4. ممنوعيت توطئه
از شرايط ديگر آزادى بيان و بلكه ساير آزاديها و حقوق سياسى واجتماعى آن است كه هيچ شهروندى در زير لواى نشر و تبليغ افكار و مكتب و حزب اغراض سياسى فاسد را دنبال نكند و هوئا مخالف و كينه توزى و براندازى را در سر نپرورانده و گرنه نظام اسلامى مجاز خواهد بود كه از نشر و آزادى بيان اين گونه افراد جلوگيرى كند.اين مساله اى است كه محتاج به استدلال نيست همه عقلاء براين مطلب همداستانند. ماجراى تخريب[ مسجد ضرار] و سوزاندن آن توسط پيامبر براين مبتنى بود كه گروهى بااهداف توطئه گرانه قصد داشتند در لواى تبليغ اسلام و مسجد به مسلمانان ضرر بزنند و موجبات تفرقه بين مسلمانان را فراهم آورند واز مسجد كمين گاهى براى كفار و نقطه نفوذى براى بيگانگان فراهم آورند.الذين اتخذوا مسجدا ضرارا و كفرا و تفريقا بين المومنين وارصادا لمن حارب الله و رسوله من قبل و لنجلفن ان اردناالاالحسنى . 47 مسجدى ساختند براى زبان به مسلمانان و تقويت كفر و تفرقه بين مومنان و كمين گاهىبراى آنانى كه با خدا و پيامبرش از پيش مبارزه كرده اند. آنان سوگند ياد مى كنند كه نظرى جز نيكى نداشته ايم اما خداوند گواهى مى دهد كه آنان دروغگو هستند. نكته مهم در سلب آزادى آنان همان به كارگرفتن روشن منافقانه و تزويرى بود كه از ناحيه عده اى از به ظاهر مسلمانان به وقوع پيوسته بود.وبه همين خاطراست كه امام امت خطاب به آن عده از روشنفكران كه به خاطر سلب آزادى انتشار روزنامه اى مزدور فرياد برآورده اند فرمودند: [يك روزنامه اى كه بر خلاف مقاصد ملت و مقاصداسلام است و بى اذن هم منتشر مى شده جلوش گرفته مى شود يك دفعه مى بينيم در روزنامه آن طايفه از روشنفكران شروع مى كنند به اعتراض كه خير. خوب قلم آزاد است اما هر قلمى و بيانى آزاداست ؟اما هر بيان ؟ يك بيان است كه مملكت را به دامن ابرقدرتها مى اندازد. آيااين بيان آزاداست ؟باز هم بگوييم كه شما آزاديد به واسطه كلمه آزادى بايد حدود آزادى آن چيزى باشد كه ملت مى خواهد نه اين كه بر خلاف ملت ... آزادى موازين دارد] 48 .
5. ممنوعيت سرپيچى از مقررات و تعهدات
از موانع و حدود ديگر آزاديهاى سياسى و آزادى بيان سرپيچى از مقررات جامعه اسلامى و قراردادهاى نظام اسلامى براى غيرمسلمانان است . اين قرار داد كه قرار داد ذمه خوانده مى شود قراردادى است دو جانبه بين نظام اسلامى و پيروان اديان و نيز قراردادهايى همانند: معاهده و تامين كه با مشركان بسته مى شود.نظام اسلامى مى بايست در مقابل تعهدات جان و مال و آزادى بيان و مذهب را براى اقليتها حفظ كند و آنان نيز ملزم به انجام وظايف و تعهدات خود هستند. و در صورت وفاى به پيمان حق آزادى بيان و تبليغ مذهب و انتشار كتاب را دارند وگرنه اسلام حق داردازاعطاى داردازاعطاى آزاد به آنان خوددارى كند. بسيارى ازاين شرايط ثابت و دايمى است كه هميشه بايد مراعات گردد مانند عدم مصرف مسكرات و گوشت خوك دراماكن عمومى و عدم ازدواج با زنان مسلمان و عدم جاسوسى براى دشمنان و... برخى نيز تابع شرايط و قراردادهايى است كه حكومت اسلامى بر طبق مصالح طرفين درازمنه مختلف بااقليتهاى دارالاسلام و دولتهاى ديگر مى بندد.6. ممنوعيت اظهار كفر براى مسلمانان
از جمله محدوديتهايى كه اسلام براى مسلمانان در نظر گرفته است اظهار كفراست .اظهار كفر در فرهنگ اسلامى ارتداد ناميده شده است و براى شخص مرتد مجازاتهاى سنگينى منظور گرديده است . امااين كه ارتداد چيست ؟ موجبات آن كداماست چند نوع است و كيفر هر كدام چيست و... دهها مساله ديگر كه درباره موضوع ارتداد مطرح است از مباحث مهمى است كه بايد به صورت جداگانه بدان پرداخته شود و مقاله مستقلى را بدان اختصاص داد.آنچه مسلم است اين كه اسلام هرگونه تحميل را در پذيرش دين محكوم مى شمارد و برايمان آگاهانه انسانهااصرار مى ورزداما پس از پذيرش و قبول اسلام اجازه بازگشت از دين را به پيروان خود نمى دهد واز هر نوع بيان واظهارى كه مبين اين امر باشد جلوگيرى مى نمايد .