (تا بر آنچه از دستتان رفته دريغ نخوريد و بدانچه به شما رسيده شادمان

مباشيد) و آن كه بر گذشته دريغ نخورد و به آينده شادمان نباشد از دو سوى زهد گرفته است.

شخصيت مورد نظر اين نوشتار مرحوم مقدس اردبيلى در اين ويژگى نيز اسوه بود و ممتاز. او زاهدانه مى زيست و در برخورد با مردم هيچ گونه ظاهرسازى و فخرى نداشت. مردم او را از خود مى شمردند و او را از جان و دل دوست مى داشتند. هنگامى كه در كوچه و بازار گام مى گذاشت سادگى و ساده زيستى اش جلوه ديگر داشت. نوشته اند: