امتياز تحقيق موسسه بر تحقيق مرحوم ربانى ناگفته پيداست . برخى از عالمان و فقيهان قم , در ضمن اظهار نظر خود, فرموده اند:[ اين دو چاپ از دو مقوله اند]. نويسنده محترم نيز به برخى ازاين موارداعتراف كرده است (136و158). و بهره ورى چاپ موسسه از آخرين و بهترين شيوه تصحيح و تحقيق ويرايش و پردازش متن , جز بر متعصبان حق پوش قابل انكار نيست .اما جناب نويسنده درادامه مقاله مى كوشد تااين امتيازات را نيز يكسر انكار كند و لذا مى نويسد: مصححان موسسه در مقدمه جلداول ,.99103 دلايلى را براى تجديد چاپ و تصحيح مجدد وسائل وامتيازات چاپ خود بر چاپ ربانى بر شمرده اند كه ذيلا آنها را بررسى مى كنيم . آنگاه شروع كرده به نقد موارد و دلايل موسسه براى لزوم چاپ مجدد, كه ما نيز نقدايشان را بررسى مى كنيم تا بنگريم چه مقدارازانصاف علمى و حق گويى در آن نشان است ؟
1. تصحيح از روى نسخه مولف :
موسسه قبل از تصحيح , به تحقيق از نسخه هاى وسائل اقدام كرد و قسمت اعظم آن را به خط مولف و آخرين نسخه , كه معتبرترين آنهاست , يافت . در ضمن تصحيح , به نسخه اول شيخ نيز دست يافتند كه با نسخه سوم ايشان يعنى آخرين دست نوشت مولف تفاوتهايى دارد و مصححان وسائل برآنند كه عكسى از صفحات نسخه اول را درابتداى جزء نهم بياورند. افزون براينها, نسخه هاى مقابله شده با خط مولف نيز, دراختيار بود كه در خواندن خط مولف كمك شايانى داشت . نويسنده محترم در بررسى اين امتياز مى نويسد: [ اين كه نوشته اند ما وسائل را با نسخه اصل , مقابله كرده ايم , در مورداكثر كتاب صادق است , ولى بخش مهمى از وسائل را به خط شيخ حر در اختيار نداشته اند يعنى , كتابهاى زكات , خمس , صيام ,اعتكاف و حج را با نسخه اى به غيراز نسخه اصل مقابله كرده اند كه اينها,از مهمترين كتب فقهى و حديثى است و حدود 5 جلد وسائل را تشكيل مى دهد].(151) ابتدا يادآورى كنيم كه در مقدمه از آن قسمتها سخن گفته شده است . بعداز چاپ , خوشبختانه , به توفيق خداى منان , نسخه مولف از آن بخشها نيز به دست آمد.اينك , كتاب الزكاه در آخرين بازنگرى , براساس نسخه مولف , تصحيح مى شود. در گفتگوى ازاين مقوله , مراداين بوده است كه : اين چاپ بر نسخه مولف عرضه شده و چاپ مرحوم ربانى كه در هيچ قسمتى بر نسخه مولف عرضه شده و چاپ مرحوم ربانى كه در هيچ قسمتى بر نسخه مولف عرضه نشده و كلا با واسطه بوده است . ديگران اين كه نويسنده محترم از كجا كش كردند كه اين كتب ,از مهمترين كتابهاى فقهى هستند, دليل اهميت چيست ؟ حتما چون زمينه انتقادايشان را فراهم مى كرده است . جناب نويسنده مى گويند: آياا ين خطاى واضح و فاحش در اينجا بخشودنى است . گفتيم مراداين است كه بالاخره تصحيح مرحوم ربانى با واسطه بوده است ,اين كجايش خطاست ؟ و كجايش نابخشودنى ؟ وانگهى شما از كجا كشف كرديد چند طلبه عادى اين كار را كرده اند. حضرت عالى كه عالمى غير عادى هستيد, در اوليات امور تحقيق مانده ايد.افزون براينها, آنچه مهم است كار است .اين دو چاپ را منصفان بنگرند و قضاوت كنند. ما اندكى از موارد مخالف اصل و مصدر را در چاپ ربانى آورديم , تا بر منصفان حجت باشد. برادر بزرگوار, شما كه در ابتداى نوشته معتقد معتقد شديد كه مصححان موسسه زحمات مرحوم ربانى را يكجا بلعيده اند و به نام خود ثبت كرده اند, بااندك كاراضافه پس بااين حال ,اين چاپ بر آن چاپ مزيت يافت .اندكى به خود برگرديد و دراين مرحله از كار و بار نعوذ بالله قصد تنقيص رااز سر بيرون كنيد.
لطفا منتظر باشید ...
