آخ‍ری‍ن انقلاب ق‍رن (مجموعه 25 گفتگو درب‍اره انقلاب اس‍لام‍ی) جلد 2
اشاره
در مطالعه پيشينه تاريخى انقلاب اسلامى، پاره اى از تحليل ها بر وجود نوعى رابطه خطى ميان برخى حركت هاى اجتماعى مشخص، از جنبش تنباكو تا انقلاب بهمن 57 تأكيد مى نمايند; چنانكه پاره اى ديگر نيز چنين رابطه خطى اى را تا سده هاى دور باز مى گردانند. از سوى ديگر، على رغم پذيرش اصل تأثيرپذيرى تحولات از علل و عوامل بعيد، توضيح و تفسير نهايى پديده هاى اجتماعى هر دوره در سايه توجه به علل و عوامل قريب و رخدادهاى معاصر آن صورت مى گيرد. بدين سان اين سؤال به قوت باقى مى ماند كه حوادث و تحولات تاريخى چه سهمى در وقوع يك پديده اجتماعى دارند؟ و رشته اين حوادث را تا كجا مى توان به عقب بازگرداند؟ و اصولا تأثيرگذارى تحولات تاريخى از كدام يك از مجارى (جامعه شناختى، روان شناختى و...) صورت مى پذيرد؟
گفتار حاضر از منظر روش شناختى، با كند و كاو در مفهوم «پيشينه تاريخى» انقلاب اسلامى و نيز با پرسش از نقطه اى به مثابه مقطع «زمانى» مناسب آغاز بحث از تحولات منتهى به انقلاب اسلامى، به بررسى «عناصر» و «مفاهيم» گره خورده با انقلاب اسلامى و سابقه وجودى اين عناصر و مفاهيم مى پردازد و ضمن توجه به تحولات تاريخ معاصر، بويژه نقطه عطف 15 خرداد 42 و نيز ظهور «انديشه تأسيس حكومت دينى» از بستر تفكر شيعى، وجود «اتصال يا گسست» حوادث اخير با مقاطع تاريخى گذشته را موضوع تأمل قرار مى دهد. در ادامه بحث، منشأ طرح پرسش از پيشينه انقلاب اسلامى در دو وجه روش شناختى و معرفت شناختى مورد توجه قرار گرفته و امكان «برخورد گزينشى» با حوادث تاريخى گذشته مورد مداقّه قرار مى گيرد. همچنين، انتزاعِ «تسلسل» در حوادث تاريخى به عنوان اشكال منطق تحليل تاريخى مطرح مى گردد. در فراز نهايى، هويت انقلاب اسلامى به مثابه هويتى متمايز، موضوع بحث قرار مى گيرد و «شكاف ميان نيروهاى اجتماعى»، «تعارض در نظام سياسى»، «بحران مشروعيت»، «بحران هاى ناشى از اصلاحات
لطفا منتظر باشید ...
