مبانی و مزایای حقوق بشر در اسلام نسخه متنی

تقوا و فضيلت اسلام با احساس ترحم مسيحيت تفاوتى آشكار دارد . بنابراين، اطاعت از خداى قادر متعال و اجراى قوانين الهى به منظور تامين سعادت بشر، كه عدالت ناميده مى شود به هيچ وجه جنبه رافت و ترحم ندارد .

در اخلاق معاصر، مفهوم رافت، به صورت برابر نهاد عدالت تجلى مى كند . مردم نسبت به مجازات اعدام فردى كه مرتكب قتل عمد گرديده احساس رافت مى كنند و تبرئه او را نيكوكارى مى پندارند، در حالى كه عدالت بر پايه دستورات الهى، به اعدام او، راى مى دهد . در اين جا اين سؤال مطرح مى شود كه آيا عدالت و رافت مفهومى يگانه اند يا به گونه اى كه در مثال مذكور بيان شد در برابر هم قرار دارند؟ آيا عدالت و رافت از ايمان سرچشمه گرفته اند، يا رافت، از احساس غيرخواهى برخاسته و عدالت از تعقل حاصل شده است؟

عدالت، عملى است كه رفتار انسان ها را با معيار قانون مى سنجد و هر كس را به تناسب رفتار نيك و بدى كه از او سر زده، پاداش مى دهد و مجازات مى كند . در حالى كه نيكوكار شخصى است كه نيازهاى انسان ها را بى هيچ توقع پاداشى بر طرف مى سازد . از ديدگاه فلسفه اولى، (متافيزيك) عدالت و رافت منشا واحدى دارند كه همان وجدان بشرى است . در فرهنگ اروپايى، مباحث مربوط به عدالت و نيكوكارى و رافت، به پيدايش دو مكتب اصالت معناى مسيحى (9) و خردگرايى روشنفكرانه (10) انجاميده است . در ديانت اسلام ظاهرا تضاد عمده اى بين اين دو، مشاهده نمى شود; ولى توجه به اجراى عدالت تا آن پايه است كه تمام رفتارها و ارزش هاى ديگر بر محور آن مى چرخند .